Een Roomsche Hoogeschool.

Amsterdam, 22 Sept. 1905.

Het plan om een Roomsche Universiteit te stichten, wordt ook onzerzijds met ingenomenheid begroet.

Reeds lang kiemde de gedachte, maar tot een beslist initiatief kwam het nog niet. Even als ten onzent, waren ook onze Roomsche landgenooten verdeeld ten opzichte van het vraagstuk, hoe het best de invloed van de ongeloovige wetenschap op de studenten kon gebroken worden.

Eenerzijds hield men vast aan de Rijkshoogescholen, en wachtte men alle heil van aanvullingsprofessoraten. De Roomsche studenten werden in vereenigingen saamgebracht; een eigen orgaan voor dezen studentenbond werd in het leven geroepen; door retraites werd het geloofsleven versterkt. En de benoeming van den welsprekenden verdediger der Thomistische filosofie aan Amsterdam's Gemeentelijke Universiteit, scheen genoegzaam tegengif te bieden tegenover de verleiding der materialistische wetenschap.

Maar aan de andere zijde werd diep gevoeld, dat dit alles uitnemend was als tijdelijk hulpmiddel, maar op den duur niet bevredigen kon. En steeds luider werden de stemmen, die riepen om een Universiteit op Roomschen grondslag, waar de kracht gezocht werd, niet in het toedienen van tegengif, maar in het opbouwen van de wetenschap in haar geheel op den wortel des geloofs.

In die worsteling der meeningen, heeft thans het episcopaat partij gekozen. Door de Radboutsstichting in het leven te roepen, is de eerste stap gedaan, die tot oprichting eener Roomsche Hoogeschool leiden zal. En wie de rijke hulpbronnen kent, waarover onze Roomsche landgenooten beschikken kunnen, twijfelt niet, of de stichtingssom van f 3000 zal straks verduizendvoudigd zijn.

Dat een enkel orgaan der Roomsche pers daarbij ietwat smalend afgaf op de kleine kracht, waarmede de Vrije Universiteit beginnen moest, deert ons niet. Gelukt het onzen Roomschen landgeiiooten, om terstond met een volledig stel hoogleeraren voor alle faculteiten, en een stichtingskapitaal van ettelijke miljoenen, op te treden, dan zal ons dit te liever zijn. Niets versterkt meer de kracht van het bijzonder Hooger Onderwijs, dan de hooge positie, de wetenschappelijke naam en de uitnemende middelen, waarover een Vrije Universiteit beschikken kan.

Gevaar van zulk een Roomsche Universiteit voor het Protestantisme duchten we niet. Integendeel. Wanneer aan onze Rijksuniversiteiten een aantal bekwame Roomsche hoogleeraren optraden, zou het gevaar veel grooter zijn, dat menig door de indifferente wetenschap onbevredigde student onder de bekoring van het Roomsche geloof kwam. Terwijl aan een Roomsche Hoogeschool uiteraard alleen Roonische studenten zullen gaan studeeren.

Bovendien, het antipapisme, dat in Rome alleen den vijand ziet, miskent de werkelijke verhoudingen. De statistiek wijst het elk jaar met onwederiegbare cijfers uit, dat de aanwas der Roomsche bevolking het aflegt tegenover de Protestantsche. Wat tot ernstige bezorgdheid aanleiding geven moet is niet het klimmen van Rome's invloed, maar het veldwinnen in steeds breeder rijen van ons volk van den geest, die met alle geloof en alle kerk gebroken heeft.

In den strijd tegen dien geest des ongeloofs achten we dat een Roomsche Universiteit ons goede diensten bewijzen kan. Reeds nu levert de Roomsche wetenschap in het buitenland door uitnemende werken over philosophic, over oeconomie, over natuurstudie enz. den geloovigen Protestant menig kostelijk wapen. De stichting eener Roomsche Universiteit in ons land zal in dat opzicht de Christelijke wetenschap in het algemeen te stade komen.

En voorzoover anderzijds door zulk een Roomsche Hoogeschool de antithese scherper in het-licht zal treden, die Rome en ons scheidt, kunnen we ook daarin geen nadeel zien. Het zal ons Protestanten dwingen onze beginselen scherper te belijnen, de toepassing dier beginselen juister te formuleeren, ons helderder rekenschap te geven van ons eigen standpunt.

Moge de dag daarom niet verre zijn, dat de Radboutsstichting ons een Vrije Roomsche Universiteit brengt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen