Boekbesprekingen

De deugden van God
Van de onder ons bekende ds. Arthur W. Pink (1886-1952) is opnieuw een boek in het Nederlands uitgegeven, waarin de deugden des Heeren beschreven staan. Het boek heeft de titel Roemt Zijn deugden, met als ondertitel: De eigenschappen van God (Engelse titel: The Attributes of God). Een woord van aanbeveling is geschreven door ds. C. Sonnevelt te Lethbridge. Zestien eigenschappen van God worden hierin beschreven in korte hoofdstukken van enkele bladzijden, zoals: de algenoegzaamheid, de voorkennis, de soevereiniteit, de onveranderlijkheid, de heiligheid, de trouw, de lankmoedigheid, de genade, de barmhartigheid, de liefde en de toorn van God. Hoewel de onderwerpen dogmatisch aandoen, heeft ds. Pink een eenvoudigheid en helderheid van schrijven waardoor elk hoofdstuk met aandacht kan worden gelezen. Het hele boekje ademt een pastorale toonzetting, waardoor het geestelijk onderwijs geeft. Elk hoofdstuk dwingt verwondering af van de grootheid, majesteit en heiligheid van de Heere, waarvoor een zondaar niet kan bestaan. Tegelijkertijd wordt ook de bijbelse weg ter verlossing aangewezen, met behoud van de deugden van God. Door de eenvoudige beschrijving is dit boek voor een ieder toegankelijk. Daardoor is het boek voor een ieder aan te bevelen, om meer inzicht te krijgen in de eigenschappen van God en om daardoor voor het hart en zielenleven gesticht te worden. Hoewel een vertaald boek nog wel eens taalkundig moeizaam leest, is de vertaler (A.P. Meeuse) erin geslaagd een vlot lezend en echt Nederlands boek ervan te maken. Van harte aanbevolen.

A.W. Pink, Roemt Zijn deugden. De eigenschappen van God, De Banier Apeldoorn, 112 pagina’s, ISBN-nummer: 97890 336 06694, €14,90.

Korte overdenkingen over Hoséa
Bij uitgeverij Gebr. Koster te Barneveld is uitgegeven een boek met 33 overdenkingen over het boek Hoséa van de hand van wijlen ds. A. Hofman, in leven predikant van de Gereformeerde Gemeenten. Deze overdenkingen hebben 20 jaar geleden in De Saambinder gestaan en zijn nu door zijn kinderen gebundeld en uitgegeven. Hoewel het boek Hoséa een moeilijk profetisch boek is, heeft ds. Hofman op eenvoudige wijze de inhoud van dit boek beschreven. Alle overdenkingen hebben een sterk pastorale inslag, waardoor zij niet alleen gemakkelijk lezen, maar vooral ook voor het hart onderwijs aanreiken. Hierin wordt voluit bijbels en geestelijk onderwijs gegeven, bijvoorbeeld over de geestelijke ondertrouw in gerechtigheid; de lokking in de woestijn om daar naar het hart te spreken; de zondigheid en afkerigheid van de mens; de liefde van de Heere tot Zijn volk ondanks hun afmakingen. Stuk voor stuk geestelijk en praktisch onderwijs. Daarbij vallen alle kerkmuren weg. Van harte willen wij dan ook dit boek ter lezing en overdenking aanbevelen. Elke overdenking omvat een drietal bladzijden, waardoor een overdenking meestal in zijn geheel achter elkaar gelezen kan worden. Het boek is uitnemend geschikt voor persoonlijke lezing van een geheel bijbelboek. Het is ook aan te bevelen om aan zieken te geven, wanneer zij moeite hebben om een hele preek te lezen. Een ieder die ds. A. Hofman gekend en gehoord heeft, zal hem in al zijn eenvoudigheid, bewogenheid en hartelijke gunning herkennen in deze overdenkingen. Van harte aanbevolen.

De betekenis van Augustinus: de kerkvader van het Westen
Paul van Geest, hoogleraar Augustijnse studies aan de universiteit van Tilburg en de Vrije Universiteit te Amsterdam, schreef een studie over de Godsleer bij Augustinus (354-430). Hij onderstreept dat Augustinus beklemtoond heeft dat wij slechts op menselijke wijze over God kunnen spreken en God méér is dan alles wat wij over Hem zeggen. Voor Augustinus leed het echter geen enkele twijfel dat God Zich niet alleen als de Drie-enige heeft geopenbaard, maar ook werkelijk zo is en dat er buiten dit geloof in God geen zaligheid is. De benadering van Van der Geest acht ik niet geheel bevredigend en overtuigend. Te veel schrijft hij toe naar een moderne visie waarbij verschillen tussen jodendom, christendom en islam over God niet echt relevant zijn omdat God toch onkenbaar is. In de klassieke theologie zoals die ook bij Augustinus functioneert, betekent Gods onkenbaarheid dat wij God nooit kunnen kennen zoals Hij Zichzelf kent.

Paul van Geest, Stellig maar onzeker. Augustinus’ benadering van God, uitgave Damon, Budel 2007; ISBN 978-90-5573-742-0; hb. 251 pag.; € 24,90.

Het Evangelie naar Mattheüs: Tekst en uitleg
In het apocriefe boek Sirach lezen we het advies: ‘Begeef u onder oude mensen en als u een wijze ontmoet, hecht u dan aan hem.’ Dat advies is uiterst waardevol. Ik geef het telkens opnieuw aan jonge mensen in het algemeen en studenten in het bijzonder. Hoevelen juist binnen de christelijke kerk hebben van ouderen geleerd. Onder dit motto doet dr. H. Klink verslag van de wekelijkse gesprekken die hij bijna zeven jaar lang met dr. W. Aalders (1909-2005) voerde. Tal van bijbelteksten passeerden in deze gesprekken de revue. Na afloop zette Klink de gesprekken op papier. In samenwerking met Aalders’ dochter Marijke wordt eraan gewerkt de neerslag van deze gesprekken in druk te laten verschijnen in een serie met de titel Tekst en uitleg. Het eerste deel over het evangelie naar Mattheüs is nu uitgekomen.

W. Aalders was geen gereformeerd theoloog. De verzoening, de rechtvaardiging door het geloof alleen en de toe-eigening van het heil stonden niet in het centrum van zijn theologie. Aalders was wel een klassiek christelijke theoloog die tegen de stroom van de tijd in getuigde van de betekenis van de klassieke dogma’s van de Drie-eenheid en de Persoon van Christus; een theoloog ook bij wie het eeuwigheidsbesef een authentiek christelijke notie is. Als student en jong predikant heb ik menige lezing van Aalders bijgewoond en de bespreking van teksten uit Mattheüs lezend hoor ik opnieuw zijn stem. De bespreking van teksten uit Mattheüs vertoont met name overeenkomst met de laatste publicaties die Aalders nog zelf verzorgde, namelijk De apocalyptische Christus en Confiteo-Ik belijd. Het Evangelie als heilsboodschap in een apocalyptische tijd. Aalders was een zeer erudiet man. Met name zijn kennis van de wereld waarin het Nieuwe Testament ontstond was groot. Daarvan is niet in de laatste plaats zijn publicatie over de Septuaginta het bewijs. Terecht wijst Klink erop dat Aalders meer dan eens aandacht vroeg voor geleerden die maar in beperkte kring bekendheid genoten. Een groot voordeel was dat hij zeer goed thuis was in Franstalige literatuur.
Wat mij bij de bespreking van de teksten uit Mattheüs opnieuw opviel, is dat Aalders laat zien dat de Heere Jezus weliswaar tegen de achtergrond van het jodendom van zijn dagen moet worden verstaan, maar daar ook boven uitging. Dat was zijn bezwaar tegen de wijze waarop onder andere Buber de Heere Jezus vanuit de Bergrede met het rabbinale jodendom verbond. Buber veronachtzaamde, zo stelde hij terecht, dat de Heere Jezus de kaders van het jodendom doorbrak. Dat blijkt uit het feit dat hij leerde als machthebbende en niet als de Schriftgeleerden. Zijn onderwijs is niet een programma dat een mens in eigen kracht kan realiseren, maar is onlosmakelijk verbonden met Zijn persoon als God Die mens werd. Aalders maakte zich grote zorgen over een judaïserend christendom. Daaraan dacht ik toen ik onlangs het boek Meet the rabbis: Rabbinic Thought and the Teachings of Jesus van Brad H. Young las. Deze christelijke geleerde wijst op het grote belang van kennis van het rabbinale jodendom voor het verstaan van het Nieuwe Testament, maar negeert het antwoord dat het Nieuwe Testament geeft op de vraag wie Jezus is. Aalders is een nuttig tegengif tegen judaïserende tendensen in kerk en theologie waarbij de verschillen tussen kerk en synagoge worden geminimaliseerd en dan ten koste van de klassiek christelijke boodschap.

In de uitleg van het evangelie naar Mattheüs brengt hij expliciet naar voren hoezeer het klassiek christelijke dogma van de triniteit recht doet aan het nieuwtestamentische getuigenis. Hij distantieert zich hierbij van Karl Barth. Diens beschouwingen over de triniteit dragen een christomonistisch karakter en doen geen recht aan de eigenheid van elk van de drie goddelijke Personen. In de bespreking van Mattheüs 14:22-23 wijst Aalders erop dat wanneer Jezus wandelend over het water tot Zijn discipelen zegt: ‘Ik ben het’, dit een zinspeling is op de verbondsnaam van de God van Israël. Het wandelen op de golven als zodanig onderstreept reeds Zijn gelijkheid aan God. God is het Die in de zee Zijn voetstap zet en op de wolken rijdt. Mij trof hoe Aalders erop wijst dat een van de kenmerken van onze tijd is dat de scheppingsgerechtigheid begint te ontbreken. Wetteloosheid en normloosheid kenmerken onze samenleving. Een echt verstaan van het Evangelie loopt echter nooit uit op wetteloosheid maar op een wetbetrachting die innerlijker en geestelijker is dan die van farizeeërs en Schriftgeleerden. Als het gaat om de wetteloosheid denk ik zelf niet in de laatste plaats aan de weerstand die het bijbelse getuigenis over seksualiteit in de samenleving oproept. Enkel en alleen een toespeling erop kan al een storm van protest veroorzaken. Soms lijkt het erop of de tijd dat de satan wordt ontbonden, is aangebroken. Aalders keert zich tegen een zelfgekozen isolement, maar wijst er ook op dat het ware belijden ons in een isolement kan brengen. Het is een goede zaak dat dr. Klink anderen laat delen in hetgeen hij van dr. Aalders heeft geleerd.

Tekst en uitleg. Dr. W. Aalders en dr. H. Klink in gesprek over het Evangelie naar Mattheüs, uitgave Groen, Heerenveen 2009; ISBN 978-90-5829-930-7; pb. 188 pag.; € 12,50.
Meet the rabbis: Rabbinic Thought and the Teachings of Jesus door Brad H. Young, uitgave Hendrickson Publishers, Peabody, Massachusetts 2007; ISBN 978-1-56563-405-3; pb. 270 pag.; $16,95.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen