Uit de Pers.

Gaarne nemen we ditmaal uit de pers over het verslag van de overdracht van het Rectoraat aan de Theologische School te Kampen:

In de. fraai versierde Aula had .Alaandagavond, in tegenwoordigheid van belangstellenden, plaats do overdracht van het Rectoraat aan de Theologische School te Kampen.

Na opening met psalmgezang en gebed hield de iiftrcdcndc - Rector, Porf Dr. A. G. Honig, een rede over het onderwerp: »Eth'scli of Gereformeerd ? « In zijne inleiding-herinnerde spreker er aan, dat door het Gereformeerde belijden de ethische zijde der waarheid niet uit l-, ct oog verloren is. Aangezien dit i-an verschillende zijden, en met name'door de sethisch's" richting, wordt ontkend, blijft verweer plicht. Vandaar dit onderwerp. Spreker schetste eerste het ontstaan, de historie en . het streven van de «ethische" richting en stelde daarna in het licht, dat de Theologie niet, gelijk deze richting wiJ, op de geloofservaring der gemeente kan worden gebouwd.

Vinct is de vader der »ethische" richting. Hij was geen hervormer, maar een sinitiateur religicux". •Uit volle overtuiging keerde hij zich tegen het Rationalisme, maar op den duur kon hij zich ook niet geheel vinden in den Réveil. Hij betoogde, dat het geweten de zetel en het steunpunt der religie is-. De ware religie is ccn appèl op het geweten. Wanneer het mogelijk - was cene religie met een enkel woord te kaïaktcrisecren, dan zou men kunnen zeggen: Het Christendom is de religie van het geweten, üc Theoloog wachte zich "hes voor diepzinnig speculeercn en redeneeren en richte zich tot het geweten zijner hoorders.

Deze gedachte vond weerklank in het gemoed van den talentvo len Daniël Chanlepic de la Saussaye. Niet Schleiermacher toch, gelijk men wel meende, maar Vinet oefende op de la .Saussaye den grootsten invloed. Gcruimcn tijd achtereen vond de zienswijze van de la Sausaye weinig bijval. Aan het einde zijns levens was hierin echter verandering gekomen, hoewel Sepp over zijne richting reeds had uitgeroepen ; .«Ruste zij in vrede!" Bavinck, Brouwer en Meulenbelt leverden over zijn persoon en zijn arbeid interessante studiën. De doorwerking van de »ethische« richting werd bevorderd door de omstandigheid, dat zij in de hoogleerarcn Gunning, Valeton, van Dijk, Daiibanton en P. D. Chantepic de la Sanssajc begaafde aanhangers vond. Valeton luidde de i)criodc van bloei in met zijn veelbesproken rede «Een nieuw begin*, waartegen van gereformeerde zijde Kuypcr en Lindeboom een krachtig protest deden hooren. Van nu voortaan trad de »ctischc« richting allengs meer in de plaats van de Utrechtschc Apologetische School.

Tallooze malen is de klacht herhaald, dat men niet begreep wat deze richting wilde. Tot op zekere hoogte deed men haar hiermede onrecht. Zij sprak duidelijk genoeg uit, wat zij bedoelde. Wat zij nastreefde werd 1 u aangegeven. Ook werd verklaard, waaraan de klacht over het duistere in haar stand­ a punt moet tocgeschevcn, en welk element van waarheid zij bevat.

In het tweede en grootste deePzijner rede bracht de spreker kritiek uit op de hoofdgedachten der «ethische* richting en trachtte hij de eer der Gereformeerde Theologie te handhaven. Vooral stond hij stil bij deze twee vragen": of waarheid een intellectueel dan wel een ethisch begrip is ? Of de geloofservaring der gemeente de grondslag der Theologie kan zijn ? Voorts stipte hij nog aan de overige kwesties, die door de «ethische richting* naar voren geschoven zijn. Hij eindigde zijn rede met de opmerking: In het uitdragen van het Woord tot hen, die nog leven zonder Christus, kan en moet ongct.vijfeld door de Gereformeerden meer dan tot dusver met de ethische zijde der wa< arhcid gerekend, maar noch de conscientie noch de geloofservaring kan de grondslag zijn der Theologie.

Toegekomen aan de lotgevallen der School herinnerde spreker er aan, dat de School haren - zestigsten verjaardag v'crde, en gedacht hij met dankbaarheid aan den rijken zegen door haar, die bijna 600 predikanten vormen - mocht, verspreid. Voor wie in de School belangstellen, is de feestrede, bij gelegenheid van 't halve-eeuwfeest door Prof. Lindeboom gehouden, de bron, waaruit hare historie kan gekend. In dit jaar nam de Heere tot zich den bekwamen oud-docent Mulder. Curator Ds. Hoekstra werd met eene ernstige krankheid bezocht, waaruit de Heere hem moge oprichten. De school bloeit thans weer. Het aantal studenten bedraagt 31, waaronder een proponent van de Theologische School te Embden. In het jongste schooljaar werden voor 't eei-st ingeschreven 10 studenten, en werden met goed gevolg afgelegd 6 propajd., 4 semi-cand. en 5 cand. examens. Het was Spr. een oorzaak van vreugde, dat Prof. Lindeboom, die op 17 Januari a.s. zijn zeventigsten verjaardag hoopt te vieren, op het aandringen zijner ambtgenoüten terugkwam op hel voornemen, om aan de .Synode zijn ontslag als hoofjiceraar aan te vragen, Waar de Generale Synode met eene groote meerderheid er zich tegen verklaarde, dat door het College van Hoogleeraren aan candidaten in de Theologie de gelegenheid ontsloten werd den doc­ t torstitel te verwerven, daar achtte hij het-—temeer nu de Vrije Universiteit in het vervolg van een hernieuwd candidaats-examen de candidaten der School vrijstelt — met het oog op den vrede in de kerken en den welstand der School gewenscht, dat de strijd over het doctoraat niet heropend werd. Evenzeer achtte hij het — èn om dezelfde redenen èn in het belang van de Vrije Universiteit — ge raden, dat in elk geval in den eersten tijd geen voorslagen werden gedaan tot verplaatsing der School en het leggen van een verband tusschen de Theol. School en de Theol. Faculteit. De quaestie van de opleiding van de dienaren des Woords blijve rusten. En een barmhartig God verzjene ons aller schuld in dezen, verbinde ons allen aan e kander door warmer liefde, en zegene zoowel de Theologische School als de Vrije Universiteit!

Ten slotte droeg Prof. Honig het rectoraat over aan Prof. Dr. Ridderbos, waarna deze plechtigheid met dankzegging gesloten werd.

Zooals voorts wordt gemeld, zal de rede van Prof. Honig niet afzonderlijk m druk worden uitgegeven, maar verscheen reeds nu bij den uitgever Ruys te Utrecht een studie van Prof. Honig, waarin ditzelfde onderwerp breeder wordt behandeld dan in een rectorale rede het geval kan zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen