Men beleeft in ons goede

Amsterdam, 7 Februari I9I3.

Men beleeft in ons goede vaderland soms zonderlinge dingen.

Gelijk men weet, bestaat in Indie een S-^aatskerk in optima forma. De Protestant sche Kerk is daar opgericht door Koning Willem I, die alle Protestanten in Indië vereenigde in dit genootschap. Het reglement, waarnaar deze Eerk geregeerd wordt, is door de Regeeriug vastgesteld; . het kerk bestuur, dat over deze Kerk regeert, is door de Regeering ingesteld, en z^n leden werden door de Regeering benoemd. En deze Kerk kan zelfs haar eigen predikanten niet be roepen, want de Regeeriog stelt de predi kanten aan en bezoldigt ze; zij zijn Staats ambtenaren in letterleken zin.

Nu laat de Regeering b^ de uitzending der predikanten zich voorlichten door een door haar zelf benoemde Commissie in 's-Gravenhage, die uit predikanten van de Hervormde en de Luthersche Kerk gekozen is. Ieder, die bij deze Staatskerk ia Indië predikant wil worden, heeft bij deze Commissie zijn sollicitatie ia te dienen, en de Commissie dient dan over den sollicitant den Minister van Koloniën van advies.

Nu zou ieder mensch met gezonde zinnen zeggen, dat wanneer deze Haagsche Commissie aan de Regeering advies had uit te breagep over een ^sollicitant, ze niet beter kon doen dan zelf eens te gaan hooren, hoe de sollicitant preekt. Het gaat hier toch om de aanstelling van een predikant, en de eerste en voornaamste vraag is derhalve, hoe hij het Evangelie verkondigt Het was dus volkomen in de haak, dat toen weer een predikant zich bij de Haagsche Commissie aanmeldde, een lid dezer Commissie, Dr. H. Schokking, Hervormd predikant te 's Gravenhage, van een vrijen Zondag gebruik maakte om naar een plaats te gaan, waar deze predikant in de EvaU' gelisch Luthersche, Eerk zou optreden, om hem te hooren, en dat hij daarbij onder de preek enkele annotaties maken om zqn geheugen te hulp te komen.

En toch is dit doodeenvoudige feit weer aanleiding voor de liberale pers, die zich in deze dagen al bijzonder met de kerkC' lijke zaken bemoeit, óiii aan de alarmklok te luiden. Het feit toch, dat Dr. Schokklng onder de preek notities maakte, bewgst, volgens haar, „dat met den inhoud van de preek rekening werd gehouden b^ het solliciteeren naar een staatsbetrekking." En niet alleen, g dat deze grief breed uitgesponnen wordt tegen de Haagsche Commissie, maar er wordt ook een stok van gemaakt tegen de Regeeting. Want uit dit voorval blijkt, dat de „Regeering in zaken den gods dienst betreflende, zich laat voorlichten in de gewenschte richting“.

Nu spreskt het wel vanzelf, dat heel deze boutade in de liberale pers geen anderen achtergrond heeft, dan dat men het aan de Regeering euvel duidt, dat in den laat sten t^d bij voorkeur orthodoxe predikanten naar Indië worden gezonden. Vroeger, toen de liberalen de regeering in handen hadden, werden strijk en zet moderne predikanten voor Indië benoemd. Bezwaar hiertegen werd van liberale zijde nimmer gemaakt Maar nu een Christelijk Ministerie bij voorkeur predikanten uitzendt, die niet modern z^n, is Leiden in last en heet het, dat de Regeering bij staatsbetrekkingen op de religieüse kleur let.

Natuurlijk stemmen we gaarne toe, dat het een ongerijmdheid is, dat een Regeering predikanten benoemt en daarbij zich laat voorlichten door een commissie van kerkelgke heeren, die ze zelf kiest. Van Antirevolutionaire zijde is dan ook telkens op het onmogel^ke van deze verhoudingen gewezen , en daarom er op aangedrongen, dat de Regeering met het benoemen van predikanten zou ophouden en aan de Indische Kerk het recht zou geven, zelf haar predikanten te kiezen. Predikanten, die Staatsambtenaar zijn, behooren noch in de Kerk noch in den Staat thuis. Maar het zijn de liberale Ministers, die de oplossing van dit vraagstuk voortdurend hebben tegengehouden of op de lange baan gechoven hebben. En eerst oni^ Antirevolutionaire Minister van Koloniën heeft de koe bij de horens gepakt en een Staatscommissie benoemd, die tot opdiracht kreeg de Indische Kerk zelfstandig te m? tken, vooral opdat de Regeering niet langer met deze predikantsbenoemingen zich zou in te laten hebben.

Zoolang deze Commissie haat taak niet voleindigd heeft, kan de Minister niet anders doen, dan voor de Kerk ia Indië die mannen te benoemen, die, naar zijn overtuiging, die Kerk het best kunnen dienen. En Indien de liberale pets haar fiolen van toorn wil uitgieten over deze vermenging van politiek en religie, laat ze dit dan niet doen over. het hoofd van Dr. Schokking of van den Minister van Koloniën, m%ar over de onmogelijke Verhouding, waarin de Indische Staatskerk met haar predikanten. die Staatsambtenaren brengt. zijn, een Regcering brengt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen