Het Kerstfeest.

De door God ingestelde feesten van het Oude Verhond behoorden tot de ceremonieele wetten en vielen weg, toen de Heere Jezus in de wereld kwam en de ceremoniën in Hem vervuld werden. De eerste Christenen hebben ook geen enkel feest gevierd, want in het Nieuwe Testament is daarvan geen sprake. Slechts den rustdag hielden zij, den eersten dag der week, die hun Sabbat werd. Wel maakten zich de predikers nog vaak den zevenden dag naar de Synagogen op, doch dit geschiedde slechts, ora te beter gelegenheid te hebben de Joden te vermanen, hunnen beloofden Messias te zoeken en te erkennen in den Christus, die tot het zijne was gekomen.

Eerst later, na den tijd der oude Apostelen ongetwijfeld, kwam de begeerte bij de kerk des Heeren op, om eenige feestgetijden te hebben, verbonden aan een of andere groote gebeurtenis van het leven des Heeren Jezus. Zoo ontstonden de Christelijke paasch-en pinksterfeesten het eerst en later het kerstfeest. Voordat dit feest ingesteld werd, hadden velen zich reeds bezig gehouden inet de vraag, wanneer de Heere Jezus zou geboren zijn. Eerst was de 6e Januari de dag, waarop de Heere in het vleesth verschenen zou zijn. Men ging bij deze vaststelling uit van de tegenstelling des eersten en des tweeden Adams. De eerste Adam is geboren op den eersten dag van het eerste jaar der wereld, zeide men, dus ook de tweede Adam op den 6en dag van het jaar. Anderen hielden den 2 sen December voor den geboortedag van den Christus. Hij moest in den winter vallen, op grond van Hag. 2:19, meende men en zoo kwam men op den 25en der Decembermaand, omdat die dag gelegenheid gaf, om te spreken van Christus als van de Zonne der gerechtigheid, die evenals de zon in de natuurlijke wereld van dien dag af toenam in kracht.

Dezen laatsten datum is later door de geheele kerk in het Oosten en Westen aangenomen, en toen het kerstfeest omstreeks het jaar 361 werd ingesteld, baatte het weinig, of er ook waren, die het feest als iets nieuws en ongewoons verwierpen. Men riep elkaar op het kerstfeest toe: »Dit is de dag, dien de Heere ons gegeven heeft. Dal wij ons verblijden en vroolijk zijn! Met hem vangt de duisternis aan af te nemeu, en de lengte der nachten krimpt, en het geschiedt niet door toeval, o broeders, dat dit feest in dit gedeelte des jaars invalt; neen, de natuur verkondigt daardoor een geheimvollen samenhang met de geboorte van Jezus. Zij schijnt als het Ware uit te roepen; o, Mensch, wend uwe aandacht pp het verborgene! Gij ziet, dat de nacht zijne grootste lengte heeft verkregen en niet kan toenemen, maar ook niet kan stilstaan. Gedenk den nacht uwer zonden, die ook zijn hoogste toppunt bereikt had en niet verder kon gaan; heden is hij tot stilstand gebracht, opdat hij niet voortga. Gij ziet het machtiger licht en de hooger staande zon (Christus.) Denk aan de stralen des Evangelies, dat de gansche aarde ver­ licht." Ook Augustinus liet zich.aldus hooren: »Wij waren duisternis toen wij in ongeloof leefden, en naardien het ongeloof zelf, dat als een nacht de gansche wereld bedekte, minderen moest toen het geloof aangroeide, daarom ook vangt de nacht aan op den dag der geboorte van Jezus af te nemen en de dag toe te nemen. Derhalve houden wij dezen heilig, niet als de ongeloovigen om de zichtbare zon, maar om Hem, die de zon gemaakt heeft."

Veel waarde begonnen de latere Christenen aan het kerstfeest te hechten. Men onthielt zich van dagelijkschen arbeid; slaven zelfs moesten rusten, opdat ook zij zich verheugen zouden »in de ongedachte weldaad, welke voormaals den sterveling was aangebracht" door de komst van Gods Zoon in het vleesch. Trouw gingen de gemeenten naar hare bedehuizen op, en dan bad en zong men en liield men Avondmaal met elka der »opdat men als met de ster naar Bethlehem zou reizen, met de wijzen aanbidden, met de herders het nieuwe licht aanschouwen en met de engelen Gode het lied ter eere zingen."

Toen het Christendom naar onze landouwen werd overgebracht en de kerk des Heeren hier geplant, werd er ook het kerstfeest tot eere gebracht. Vier dagen duurde het toen.

Daar kwam de reformatie. Zij trok in 1572 onze erve binnen. De kerk werd gereformeerd, en op een der eerste Synoden, die van 1578, te Dordt gehouden, kwamen de kerken overeen het kerstfeest met de andere feestgetijden af te schaffen. Alleen de Sabbat zou blijven. Lang heeft dit besluit niet bestaan. Wellicht is het nooit uitgevoerd. Immers was het verzet van de gemeente tegen de afschaffing van het kerstfeest te groot, zoddat de Synó'de van 1581 te Middelburg het weer herstelde. Oorspronkelijk duurde het één dag, later twee dagen.

Sinds is geene poging meer aangewend om den feestdag af te schaffen, behalve door den bekenden leeraar Koelman, die weigerde op den kerstdag te preeken, tenzij hij op eenen Zondag viel. Zijn verzet heeft weinig gebaat; veeleer heeft het hem schade gedaan.

Wij hebben 't kerstfeest dus behouden en gedenken de geboorte van Christus, evenals Lodestein dat deed in zijne liederen, waarvan wij hier een meedeelen.

De lofzang der Engelen

Lof en prijs en eeuwig Eer Zij den Heer; Eenig' oorsprong aller dingen, Die uit enkel goedigheid Dit bereid. Laat der heemlen hemel zingen.

Heil en rust en vrede blij, D' aarde zij. Nu de hemel die komt brengen; Nu 't behagen in den mensch Gaat naar wensch. Laat der heemlen hemel zingen.

DE G4AY FORTJ^AX.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen