Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Wie zich met de hope vleien

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Wie zich met de hope vleien

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Amsterdam, 29 September 1916.

Wie zich met de hope vleien mocht, dat de ijverige pogingen der pacificisten om door bemiddeling van de neutrale staten den oorlógsbrand in Europa te blusschen, tot een practisch resultaat leiden zouden, zal wel bitter ontgoocheld wezen na de jongste besluiten van de Skandinavische ministerconferentie en den Zwitserschen Bondsraad, die beiden verklaarden, . dat ze aan een interventie * om tot vrede te komen niet dachten, daar dé tijd hiervoor niet rijp was.

Teleurstellend is dit bericht zeker. Vooral in Skandinavië en in. Zwitserland was de groep dezer pacificisten sterk en beschikte ze c«er, mannen van invloed. In tal van adre^n aan de Regeeringen dezer landen en zelfs in de besluiten van hooge staatscolleges werd de virensch uitgesproken, dat deze Regeeringen' alleen of in bond met die van andere neutrale landen haar goede diensten zouden .aanbieden aan de ooriogvoerende Mogendheden, om de 'vredesonderhandelingen te openen en aldus een einde te maken aan dezen gruweiijken oorlog, die al meer de krachten der volken uitput en heel Europa met den ondergang bedreigt.

Schijnbaar stond, niets aan de vervulling van dien wensch in den weg. In het internationale recht is uitdrukkelijk vastgesteld, dat elke onzijdige Mogendheid, te allen tijde een poging tot vredesbemiddeling mag doen tusschen twee oorlogvoerende I Mogendheden en dat geen barer dat als een onvriendelijke daad zal mogen opvatten. En aanleiding om vari dit wettig hun toegekende recht, gebruik te maken, was er, zou men zeggen, voor de neutrale Staten thans meer dan ooit. Het kan voor de neutrale volkeren toch waarlijk niet onverschillig wezen, dat heel Europa in vuur en vlam staat, " dat de machtigste natiën van Europa elkander uitmoorden, en heel onze Christelijke cultuur en overwicht op de heidensche volkeren op het spel staat. En ook wanneer dit hooge Jaelang hen niet dreef, dan zou reeds hun eigen belang tot interventie hen moeten nopen. Want hoe langer deze oorlog vportduurt, hoe gevaarlijker en moeilijker hun eig^n positie wordt. Het voortdurend onder de wapenen houden van hun legers om elke schending van - hun neutraliteit af te weren, legt op deze neutrale volkeren al zwaarder en schier niet te dragen lasten. 'Van de zijde der oorlogvoerende Mogendheden staan ze telkens bloot aan vexatoire maatregelen, die, al zijn ze niet tegen hen, maar tegen den vijand bedoeld, in niet geringe mate hun souvereiniteit krenken, hun handel of scheepvaart belemmeren, ja zelfs den toevoer der noodzakelijkste levensmiddelen afsnijden. En daarbij staan ze nog telkens aan het gevaar bloot, tegen wil en dank in dezen rampzaligen oorlog te worden meegesleept, wanneer het belang van een der oorlogvoerende groepen dit medebrengt. Er is dan ook geen twijfel over, dat elk der neutrale Staten het oogenblik zégenen zou, wanneer de oorlogsfakkel gebluscht en de vrede 'm Europa weer hersteld worden zou.

Het is daarom wel diep.bedroevend, dat geen dezer neutrale Staten detl moed heeft om als vredesbemiddelaar op te treden. Nog pas is een zei2r interessante historische studie verschenen van Dr. Th. Ischer te Bern, waarin deze verhaalt, hoe, toen de oorlog ontbrand was tusschen Engeland en Nederland, , de Protestantsche Canton.^ in Zwitserland in 1652 een gezantschap hebben gezo, nden naar Cromwell en de Generale Staten in Nederland (ook Zweden zond een gezant met hetzelfde doel) om beide Mogendheden te bewegen vrede te sluiten. En het dóet het hart van een Calvinist , goed, wanneer hij in deze studie leest, hoe 'een .man als 'Voetius — Duker heeft in. zijn overigens zoo nauwkeurige biografie van Voetius dit feit niet vermeld — tot de komst van den vredesgezantschap . medegewerkt heeft. Waarom, zou men kunnen vragen, zouden thans, nu nog zooveel hooger belangen Qp 't spel staan, niet wederom Zwitserland en Scandinavië als vredésbemiddelaarskiinnen dienst doen?

Toch make men de Rege^eringen dezer landen er geen verwijt van, dat ze w^eigerden aan den wensch der pacificisten te voldoen. Vooral uit de uitvoerige verklaring, die de Zwitsersche regeer^ng van haar besluit gaf, blijkt wel, dat van onwil hier geen sprake was. Alleen een machtige staat als Amerika, dat ook in den oorlog tusschen Rusland en Japan zoo gelukkig tusschenbeide kwam, zou misschien met kans op succes vredesvoorslagen kunnen doen. Maar de kleinere Staten van Europa zouden of hooghartig worden afgewezen óf gevaar loopen, trots alle bepalingen van het internationale recht, den haat der oorlogvoerende Mogendheden zich op den hals te halen. Zoolang de oorlogswoede voor geen verlangen naar vrede heeft plaats gemaakt, is van een poging tot vredesbemiddeling geen heil te, wachten.

Zoo schijnt elke hoop op eenspoedigen vrede te zijn afgesneden en de worsteling op de slagvelden van Europa al bloediger te zullen doorgaan, totdat een algemeeiie inzinking en uitputting dèr volkeren tot den vrede dwingen zal. Toch geve men daarom het gebed om den vrede niet op. Waar elk menschelijk hulpmiddel machteloos blijkt om den oor-Ipgsbrand te blusschen, daar stijge te vuriger het gebed op tot Hem, die de alleen machtige is, om den vrede onder de.volkeren te doen wederkeeren.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 oktober 1916

De Heraut | 4 Pagina's

Wie zich met de hope vleien

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 oktober 1916

De Heraut | 4 Pagina's