Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

De Geref. Kerkbode van Rotterdam geeft een verslag van wat Ds. I^ion Cachet ter inleiding op het gebed voor Transvaal in de Westerkerk sprak.

Ziehier de hoofdzaak:

Wij staan op Drakensberg; links van Majuba. Wij zien naar beneden, in Natal.

Dddr is Newcastle; dadr is Lady smith; daar is Maritzburg; dadr, aan de zee, is Durban. En waar gij schouwt, ziet gij soldaten, voetvolk en ruiterij, bij duizenden; bij 10 duizenden, tot 40.000, 50.000 toe. Gij ziet kanonnen, én wagens, én tenten; een Europeesch leger, zooals nog niet in Zuid-Afrika geweest is. En aan Port-Natal's zeehaven komen steeds meerdere schepen met krijgers, vuurwapenen en munitie.

Kunt gij over die bergen, naar het Zuiden, zien, naar de gekaapte Kaapkolonie, dan ontwaart gij, langs de overzijde van de Oranjerivier, een ander Britseh leger. En even zoo dadr, in het Westen, op de grenzen van Transvaal. Terwijl ook van de zijde van Delagoabaai en uit het N O. Transvaal door Engelsche soldaten bedreigd wordt.

Waarom dan toch?

Wat hebben die Boeren aan Engeland kwaads

gedaan ? Hebben zij van Engeland gestolen? Hebben zij gemoord, zooals de Turken in Armenië? Hebben zij gehandeld in strijd met de menschelijkheid, zoodat zij moeten ten onder gebracht worden?

Hebben zij.... ?

Ach, het is een lange, het is de oude geschiedenis. De Kaap was HoUandsch van April 1652 af, doch moest en zou Engelsch worden, gelijk in 1796 en weer in 1806 geschiedde, krachtens capitulatie, en in 1814, finaal, door gedwongen afstand van Ne derland.

Gewillig hebben de Boeren zich nooit onder Britsche Regeering geschikt. En onderscheidene gebeurtenissen: Slachtersnek, de Inboorlingenkwestie, de Slavenkwestie. de Kafferkwestie hebben eindelijk vele Boeren doen besluiten om de Kolonie te verlaten, en elders een land ter woning te zoeken.

Zij zochten dit tot in Delagoa, en trokken uit in 1836—1B40.

Over de grenzen der Britsche Kolonie. Over de Oranje Rivier. Over Drakensberg, in Natal. Eindelijk, over Vaalrivier; in Transvaal.

Zij wilden grond koopen, en kochten dien ook van DiNGAAN den Kafferkoning, heer van Natal.

Zij wilden strijd met de Inboorlingen vertnijden en dit kon ook, want het land was wijd en schier onbewoond.

Maar, waar zij verraderlijk aangevallen werden door MOSELEKATSE, aan de Rhenoster-Vet rivieren, in 1836, daar moesten zij zich verdedigen, en den overmoed gen moordenaar straffen; in Mosega ; over Moselekatsnek tot aan de Limpopo, en zoo werd diens land, aan deze zijde der Limpopo, ^wettig eigendom der Boeren, door recht van overwinning.

En Natal: Wettig gekocht van Dingaan; en daarenboven betaald met het bloed van Piet Retief en zijn dapperen, verraderlijk in Dingaan's Kraal vermoord, en met dat van vrouwen en kinderen, ouden en jongen, aan Moordspruit en Weenen, omgebracht; Natal werd insgelijks hun wettig eigendom.

Nu zouden zij rustig wonen.

Doch: Daar nadert de bloedroode Engelsche vlag! «Eenmaal Britsch onderdaan" 200 klonk het, «voor altijd Britsch onderdaan, en OVERAL Britsch onderdaan."

onderdaan." Ergo: Natal is Britsch; goedwillig, of met geweld. Er was in Natal geleden. Er werd voor Natal gestreden. Doch: Natal moest worden opgegeven, 15 Juli 1842.

De Vrijstaat was een Boeren-Republiek geworden, doch Engeland nam er bezit van bij Proclamatie, 1842—1848. Er werd voor het behoud van den Vrijstaat gestreden (Boomplaats 29 Aug. 1848) doch de Engelsche troepen waren te machtig. En evenals Natal, werd de Vrijstaat Engelsch.

Alleen over de Vaal bestond' nu de Republiek der Boeren, vrij van Engeland. Dit werd bij Tractaat (Zandrivier) ook door Engeland erkend en bevestigd. En 23 Februari 1854 werd ook de Vrijstaat weer vrij verklaard.

Zou men nu vrij van Engeland zijn ? ...

Zoolang die lieden arm waren, hadden zij rust. Doch toen er Diatnanten gevonden werden moest de Vrijstaat het deel des lands, waar het kostbaar gesteente was, aan Engeland afstaan.

En toen er begon goud gevonden te worden in Transvaal, was, in begeerig beginsel, besloten, Transvaal IN TE LIJVEN.

De eerste stap daartoe was Shepstone's reis naar Transvaal, van een zeer klein escorte vergezeld, in 1877-78.

Den laden April 1877 werd Transvaal geannexeerd, in strijd met Shepstone"s volmacht, dat het alleen gebeuren mocht indien allen, of de overgroote meerderheid het wenschten.

Van dien tijd tot Dec. 1879 werd door de Transvalers alles gedaan om de Britsche Regeering te overtuigen van het gepleegde onrecht, en er op aan te dringen, dat de Annexatie zou worden vernietigd.

vernietigd. TE VERGEEFS.

Toen werd, 16 Dec. (slag van Bloedrivier vóór 41 jaren) de Vlag weer geheschen. Daarop volgde bloedigen strijd te Potchefstroom, Bronkhorstspruit, AMAJUBA, (23 Febr. 1881), waarin de Boeren steeds overwonnen.

Transvaal werd bij conventie 1881 teruggegeven, doch onder SXJZEREINITEIT ; voorloopig.

Een andere Conventie volgde in 1884, toen Gladstone aan het hoofd der Britsche Regeering stond.

Een ander tractaat werd overeengekomen, zonder DSuzereiniteif'.

Doch Gladstone trad af.

Een andere partij kwam aan de Regeering, en de ude strijd tegen de Boeren werd voortgzet.

Waarom ?

Om goud, goud, goud.

Om WRAAK, WRAAK, WRAAK.

Om heerschappij over geheel Afrika aapstad 'tot Cairo.

Om de opperheerschappij in Zuid Oostelijk en idden Af-ika.

Kafferstaten konden lichtelijk gedwongen worden et liiractaten" en door kogels.

Doch Transvaal moet door list vallen. Door overstemming van Britten in Transvaal. Dit werd gekeerd. Door verraad: Jameson. Dit slaagde niet. Dan door OORLOG.

Aanleiding daartoe werd gezocht maar niet geonden.

Nu, dan optreden met DRIEST GEWELD.

Dus zingt men in Engeland: «Wij hebben de annen; wij hebben de schepen; wij' hebben het eld. Wie en wat zal ons dan weerstaan?

Sla, Engeland, sla, en sla diep, Die Boeren-Republieken moeten weg en zullen weg."

Zoo staan de zaken.

Wat is nu voor Transvaal roeping en plicht in eze, naar het Woord van God?

Had Transvaal niet moeten handelen naar Matth. V : 39, 40: )Zoo iemand u op de rechterwang slaat, keert hem ook de andere toe; en zoo iemand met u rechten wil, en uwen rok nemen, laat hem ok den mantel ? "

Of n ar Lukas XIV : 31, 32: Wat Koning, gaande naar den krijg, om tegen een anderen Koning te slaan, zit niet • eerst neder en beraadslaagt, of hij machtig-js, met 10 000 te ontmoeten deiigene, die met 20.000 tegen hem komt ? Anders zins zendt hij gezanten uit, terwijl diegene nog verre is, en begeert hetgeen tot vrede dient ? '

Had Traiisvaal, in elk geval niet, op des Almachtigen hulp vertrouwende, moeten wachten, zonder : één voorwaartsche beweging te maken, totdat men metterdaad was aangevalten ?

Het antwoord is zeer eenvoudig:

Of oorlog is nooit gerechtvaardigd, óf deze oorlog, tot zelfbehoud, is naar God's recht.

Transvaal is het land der Transvalers.

Zij hebben daarop een goddelijk en menschelijk recht.

Ook de Regeering van Tx2.-D%\isA\is eenyimacht van God.

Die regeering ynoet maatregelen nemen tot verdediging des lands, of zij is ONTROUW.

En zoo is Transvaal niet ^Wt& n gerechtigd, raz.ii.r verplicht tot den krijg van verweer. En om standigheden hebben het moment van optreden verhaast.

De zaak staat nu alzoo:

Engeland's leuze is: Macht over recht. Die van Transvaal; Recht versus macht. En ter handhaving hiervan heeft Transvaal een ropping vivillen.

Zij hebben daarop een goddelijk en menschelijk recht.Het is mogelijk, dat de Boeren, nu, als Volk, ondergaan.

Doch het beginsel wordt gehandhaafd en ZAL zegevieren, ook in Zuid-Afrika.

De strijd van der Boeren zijde is dus gerechtvaardigd; gewettigd; aangewezen.

Derhalve kunnen zij daarin tot den Heere gaan om hulpe.

En kimnen wij dit doen met, en voor hen. En wij doen dit:

I. Met schuldbelijdenis. Bij den mensch is altijd, in alles, schuld. Zoo ook heeft Transvaal schuld. Niet tegenover Engeland. Maar voor. den Heere. Schuld moet beleden worden. Er moet demoediging zijn. En die zij er.

II. Met overbrengitig der zaak nit de handen der menschen in de hand des LIeeren.

Of Hij de zaak van Transvaal tot Zijn zaak gelieve te maken.

III. En dus, op Zijn tijd en Zijn wijze Transvaal en Vrijstaat verlossen uit de hand des benauwers.

IV. Of Hij, als bloedvergieten onvermijdelijk onafkeerbaar is, TA)^^ hand beschermend over de strijders voor recht wil uitstrekken ; den demon van oorlog een toom aanleggen; dat de strijdenden niet vergeten, dat zij Chris­ Zijin:

dat de strijd kort en beslissend moge wezen ; dat die zich niet uitstrekke over de heidensche naties in Afrika ;

dat de regeerders in Engeland alsnog tot be zinning moge komen ;

Dat de Heere Zich over Zuid-Afrika moge ontfermen.

En over Transvaal-Vi'ijstaat in het bijzonder.

Zoo aangrijpend bezield kan alleen spreken wie als L. C. in Afrika thuis is en als L. C. de gave van het graphische woord bezit.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 29 oktober 1899

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 29 oktober 1899

De Heraut | 4 Pagina's