De Dordtse Leerregels

Van de Goddelijke verkiezing
Van deze hun eeuwige en onveranderlijke verkiezing ter zaligheid worden de uitverkorenen te zijner tijd, hoewel bij onderscheiden trappen en met ongelijke mate, verzekerd; niet, als zij de verborgenheden en diepten Gods curieuselijk doorzoeken, maar als zij de onfeilbare vruchten der verkiezing, in het Woord Gods aangewezen (als daar zijn: het waar geloof in Christus, kinderlijke vreze Gods, droefheid die naar God is over de zonde, honger en dorst naar de gerechtigheid, enz.), in zichzelven met een geestelijke blijdschap en heilige vermaking waarnemen (2 Kor. 13:5).

Afhankelijk
We hebben in het gedeelte dat in het voorgaande nummer geschreven is, op mogen merken dat onze vaderen duidelijk hebben beleden dat Gods kinderen op Gods tijd persoonlijk verzekerd worden van hun verkiezing ter zaligheid. De drie-enige God heeft de Zijnen liefgehad met een eeuwige liefde en daarvan krijgen zij verzekering. De nadruk ligt wel erop dat dit plaatsvindt op díe tijd, die de Heere goed en geschikt acht. Dat vraagt om een leren afwachten. Moeilijke lessen in het leven des geloofs, want de mens ziet niets liever dan dat de Heere op die tijd werkt en schenkt die ons goed uitkomt. De verkiezende God de weg voorschrijven, is geen kind des Heeren vreemd.

De les in het geestelijk leven is om achter de Heere aan te komen en alles onvoorwaardelijk in Zijn handen te mogen neerleggen. De Heere is toch vrijmachtig in Zijn handelen met Zijn kinderen en dat vraagt om afhankelijkheid. Zo kan Hij zelfs de Zijnen tot aan het einde van hun leven in een gestalte van bekommering houden. Hierbij mogen we wel opmerken dat juist dan dat afhankelijke en aanhankelijke leven zo teer en begerenswaardig openbaar komt, waarbij ten diepste de Heere juist zo wordt grootgemaakt. We kunnen deze mensen weleens vragen in hun bekommernis en worsteling om de zekerheid van hun zaligheid of zij dan de Heere zouden kunnen en willen missen. Hoe kan het dan tot eer van Hem klinken, dat zij alles kunnen missen, maar die ontfermende God nooit. En dan niet omdat het hen gaat om de hemel, maar omdat er liefde tot die liefdevolle God gevonden wordt. We mogen deze worstelende zielen dan toch daarop wijzen en die gestalte aanwijzen als een vrucht van de verkiezende liefde van de Heere. Want Gods kinderen worden door de vruchten verzekerd, omdat de verkiezing vrucht draagt. De bovengenoemde aanvulling is hier opgenomen naar aanleiding van vragen door een worstelende zondaar, die uitziet naar een stukje zekerheid. Het is trouwens nodig later hierover nog een en ander op te merken. Nu hebben we eerst iets te zeggen over verschillende trappen in het geestelijke leven.

Standen
Een vraag die in artikel 12 ook beantwoord wordt, is in hoeverre men verzekerd wordt. Deze vraag en het antwoord daarop zijn mede van belang voor het volgende. Vaak kunnen Gods kinderen, zoals we hebben gezien, worstelen met de zekerheid van de uitverkiezing. Daarbij kan de medemens zo onbarmhartig optreden en spreken zonder te weten hoe de Heere met de Zijnen handelt. Men weet het precies te zeggen en voor te schrijven hoe men tot zekerheid kan komen, waarbij men zich met eigen wijsheid boven Gods Woord stelt. Ten diepste is dan de gedachte aanwezig, dat de bovengenoemde worsteling maar onzin is, terwijl men bijna vanzelfsprekend kan geloven. De mens is zo nog tot veel in staat. Hier zijn onze vaderen in de Dordtse Leerregels troostvol in de belijdenis, waarbij men God God laat. Ook dus in de gaven die Hij naar Zijn welbehagen uitdeelt.

Er wordt hier gesproken over verschillende trappen en ongelijke mate. Dat wil zeggen dat de één een krachtiger verzekering ontvangt dan de ander. Er zijn dus standen in het genadeleven. De een is meer ingeleid in het Woord des Heeren en de leidingen Gods in het leven dan de ander. Zo is er een verschil in de vastheid van de zaligheid en de zekerheid van de uitverkiezing. Niet iedereen is even diep ingeleid in de verborgenheden van Gods Koninkrijk. Ook daarin is de Heere vrij. Bovendien, er is ook een groei in het geloofsleven. Hierbij mogen nooit regels opgesteld worden aan de hand van menselijke overwegingen en eisen. Een eerbiedig luisteren naar de sprekende God, Die in Zijn Woord duidelijk is. Hij laat daarin zien dat er kinderen zijn, jongelingen, mannen en vaders. De Heere geeft groei naar Zijn welbehagen. Daarom zijn standen in het genadeleven te onderscheiden.

Aangevochten kinderen
De verzekering van de uitverkiezing vindt plaats in onderscheiden trappen en ongelijke mate. Er kan daarbij veel in het geestelijk leven aangetroffen worden wat die verzekering tegenstaat. De oorzaak daarvan kan nooit bij de verkiezende God liggen, want Hij zoekt en zaligt vanuit Zijn ontfermende liefde en die liefde is volmaakt. De oorzaak ligt altijd in de mens. En dan in het ongeloof van Gods kinderen en het zoeken van zekerheden op plaatsen waar die zekerheid nu juist niet gevonden wordt. Er zijn zeker bekommerden, die zo vaak in hun leven de zekerheid missen. Hoe kan de gelovige vol twijfel zitten. Er zijn vaak tijden en wegen waarbij het twijfelende hart de overhand neemt en heeft. Hierbij moeten we wel duidelijk opmerken, dat dit geen kenmerk van het geloof is. Soms kan dit namelijk wel gehoord en gezegd worden. Zelfs met daarbij de gedachte, dat twijfel prijzenswaardig zou zijn. Het zal zeker zo zijn dat Gods kinderen tijden van twijfel kennen, maar dit is wel een kenmerk van ongeloof en dus zonde. Het geloof kent zekerheid. Hoe aangevochten dat ook kan zijn en hoezeer het leven Gods kind aanklaagt tegen God en al Zijn geboden gezondigd te hebben. Dan mist men in die omstandigheden, die zo duister kunnen zijn, de zekerheid van de zaligheid en het zeker weten uitverkoren te zijn. Wie zal dan uitkomst geven en de nevels op doen klaren? Het gevaar is dan altijd aanwezig zeker te willen worden van eigen verkiezing door ongeoorloofde wegen te gaan en op verkeerde plaatsen te zoeken.

Verkeerde wegen
De belangrijke vraag in het licht van de vraag naar de enige troost in leven en in sterven, is hoe Gods kinderen van de zaligheid verzekerd worden. Er zijn altijd ongeoorloofde en verkeerde wegen gezocht en gegaan. De oorzaak daarvan ligt in het feit dat de mens de verborgenheden en diepten Gods curieuselijk wil onderzoeken. De mens is zo nieuwsgierig, dat hij daarbij boven God gaat staan en wil indringen in zaken die buiten ons liggen en niet te bevatten en te begrijpen zijn. De Heere woont in een ontoegankelijk licht en wie zal Hem ooit kunnen doorgronden? De begeerte is hier aanwezig om in de eeuwigheid binnen te dringen of wegen te gaan die geen zekerheid van de uitverkiezing kunnen en zullen geven. Heel simpel, omdat die niet door de Heilige Geest gebruikt worden. Er worden wegen gegaan die door de mens zijn uitgedacht. Er wordt dan op een onschriftuurlijke manier met de Heilige Schrift omgegaan. Soms wordt er zelfs niet vanuit en in Gods Woord gezocht naar de zekerheid.

Hoe vaak zoekt de mens de zekerheid in eigen hart naar kentekenen van de zaligheid! Alsof het hart van de mens antwoord zou kunnen geven op de vraag of men wel uitverkoren is. Er wordt ook gezocht in ervaringen in het verleden, in gevoeligheden die men heeft meegemaakt en die dan grond zouden zijn voor zekerheid. Als ik niet uitverkoren ben, zou ik dat toch niet hebben meegemaakt. Dan ligt de zekerheid in het gevoel en indien dat gevoel weer weg is, is ook de zekerheid weg. Het ontvangen van een tekst of psalmvers wordt daarbij vaak gezien als grond voor de uitverkiezing. Opzienbarende en bijzondere gebeurtenissen geven vaak aanleiding om te gaan concluderen en rekenen. Toch geeft dat de hier bedoelde zekerheid niet.Daarmee wil niet gezegd zijn, dat bovengenoemde dingen geen plaats zouden hebben in het geestelijk leven en nooit werkelijkheid worden in het leven van een mens. Psalmen bijvoorbeeld kunnen bemoedigen en troosten in droefheid en nood. Toch kan dit enkel een gevoelszaak zijn. Vertroostingen en verkwikkingen op zich zijn ook geen grond. De verzekering van de uitverkiezing krijgen Gods kinderen niet langs de weg van het verstand of gevoel, maar langs de weg die de Heilige Geest gebruikt. En dan komen wij bij Gods Woord uit. Gods kinderen, die door de Geest Gods geleid worden, leren zich verlaten op het Woord. Daarom zingt de Kerk ook:

Maak in Uw woord mijn gang en treden vast,
Opdat ik mij niet van Uw paân moog’ keren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen