De Vrije Universiteit.

Onze Gereformeerde Hoogeschool heeft in den jongsten tijd blootgestaan aan een zeer scherpen aanval, die wel te meer indruis móést maken, omdat hij kwam van een zijde, waarvan men meer sympathie had mogen verwachten, zoowel voor het beginsel, waarvan ze uitgaat, als voor den arbeid op wetenschappelijk gebied, die door haar gepresteerd werd.

Voor de geestelijke ontwikkeling van ons volk, zélfs van ons Gereformeerd volksdeel, had de Vrije Universiteit al bitter weinig bijgedragen. Nu ja, er Waren aan de Vrije Universiteit enkele goede historische dissertaties verdedigd, maar wie zou beweren, dat er voor den ontwikkelingsgang der wetenschap uit dissertaties over oude theologen wat te wachten viel? En niet alleen, dat zoo over de onvruchtbaarheid der Vrije Universiteit te klagen viel, maar haar conceptie zelve, hoe geniaal ook bedacht, was een schoon droombeeld. Het Calvinisme was niet bezonnen genoeg om te kunnen vastleggen hetgeen allereerst noodig is voor een eigen wetenschap in het algemeen en die van een eigen universiteit in het bijzonder. De idee van een zelfstandige Gereformeerde Hoogeschool laat zich noch met het Calvinisme, zooals het historisch verschijnt, noch met de hedendaagsche wetenschap verbinden.

Prof. Visscher, die zich aldus in de Waarlieidsvriend uitliet, heeft daarmede zeker een ernstig vraagstuk aan de orde gesteld. Gold zijn critiek alleen den minderen of meerderen invloed, die dusverre van de Vrije Universiteit is uitgegaan, zoo zou deze''critiek tot zelfonderzoek kunnen leiden, in hoeverre - in dit verwijt een element van waarheid ' schuilt. Maar nu haar idee zelve een droombeeld • wordt verklaard, dat, hoe schoon ook, niet in de werkelijkheid wortelt en waarvan de levensvatbaarheid zeer twijfelachtig is, is daarmede het bestaansrecht zelf onzer Hoogeschool aangetast.

Ongetwijfeld zal dit vraagstuk dan ook nader besproken worden. Thans volstaan we met op twee andere uitingen te wijzen, die toonen, hoe zeker niet door allen dit oordeel over de Vrije Universiteit onderschreven wordt.

Dr. Slotemaker de Bruine schreef pas in de Voorzorg over de dissertatie 'van Mr. Kegge, die onlangs aan de Vrije Universiteit promoveerde, het volgende ;

„Voor de zooveelste niaal promoveert aan de Vrije Universiteit iemand over een sociaal onderwerp. Ditmaal dingt de heer C. M. Kegge naar den titel van doctor in de rechtswetenschap met een boek over „de evangelisch-sociale beweging in Duitschland."

In bijna 240 bladzijden wordt deze beweging geteekend en beoordeeld.

Wij kunnen niet nalaten, er onze hartelijke blijdschap over uit te spreken, dat aan de discipelen dezer universiteit zooveel belangstelling in sociale vragen bijgebracht wordt, dat zij een en andermaal in deze richting hun eerste speciale studie kiezen.

Daarvan moet op den duur ons volk in allerlei kring de vruchten plukken. Dat de sociale vragen na den oorlog vooraan zullen staan, is nu reeds duidelijk. Op dat veld zal menige strijd ' gestreden worden. Ook menige slag geslagen.

Hebl^en zij, die in dezen strijd als • christenen willen staan, dan voldoende schohng; heeft onze beweging een voldoend aantal leiders.?

De Vrije Universiteit helpt althans aan de vorming van hén. Meer — naar het schijnt — dan de andere.hoogescholen.

We kunnen slechts wenscHen, dat het voorbeeld navolging vindt."

Dit' oordeel luidt zeker anders dan van Prof Visscher. Trouwens, wie de recensies mim las van de dissertaties aan de Vrije Universiteit geschreven, weet, hoe onbillijk het oordeel van Prof. Visscher is, alsof alleen haar historische dissertaties vari^ beteekenis zouden zijn.

En niet.minder opmerkelijk is het referaat, dat Dr. W. Lodder, Hervormd predi­ E kant te IJlst, , op de Friesche predikantenvereeniging hield over de vraag, wat de grondslag moet wezen van het bijzonder Hooger Onderwijs.

Hij betoogde, volgens het persverslag,

Dat het uitgangspunt voor' het bijzonder Hooger Onderwijs niet moet zijn Jezus Christus, noch het woord Gods, noch de belijdenis, maar de gereformeerde beginselen in de belijdenisschriften uitgedrukt. Spreker wilde dezen grondslag terwille van - de waarheid en klaarheid, daar op. theologisch gebied zooveel verwarring heerscht.

Dan zouden deze gereformeerde beginselen nader kunnen worden gedefinieerd, opdat èn hoogleeraar èri vereeniging gewaarborgd zijn, dat ze met elkander niet bedrogen uitkomen. De moeilijkheden, aan de Vrije Universiteit indertijd gerezen, met het oog op mr. Lohman, moeten er de Vereeniging toe nopen om op klare en heldere wijze uitdrukking te geven aan den grondslag, waarvan de hoogleeraar moet uitgaan.

juist omdat over den grondslag der Vrije Universiteit zoo vaak gestreden is, stellen we het op prijs, dat „hier in een kring, die met de Vrije Universiteit in geen verband staat, hetzelfde principieele standpunt verdedigd werd, dat , döor onze Hoogeschool van meet af ingenomen is. Zelfs stemmen we gaarne toe, dat het een bedenkelijke leemte is, dat deze »Gereformeerde beginselen" nog niet nader zijn gedefinieerd geworden. En we hopen, dat de ' tijd niet verre meeV zal zijn, dat de Vrije Universiteit aan dit vraagstuk hare krachten wijden gaat.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen