Zondagsrust.

Indien bij de jongste staking iets duidelijk is geworden, dan is het wel dit, dat de kracht van verweer tegen de revolutionaire

partijen ligt in de Christelijke werkliedengroep.

Wij doen daarmede niets te kort aan de verdiensten van die arbeider? , die zonder door het Christelijk beginsel te worden geleid, toch uit een besef van recht en eerlijkheid zich niet aan muiterij en contractbreuk hebben schuldig gemaakt. Maar deze arbeiders staan los op zichzelf, hebben geen organisatie en konden dus niet zooals Patrimonium, de Christelijke Volksbond en (ie R. Kath. Werkliedenvereenigingen met een publiek getuigenis optreden, waardoor een tegenwicht gesteld werd tegen de manifesten van het Comité van Verweer. De organisatie der Christelijke werklieden van verschillende gezindte heeft in denjongsten strijd schitterend de vuurproef doorstaan. Aan haar is het in de eerste plaats te danken, dat het revolutieopzet niet is gelukt.

Te meer klemt daarom de vraag, of de maatschappijen en patroons, die het meest van de werkstaking te lijden hebben gehad, er niet op bedacht moeien zijn alles te doen wat in hun vermogen is, om Christelijke werklieden in hun dienst te krijgen.

Van de socialistische raddraaiers gaat een propaganda actie uit, die steeds verderfelijker blijkt. Eén socialistisch werkman op een werkplaats is voldoende, om den geest van al de werklieden om te zetten. Ontevredenheid kweeken is geen moeilijl< werk. Vooral niet, wanneer men met werklieden te doen heeft, die door de neutrale school ontkerstend zijn en alleen door rnaterieele belangen zich leiden laten.

Het baat u dan ook niets, dat de maatschappijen en patroons van de jongste staking gebruik hebben gemaakt, om de vurigste kemphanen van het socialisme buiten de werkplaats te zetten. Het kv/aad sluipt in stilte toch voort. Aan ieder werkman, vóór men hem in dienst neemt, een poHtieke geloofsbelijdenis af te nemen, is ondoenlijk. En al mag thans, omdat de schrik er in zit, de socialistische propaganda in gesprek en met geschriften een oogenblik zich schuil houden, — als de storm voorbij is en de waakzaamheid verslapt, dan begint het oude spel op nieuw.

Tegenweer tegen het socialisme biedt alleen het Christendom. Een werkman, die God vreest en beeft voor Zijn woord, laat zich door het socialistisch gefluit niet vangen. Hij heeft het „schild des geloofs, " waarop ook deze vurige pijlen van den Booze afketsen.

Het is daarom van zoo hoog belang voor heel de maatschappij, dat al wat voor den Christenwerkman een belemmering is om in een bepaalde betrekking dienst te nemen, uit den weg worde geruimd. Indien de patroon met de eischen van het Christelijk beginsel geen rekening houdt, dan sluit hij zijn werkplaats voor de Christenwerklieden en heeft hij het aan zichzelf te wijten, wanneer straks onder zijn werklieden het socialisme de overhand krijgt.

Met name geldt dit van de spoorwegmaatschappij.

Trots al het geschreeuw der volksmenners is het een vaststaand feit, dat de loonen, die de spoor weg-maatschappij uitkeert, vrij hoog zijn. Menig arm predikant op een afgelegen dorp en menig schoolmeester met een karig tractement zou'dankbaar wezen voor het zoogenaamde „hongerloon", dat de heeren-machinisten ontvangen. De onlangs publiek gemaakte loonlijsten hebben menigeen met verbazing vervuld. En dat geldt niet alleen van de loonen der arbeiders aan het spoor, maar even goed van de werklui bij de veemen, bij den gemeentedienst en bij de verschillende vakken. Loonen van tv/intig tot dertig gulden per week zijn in Amsterdam geen zeldzaamheid. En al mag de levensstandaard in onze groote steden duurder zijn dan op het land, er is toch geen vergelijking tusschen hetgeen deze werklui verdienen en wat een plattelandsarbeider aan loon elke week beurt.

Dat de Christenwerklieden onder het spoorwegpersoneel zoo uiterst zeldzaam zijn, ligt dan ook niet aan het loon of de zwaarte van het werk, maar uitsluitend aan den Zondagsdienst. Nog onlangs schreef ons een werkman aan het spoor, die bij de laatste staking uitnemende diensten had verricht om zijn medearbeiders van de staking af te houden, dat hij o zoo gaarne zich voor machinist wilde aangeven, maar dat hij bezwaar had met het oog op den Zondag. Van de 52 Zondagen zou hij 26 in dienst moeten zijn, en dat streed met zijn conscientie. De uitweg, door anderen te baat genomen, om door ruiling van dienst Zondags vrij te komen, achtte hij onzedelijk. Wie zelf den Zondag heiligen wil, mag dit niet doen door anderen in zijn plaats te laten werken. Zoo worden de beste en trouwste werklieden, waarop men in geval van nood onvoorwaardelijk rekenen kan, van den spoordienst buitengesloten.

Nu zullen wij hier niet de vraag stellen, of de spoordienst op Zondag geheel zou kunnen stilstaan. Er zijn eischen ook van het internationaal verkeer, waardoor in onze maatschappij dit wellicht ondoenlijk zou blijken. Maar al geeft men dit toe, dan wordt hiermede nog in niets te kort gedaan aan de ' klacht, dat de spoor weg-maatschappij met den Zondag zoo goed als in het geheel niet rekent. Het goederenvervoer mag op dien dag minder zijn, maar de gewone personentreinen gaan ongestoord hun gang. Men behoeft het eerste het beste spoorboekje maar in te zien, om het feit te kunnen constateeren, dat niet één trein, hetzij dan van algemeen ot van locaal belang, op Zondag stil staat. De dienst op Zondag is even druk als op eiken gewonen dag in de week.

In een Christelijk land, zooals Nederland is, moest dit niet zoo zijn. Er is geen enkele reden denkbaar, waarom de dienst op Zondag niet kon worden beperkt tot de noodigste treinen, zooals dit ook in andere landen bijv. Engeland en Amerika geschiedt. Reeds daardoor zou het spoor­ weg-personeel een belangrijke verlichting ontvangen en het conscientiebezwaar van merig Chrisien-vferkman zijn weggenomen.

Wij hopen dat de Enquête-commissie, waarin mannen als Ds. Talma zitting hebb-.-n, ook aan dit gewichtig punt haar aandacht schenken zai.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen