INGEZONDEN STUKKEN.

(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie).

Amsterdam, 31 Maart 1913.

Geachte Redactie!

In het belangrijke en aangenaam geschrevene proefschrift van Dr. O. H. Oosterhof, Isaac Da Costa als pokmist, vindt men toch iets, dat öp misverstand schijnt te rusten, of althans dit kon kweeken.

Op bl. aa|> wordt gesproken over het adres, door de „zeven Haagsche heeren" in 1842 aan de Synode der Ned. Hsrv. Kerk gezonden. De schrijver zegt dan, dat wat in dit adres van de Synode begeerd werd, valt op te maken uit de conclusie. Van welke conclusie punt i dus luidt: „Handhaving der hoofdwaarheden van het Evangelie, en als middel hiertoe, handhaving der Formulieren van eenigheid, in al wat het wezen en de hoofdtaak der Hervormde leer, naar den geest van de opstellers en van de Nedêrlandsche Hervormde Kerk betreft.”

Zoo kon de onkundige lezer tot de opvatting geraker, dat het „in weien en hoofdzaak" eigenlijk van die adressanten afkomstig is, welke daarmee hun standpunt in dezen hadden uitgesproken.

Toch staat de zaak heel anders.

Ds. Moorees es. hadden zich in 1841 tot de Synode gewend, en aangedrongen op handhaving van de leer der Kerk.

Daarop nu had de Synode verklaard, dat de predikanten gebonden waren wat „het wezen en de hoofdzaak" der leer betreft.

Toen hebben Groen van Frinsterer c. s, in het adies van 184s die woorden der Synode aangegrepen.

De Synode zelve had nu verklaard, dat er gebondenheid was. Welaan, zij had dan met eigen beginsel ernst te maken.

Het in wezen en hoofdzaak" is dus oorspronkelijk van de Haagsche Synode.

Het kwam er thans op aan, de Synode tian haar woord te binden; met \a.vt door te spreken.

Daarin lag de beteekenis van het Adres der „zeven Haagsche heeren" van 1842

„Het kwam mij vooi" — dus leest men in de Ned. Gedachten, 2de serie, dl. IV, bl. 260 — „dat de Synode bij haar tigen woorden behoorde te worden gevat, ter voortzetting van het met Ds. Moorrees c.s. aangevangen gesprek.”

En bl. 267: „het Adres van 1842 was rtpUtk op die zinsnté.“

Waarop is gevolgd een Synodaal rapport van dat jaar, hetwelk was „overrijk aan herhaling, dood arm aan toelichtitg der in haar algemeenheid nietsbeduidende... zinsneè." (bl. 268)

In het stuk: Aan de Hervormde Gemeente, dat in 1843 '**'' ^^"^^^ **8> *" ^* Cosia's on gelukkige Rekenschap van gevoelens heeft uitgelokt, vindt men op bl 52 noot 3 die „her ha ling" van het »in wezen en hoofdzaak", waarbij de Synode verklaarde elk gevoelen af te keuren en te blijven afkeuren „waardoor hetgeiagvan Gods onfeilbaar Heilig Wooid, begrepen in de Schriften des Ouden en Nieuwen Testaments, en de wezenlijke leer der Hervormde Kerk wordt ondermijnd en bestreden.“

Da Costa’s interventie heeft echter de actie op grond van het synodale „in wezen en hoofdzaak, " de „in haar algemeenheid nietsbeduidende ... zinsneê, “ gestuit.

Met dank voor de plaatsing

Uw dw.,

Aan de Red. van De Heraut

van de Geref. Kerken in Nederland,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen