De Zending.

XII.

Honderd uren oostelijk van de Fidschi-eilanden ligt de Tonga-archipel, zoo genoemd naar het grootste de2; er 150 eilanden. Ofschoon 997 o kilometers groot, zijn zij bewoond door slechts 19.286 inboorlingen, die bekend zijn als ijverige landbouwers en bekwame zeelieden.

Reeds op het einde der vorige eeuw werden door het Londensche genootschap pogingen aangewend om op deze eilanden het Evangelie te brengen. Maar deze zoowel als die van 1823 en 1825 zijn vruchteloos gebleven. De Methodist Thomas, die in 1826 op Tonga kwam, slaagde beter, daar koning Tubou zich in 1830 Het doopen. Niet dat het ook toen aan tegenstand ontbrak; de heidenen verzetten zich met kracht tegen het Woord Gods. Desniettemin brak het licht der waarheid ook op andere eilanden door. Het hoofd Taufaahau van Haabai — later koning George — steunde de verspreiding van het Evangelie. Zelfs overtuigde hij het hoofd van Wawau, Finau genoemd, van de waarheid der Christelijke leer. Toen hij bij den dood van Finau en Tubou koning en heer van Wawau en Tonga geworden was, ijverde hij nog meer voor de verspreiding des Evangelies, trots den bittersten tegenstand van de heidensche partij, die gesteund werd door Roomsche priesters. Hij overwon dezen in 1852, doch werd drie jaren later door Fransche kanonnen toch gedwongen, om de Roomsche missie overal in zijn gebied vrij spel te geven.

Wat in zijne macht was om zijn volk gelukkig te maken voor tijd en eeuwigheid deed hij. Zijne regeering was uitnemend. In alle opzichten toonde hij zijnen volke een goed voorbeeld. Moest er een kerk gebouwd of een straatweg aangelegd worden, hij zelf werkte daaraan mee. Zondags was hij tweemalen in de kerk, de zending had zijn gansche hart. Honderd jaren oud is hij in 1893 gestorven en opgevolgd door zijn kleinzoon Taufaahau, die door den zendeling Watkins als koning van Tonga gekroond is. Op de Tonga-eilanden wordt nu geen enkele heiden meer gevonden; 16.771 zijn Protestantsche, 2315 Roomsche Christenen.

In 1722 zijn door den Nederlander Roggeveen ontdekt de Samoa-of Schipperseilanden. Langen tijd waagde niemand het hier aan wal te gaan, omdat het volk in den roep stond van zeer woest en wild te zijn. Eerst in 1830 heeft de reeds genoemde zendeling J. Williams het beproefd er het Evangelie te brengen. Sinds arbeidde er het Londen­ sche zendinggenootschap met zeer veel zegen. In 1863 verscheen de geheele Bijbel in de volkstaal, door inboorlingen zelve gedrukt. Jammer is het, dat de Methodisten in 183S hier ook eene zending zijn begonnen, trots hunne belofte aan Williams, dat zij het niet zouden doen. Want de Roomschen namen hieruit aanleiding om zich in 1846 ook op de Samoaeilanden te vestigen. Behalve de 31, 497 Protestanten en 4000 Roomschen zijn er nog 150 aanhangers van de Mormonen.

Van de Tokelau-en Elliceeilanden valt weinig meer te zeggen dan dat er het Evangelie is verkondigd, zoodat er bijna alle inboorlingen de Christelijke religie belijden.

De verstgevorderde Christenen der Zuidzee heeft men langen tijd kunnen vinden in den Herveyarchipel, waarvan Raratonga het grootste en schoonste eiland is. J. Williams bracht er de Christelijke leer, door middel van leeraars uit 't eiland Rajatea, die straks gevolgd zijn door zendelingen als Buzacott, Gill. e.a. In 1850 is de geheele Bijbel in de taal der eilanden verschenen. Omstreeks 7000 Christenen zijn hier, die jaarlijks 9000 gulden voor de missie samenbrengen. Sinds in 1888 deze eilandengroep door Engeland is geannexeerd, doorleeft de Christelijke kerk er een hangen tijd, bedreigd als zij wordt door blanke rumhandelaars, die door hun gif het geestelijk leven der belijders trachten te vernietigen.

De meest bekende archipel der Zuidzee is de Gezelschapseilanden, die reeds in 1797 door het Londensche zendinggenootschap tot uitgangspunt van zijn missionairen arbeid in de Zuidzee is gemaakt. Het zijn 14, meest alle bergachtige eilanden, door een kanaal in westelijke (Rajatea-) en oostelijke eilanden (Tahiti) verdeeld. In 1747 werden dertig geordende en ongeordende zendelingen door den vromen kapitein Wilson met het zendingsschip „the Duff" naar de oostelijke eilanden, met name naar Tahiti, gebracht. Het duurde echter nog tot 1813, eer de zendelingen ruim 500 menschen om zich konden verzamelen, die zij onderwezen in de leere der waarheid. Doch de heidenen staken toen de hoofden bij elkaar, offerden een Christen aan hunne goden op, verbrandden het bedehuis van Moorea en brachten de missie in groot gevaar. Eindelijk den i2den November 1815 deden de heidenen een aanval op de Christenen. Maar het gebed, de vastberadenheid en de zachtmoedigheid van laatstgenoemden behaalden zulk een zegepraal op de eersten, dat nu allen de afgoden verbrandden, den kindermoord verboden en het huwelijkheilig begonnen te houden. In 1819 werd koning Pomarre II, die de zending altijd begunstigd Iiad en daarom door de heidenen verjaagd was naar Eimea, gedoopt en met hem vele anderen. Het Evangelie breidde zich van toen af meer en meer uit. In 1835 verscheen de Bijbel geheel in het Tahitisch.

Deze voorspoed wekte Rome's naijver op, zoodat het niet rustte, voordat het de Protestantsche missie vooreen groot deel had vernietigd. Reeds in 1833 had de paus het Picpus-genootschap, dat te Lyon gevestigd was, opgedragen de eilanden der Stille Zuidzee tot het pausdom te bekeeren. Twee zendelingen landden in 1836 op Tahiti en vonden steun bij den Noord-Amerikaanschen consul des eilands, den Belg Moerenhout. Deze Roomsche zendelingen werden echter verdreven. En hierin vond koning Louis Philippe van Frankrijk aanleiding, zich in deze zaak te mengen en een vloot naar de Gezelschapseilanden (de oostelijke) te zenden. Groote wreedheden en onrechtvaardigheden werden door de Franschen hier gepleegd. Alle sporen der eens zoo bloeiende missie op dezen archipel, schenen spoedig verdwenen te zullen zijn, daar die op geweldadige wijze werden onderdrukt en Rome bevoorrecht werd. Na veel strijd gelukte het eindelijk in 1863 aan her Parijsche zendinggenootschap op deze eilanden vasten voet te krijgen en de verstrooide Protestantsche kerken opnieuw te verzamelen. Vooral Arbousset maakte zich hier verdienstelijk. Thans telt de Protestantsche gemeente op Tahiti weer 6000 zielen en is zij door den gouverneur erkend.

- De westelijke groep der Gezelschapseilanden, bleef door de bemoeiingen van Engeland en Duitschland tot 1888 van Frankrijks protectoraat bevrijd. Hier, en wel op het eiland Rajatea, vestigde zich in 1819 de zendeling J. Williams, die van hieruit zijn zendingsreizen deed. Het Londensche genootsc'aap heeft zijn arbeid voortgezet, totdat in 1888 Frankrijk ook over deze eilanden zijn gezag uitstrekte met toestemming der mogendheden, die het eerst weerstaan hadden. De beroeringen, die hieruit zijn ontstaan en nog voortduren, hebben de zending groote schade toegebracht. Het Londensche zendinggenootschap heeft zijn arbeidsveld aan de Parijsche zendingvereeniging overgedaan.

De drie groepen, welke nu volgen, zijn de Toeboecaide Paumatu-en de Markesas-archipellen. De bewoners der eerstgenoemde eilanden zijn thans allen Protestantsch en worden bearbeid door het Parijsche zendinggenootschap, dat in de oogen der Fransche regeering, die een dezer eilanden onder hare protectie genomen heeft, meer genade vindt dan de protestansche zendinggenootschappen uit andere landen. Van de Paumatu-en Markesas-eilanden, evenzeer door Frankrijk aan zijn gezag onderworpen, valt niet veel anders te zeggen, dan dat zij voor 't grootste gedeelte Roomsch zijn. Men vindt er echter ook Protestanten.

Belangrijker dan de genoemde groepen zijn de Sandwisch-eilanden, de noordelijkste archipel van Australië. Het zijn 4 groote en 4 kleine eilanden bewoond door de Kanahka's, een dapper, verstandig, doch helaas ook onzedelijk volk. In 1778 zijn zij door den Engelschen reiziger James-Cook ontdekt. Reeds in 1786 vestigden zich eenige Amerikanen op deze eilanden-groep, waarvan Hawaï het grootste is. Zij werden er gunstig ontvangen en maakten koning Kamehameha I bekend met hunne beschaving. Het Christendom nam de vorst echter niet aan. Zijn opvolger Kamehameha II schafte in 1819 bij zijne troonsbekhmming genoemde wet af en liet nog, voor dat de zendelingen geland waren, de afgoden en heidensche tempels verbrandden. In 1820 kwamen eenige Amerikaansche zendelingen, bij wie zich een drietal bekeerde Hawaiers aansloten, op de Sandwicheilanden, waar zij met open armen ontvangen werden en begroet met het vreugdegejuich: „Wij hebben geen godsdienst meer, geeft ons eenen anderen. Wij wachten op uwe leer." Niet minder dan dertig zendelingen van de Amerikaansche Board volgden het voorbeeld hunner voorgangers en begaven zich naar Hawaï en de andere Sandwicheilanden, waar overal zendingsposten opgericht werden en in 1831 een Seminarie voor onderwijzers verrees. De geheele eilandengroep werd langzamerhand in een Christelijk land herschapen, daar het heidendom, naar het uiterlijke althans,

verdween. Een der grootste belemmeringen voor 't Christendom is wel geweest, dezen eilanders hun eerbied voor een der vulkanen Kilanea te benemen, waar h. i. de machtige en vreezelijke godheid Pele, de moeder der goden, haar verblijf had. Een moedige vrouw Kapioloni waagde het 't gebied der godin te betreden en daardoor de vrees voor Pele uit te roeien. De verandering, die het Christendom op deze eilanden bracht was groot, al werden velen slechts in naam Christenen en al moet met betrekking

tot de zedelijkheid, nog veel verleidelijks 'overwonnen worden. Door de Hawaianen is een zendingsvereeniging opgericht, die het Evangelie predikt op Mikronesië, waartoe zij jaarlijks ƒ 66.000 opbrengen. Toch blijven de Amerikaansche en andere zendelingen op dezen archipel voort werken, vooral onder de vele hier vertoevende Chineezen,

wier aantal ongeveer 13.000 bedraagt. Daar zijn nu op het eiland 24.622 inlandsche Christenen, verdeeld in 57 gemeenten, die door 36 inlandsche predikanten worden bediend.

Het laatste deel van Australië is Mikronesië, bestaande uit de Gilberts de Marschall, de Karolinen-en deLadronen-eilanden. De eerstgenoemde Archipel is het terrein van de Hawaiasche zending, de Karolinen dat der Roomsche

missie. Ook op de Marschall-eilanden en de Ladronen is de zending ijverig werkzaam in het roepen van zondaren tot Christus en nergens zonder vrucht. Want de Heere brengt hier overal tot de gemeente die zalig worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen