Een. geaohiedenis achter zich.

De heer J. Kuiper, die aan het hoofd van de Chr. school in Schraard staat, heeft zich alleszins verdienstelijk gemaakt met een »Geschiedenis van de wording ett ontwikkeling van het Christelijk Lager Onderwijs in Nederland" te schrijven.

De uitgave is van C. Blommendaal te 's-Gravenhage, en keurig uitgevoerd. Zelfs geïllustreerd met zestien portretten, te beginnen met dat van Mr. Groen van Prinsterer, en eindigende met dat van den heer J. van Noort.

We zijn schrijver en uitgever voor het bezit van dit werk zeer dankbaar, want het voorziet in een onmiskenbare behoefte.

Sinds 1857 zijn zoo velerlei phasen doorloopen in onzen schoolstrijd, zoovele plannen en voorstellen ingediend, zoovele denkbeelden en stelsels op de markt gebracht, en owe er zijn in de historie van ons Christelijk schoolwezen zoovele gewichtige momenten geweest, dat men telkens behoefte heeft, om de officieele stukken weer voor zich te hebben, om zich weer een juist denkbeeld te vormen van den gang van zaken.

Dit nu heeft de heer Kuiper ons door zijn boek waarlijk gemakkelijk gemaakt, en vooral voor de jongeren, die den eersten strijd niet meê doorleefden, is dit goud waard.

Ja, zelfs is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat de herlezing van wat sinds 1857 doorworsteld is, weer unificeerend op de geesten werke, den moed verhooge, de geestdrift weer aanvure, en het heilig karakter van den schoolstrijd weer loswikkele uit de kerkelijke moeilijkheden waarin men haar op meer dan één plaats verstrikt heeft.

Wel hebben we een enkele aanmerking. Het woord i wording" op den titel is niet schoon, noch ook juist. Het worden gaat nog altoos door. Men kan wel onderscheiden tusschen oorsprong en verloop, maar niet tusschen wording en ontwikkeling.

Ook dunkt het ons minder juist, dat de eerste vier hoofdstukken als vier afzonderlijke tijdperken gewijd zijn aan het schoolwezen hier te lande vóór 1857.

Want wel stellen we dit overzicht op prijs, maar het had hier niet anders dan als inleiding mogen voorkomen. Ons Christelijk schoolwezen gelijk wij dit thans kennen, dagteekent eerst van 1842. En al had het nog pas gegeven, om ook het onderwijs in de tijden onzer republiek hiermede in nader verband te zetten, toch ware het verkieslijk geweest, aan dit alles een inleidend karakter te geven. Een school als die van Roomburg heeft niets met onze Scholen met den Bijbel van doen.

Gelukkig heeft de schrijver aan dezQvier tijdperken dan ook slechts 71 bladzijden gewijd, en voor de drie daarna komende de bijna driehonderd overige bladzijden beschikbaar gehouden.

Dit echter zijn aanmerkingen die den vorm betreffen, en die in niets onze waardeering van dit schoone werk verminderen.

Schoon vooral omdat de schrijver er werkelijk in geslaagd is, zóó objectief te blijven, als dit voor een man met sterk geteekende sympathieën mogelijk is.

En juist dat objectieve was hier niet zijn minste verdienste.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen