Buitenland.

Engeland. Naar aanleiding van 's-pausen brief aan het Engelsche volk.

Eenigen tijd geleden deelden wij mede, dat e paus eenen brief tot de Engelsche natie heeft ericht, om haar uit te noodigen zich onder de chaduw der Roomsche kerk te begeven. Het s aan geen twijfel onderhevig, of de brief van en paus is een vrucht van de Puseyistische eweging in Engeland. »De paus heeft den ndruk gekregen, zoo schrijft men in een ngelsch blad, dat er in den boezem der ngelsche kerk eene partij is, die onder beaalde omstandigheden bereid is, zich aan de urisdictie van den paus te onderwerpen."

Hoe het daartoe kwam, daaromtrent heeft ord Halifox, president van de Ritualistische jEnglish Church-Union" ons ingelicht. Toen deze Ijord een winter in Madeira doorbracht, ging hij vriendschappelijk om met een Fransch priester, den abdé Portal. Halifox rr.eende, dat Portal omtrent de positie en de leer der Engelsche staatskerk niet goed was ingelicht. Hij deed echter alles wat mogelijk was, om den abdé te overtuigen, dat zijne kerk geen protestantsche maar eene Katholieke, wij zouden zeggen sRoomsche", kerk is. In de besprekingen kwam men zoover, dat men over eene mogelijke vereeniging tusschen Rome en Canterbury handelen kon. Een gemeenschappelijke grondslag ontdekte men weldra, door het beiderzijdsch vasthouden aan de bisschoppelijke kerkorde en de apostolische successie. Men besloot te trachten, den pauselij ken stoel te bewegen, tot de erkenning van de Engelsche ordinalie.

Naar Frankrijk teruggekeerd, schreef de abt eene verhandeling over het vraagstuk. Hij kwam tot het resultaat, dat op historische gronden de apostolische successie in de kerk van Engeland niet kan in twijfel getrokken worden; ook moest de inhoud en de vorm van het ordinatie-formulier als voldoende erkend worden; alleen was het theologisch niet uitgemaakt, of een tak der secclesia catholica" volmacht bezit, aan een sacrament veranderingen te maken, en of niet wegens de feitelijk gemaakte veranderingen de Engelsche ordinalie ten slotte moest verworpen worden.

Dit geschrift baarde in de kringen van de Fransche geestelijkheid zeker opzien.

Een ander priester, de abt Duchesne, verklaarde, dat, wanneer de door Portal genoemde feiten juist waren, de Engelsche ordinatiën *als wettig moesten erkend worden, daar de theologische bedenkingen ongegrond waren.

Zoo stonden de dingen, toen in Juni '94 de abt Portal gelegenheid had, om zich langen tijd

in Engeland op te houden. Zijn gastheer, Lord Halifox, nam hem mede naar de godsdienstoefeningen van de St. Paulskerk te Londen, liet hem onderscheidene kathedralen en andere kerken ïien en reisde met hem naar Oxford en Cambridge. In Oxford bracht Purtal drie dagen door in de door Pusly gestichte orde van de j^cowley Fiithers" ; ook werd hij in de gelegenheid gesteld, om kennis te maken met enkele vrouwelijke kloosterorden, die tot de Anglicaansche kerk behooren. Halifox deelde aan zijn gast wel mede, dat er in andere kerken nog iets anders te zien is, dat er ook een laag kerkelijke richting is, doch de abt keerde naar Frankrijk terug, in het bewustzijn, eene bijna vergeten zusterkerk opnieuw ontdekt te hebben.

Op een wenk van Rampolla begaf hij zich weldra naar Rome, werd door den paus ontvangen en door dezen aanstonds uitgenoodigd, zich over pogingen tot vereeniging met de Anglicaansche kerk uit te spreken. Ja, de pater sloeg den paus voor, om directe onderhandelingen met de autoriteiten van Engelands staatskerk aan te knoopen en deze wees dit niet van de hand.

Tot dusver ging alles voortreffelijk. Maar nu kreeg de Roomsche aartsbisschop van Westminster, kardinaal Vaughan, lucht van de zaak en bracht in vereeniging met zijne medestanders van de »Italiaansche missie in Engeland", ernstige bedenkingen in. Men betoogde, dat het optreden van den Franichen abt, die door de Ritualisten gedupeerd was, de Roomsche propaganda in Engeland in den weg stond, daar juist de twijfel aan de geldigheid van de eigene ordinatie en daarom twijfel aan de echtheid der sacramenten, nu en dan leden van de Engelsche kerk bewogen had, om tot de Roomsche kerk over te gaan. De paus moest ondubbelzinnig de Engelsche successie verwerpen, gelijk ook in de practijk reeds geschied was, daar Engelsche geestelijken, die tot de Roomsche kerk overgingen, steeds opnieuw geordineerd werden.

Deze betoogen hadden tot gevolg, dat twee Engelsche Jezuïten bevolen werd, om de noodige materialen te verzamelen voor eene pauselijke beslissing, liet scheen, alsof de pogingen tot verzoening tusschen den paus van Rome en den aartsbisschop Canterbury tot gevolg moesten hebben, dat de klove steeds wijder ging gapen. Dit wilden da Fransche vrienden voorkomen. De abt Duchesne zond eene memorie naar het Vaticaan, waarin hij zijn meening in zake de successie handhaafde; en de lioogleeraar in het canonieke recht te Parijs, Mgr. Gasharri, liet zich in gelijken zin hooren. Door beide betoogen zag de paus er van af, om de Engelsche ordening formeel te verwerpen. Maar de Roomschen in Engeland gaven hun voornemen nog niet op. Men wierp de vraag op, of het voor eene »zekere meening" te houden is, dat de kerk van Engeland de onderbroken successie bezit. Wanneer deze vraag ontkennend ware beantwoord, zouden de Engelsche Roomschen toch ten slotte hun zin gehad hebben en de Heilige Stoel was wel geneigd, om het begeerde antwoord te geven. Maar in dit critiek oogenblik haastte zich Lord Halifox met eenige Ritualistische vrienden naar Rome, en verzocht en ontving herhaaldelijk audiëntie bij den paus, en het gelukte hem den dreigenden sl; ig af te wenden, door het voor te stelten alsof, wanneer men op den ingeslagen weg voortging, in de naaste toekomst de zaak der Christelijke eeniglieid vernietigd werd. De paus luisterde naar hem, de abt Duchesne ontving een vleienden brief van Rampolla en eene medaille.

De brief van den paus aan de Engelsche natie is eene poging om de Roomschen in Engeland tevredei te stellen, zonder de Ritualisten af te stooten. In dien brief wordt de »kerk van Engeland" eenvoudig genegeerd, daar het woord gericht wordt, zoowel tot de dissenters, als tot de hoogkerkelijken, terwijl het schrijven bovendien een zinsnede bevat, welke zegt, »dat Engeland helaas in de i6? eeuw van het heilig geloof beroofd geworden is, in hetwelk het gedurende vele geslachten vrede en vrijheid gevonden had." Toch heeft Lord Halifox het bestaan, om zijne geestverwanten aan te raden alle polemiek tegen Rome te vermijden en den brief van' dea paus dankbaar aan te nemen!

De aartsbisschop van Canterbury schijnt echter nog niet geneigd, om met Lord Halifox mede te gaan. Hij waarschuv.-t in zijn antwoord op den brief van den paus er nadrukkelijk tegen, geen eenheid ten koste der waarheid te zoeken. Hij maakt er opmerkzaam op, dat Rome onder een s weder vereeniging der kerken" nooit iets anders verstaan kan als: onderwerping; en terwijl hij het als een Christenplicht erkent, om de eenigheid des geloofs te bidden, zoo noemt hij het toch als de eerste plicht van alle leden der Engelsche kerk, het geloof en de praktijk der Reformatie in hunne reinheid te bewaren.

Dit antwoord van den primas van de Engelsche staatskerk valt ons mede, al hadden - wij het krachüger en beslister gewenscht. Vooral wanneer men weet, dat de bekleeder der hoogste Waardigheid in de Engelsche staatskerk behoort tot de Ritualistische partij, moet men er zich over verwonderen, dat hij zich tegenover den Roomschen paus zoo schrap zette.

Wij wenschen en bidden, dat de oogen van het Engelsche volk er voor zullen opengaan, dat leidslieden als Lord Halifox het Engelsche volk en de Engelsche kerk leiden op den weg der contra-reformatie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen