Het feit, dat Ds. Wisse,

Amsterdam, 3 Dec. 1920,

Het feit, dat Ds. Wisse, predikant bij de Gereformeerde Kerk van Driebergen, gemeend heeft met onze Kerken te moeten breken, is ook door ons met droefheid vernomen. Volgens mededeelingen door hem gedaan, zou hij eigenlijk zoolang hij predikant was in onze Kerken, zich daar nooit geheel thuis hebben gevoeld. Hij, die afkomstig was uit de Kruiskerken, had vooral bezwaar tegen de zoogenaamde verbondsleer. En ten slotte werd de strijd hem te zwaar en besloot hij zijn ambt in onze Kerken neer te leggen. Hij heeft zich nu bij de Chr. Geref. Kerk gevoegd. Dat deze daad verwondering heeft gewekt en critiek heeft uitgelokt, spreekt wel van zelf. Van deze bezwaren, die Ds, Wisse reeds 22 jaar lang bij zich had omgedragen, had niemand iets vernomen. Gepoogd om langs kerkelijken weg deze bezwaren uit den weg te krijgen, heeft hij nooit. Thans voor het eerst verneemt men van deze bezwaren en blijken zij zoo ernstig en overwegend te zijn, dat het saamleven met onze Gereformeerde Kerken hem onmogelijk is geworden. Natuurlijk zullen we aan geen predikant het euvel duiden, die meent niet langer het confessioneele standpunt te kunnen deelen, dat in zijn Kerk wordt ingenomen, wanneer hij besluit deze Kerk te verlaten. Zelfs is dit een veel eerlijker en oprechter weg dan te pogen om met bemanteling van zijn afwijkend gevoelen zich in die Kerk te willen handhaven. Wie in de Roomsche Kerk protestant wordt, kan niet anders doen dan met deze Kerk breken. En zoo is het ook plicht en roeping van dengene, die niet langer met de Gereformeerde belijdenis het eens is, maar ethisch, modern, baptist of wat dan ook geworden is, om niet langer in de Gereformeerde Kerk te blijven.

Maar van dit alles is bij Ds, Wisse natuurlijk geen sprake. Met de Gereformeerde belijdenis is hij het van harte eens. Zelfs trad hij meermalen publiek op om met gloed en bezieling die Belijdenis te handhaven tegenover afwijkende richtingen. Hij was een van onze beste Apologeten, en we zijn steeds dankbaar geweest voor de kostelijke geschriften, die zijn welversneden pen ons bood. Zijn bezwaar gold dus niet de Gereformeerde belijdenis, maar, althans naar verluidt, slechts zekere z. i. overdreven voorstellingen van de verbondsleer, die door sommigen gedreven werd. Zelfs aangenomen, dat dit bezwaar juist is, geeft dit dan recht aan een Dienaar des Woords om zijn ambt te verlaten, waartoe hij, zooals hij zelf plechtig verklaard heeft, door de gemeente en door God zich geroepen voelde? Is er In onze Gereformeerde Kerken bij eenheid in be­ lijdenis dan niet speelruimte voor verschil van opvatting? En is er iemand geweest, die Ds. Wisse belet heeft om voor zijn gevoelens te pleiten, voorzoover deze niet in strijd waren met onze Belijdenisschriften of onze Liturgie?

Zoo hoopen de vragen zich op en mag bij dit breken met onze Kerken wel van een raadsel worden gesproken. Dat men met eene Kerk alleen dan breken mag, wanneer men deze Kerk als een valsche Kerk beschouwt, gelijk naar aanleiding van Ds. Wisse's uittreden beweerd is, is niet juist en wordt ook in Art. 28 onzer Confessie niet geleerd. Men mag ook van een min-zuivere naar een zuiverder Kerkformatie overgaan, wanneer men daar betere waarborgen vindt voor de ontwikkeling van zijn geloofsleven. Wie tot de Luthersche of Doopsgezinde Kerk behoort en tot inzicht komt, dat de Gereformeerde leer van het Avondmaal of van den Kinderdoop juister is, heeft ten volle recht om de Luthersche of Doopsgezinde Kerk te verlaten en bij de Gereformeerde Kerk zich te voegen, ook al verklaart hij daarmede deze Luthersche of Doopsgezinde Kerk nog niet voor een valsche Kerk. Maar wel mag geëischt worden vooral van een publiek persoon, die zoo in ons kerkelijk leven op den voorgrond is getreden als Ds. Wisse, dat hij dan ook openlijk uitspreekt op welk punt onze Kerken dwalen. Reeds trouw tegenover de broeders, die hij achterliet, had hem daartoe verplicht. Nu wandelen we in een doolhof van gissingen en onderstellingen. En de naam onzer Kerken wordt noodeloos in opspraak gebracht. Klaarheid en waarheid was vooral bij zulk een breken met de Kerk, waar men gediend heeft met eere, eisch geweest.

Maar al mogen we deze sobere critiek niet terughouden, toch heeft veel meer een gevoel van smart de overhand, omdat onze Kerken zijn dienst zullen missen. Ds. Wisse had, ook bij het afscheid mogen we dit niet verbloemen, eigenaardige karaktereigenschappen, die aan de waardeering van zijn persoon wel eens in den weg hebben gestaan. Maar aan de rijke gaven hem geschonken, vooral voor de Bediening des Woords, heeft niemand getivijfeld. Hij was een onzer beste kanselredenaars. Ook zijn vele geschriften, die hij heeft uitgegegeven, getuigden van degelijke studie en hebben tegen menig ernstig gevaar van onze dagen gewaarschuwd. Zulk een dienaar onze Kerken te zien verlaten wekt een gevoel van weemoed, vooral omdat de noodzakelijkheid van zulk een stap niet door ons kan worden ingezien.

Voor de Kerk van Driebergen breekt een zware tijd aan, nu zij haar zoo geliefden prediker ziet heengaan. Moge God de Heere aan deze Kerk de genade schenken om trouw te blijven en te leeren verstaan, dat de Kerk van Christus niet op een mensch, maar op Gods Woord gebouwd is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen