Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Archibald Alexander

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Archibald Alexander

Een Schriftgeleerde onderwezen in het Koninkrijk der hemelen

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Inleiding
Niet alleen in de Bijbelse geschiedenis maar ook in de kerkgeschiedenis hebben wij een grote wolk van getuigen rondom ons, getuigen die nog spreken nadat zij gestorven zijn en van wie geldt dat hun leven en, voor zover zij die hebben nagelaten, ook hun geschriften ons aansporen om te zien op de overste Leidsman en Voleinder van het geloof. Van de farizeeërs weten wij dat zij de graven van de profeten ke­urig bijhielden, terwijl zij niet beseften dat hun voorvaders diezelfde profeten hadden gedood. Het is niet de bedoeling dat wij een vorige generatie van gelovigen prijzen om hun geloof en godsvrucht zonder hen daarin na te volgen. Het is vanuit die overtuiging dat Reformation Heritage Books een serie uitgeeft met de titel Profiles in Reformed Spirituality (Profielen in gereformeerde spiritualiteit). Na een korte levensschets volgt in elk deeltje een bloemlezing uit het werk van de besproken theoloog. Inmiddels zijn er ettelijke deeltjes in deze serie verschenen. Een laatste is gewijd aan Archibald Alexander (1772-1815). Alexander is in Nederland minder bekend, maar het is zeer zeker de moeite waard om kennis te nemen van zijn leven en geschriften.

Archibald Alexander en zijn zonen
In 1812 werd hij door de presbyteriaanse kerken van Amerika tot eerste hoogleraar van het Princeton Theological Seminary benoemd, een instelling die al heel spoedig ook buiten presbyteriaanse kringen aandacht trok door zowel het hoge academische niveau als de praktijk van godzaligheid waartoe studenten werden aangespoord. Deze combinatie werd niet in de laatste plaats belichaamd in de persoon van Alexander. Alexander werd aangesteld als hoogleraar in de didactische en polemische theologie, vakgebieden die dekken wat wij dogmatiek noemen. Hij gaf echter ook de zogenaamde ambtelijke vakken. Heel in het bijzonder zijn homiletische inzichten zijn nog altijd de moeite waard om er kennis van te nemen. Ook op het gebied van de Bijbelvakken heeft hij een aantal werken geschreven. Als professor bleef Alexander het Woord bedienen zowel in de kapel van de universiteit voor studenten en in gemeenten. Zijn zonen zouden in meer dan één opzicht hun vader volgen. John Archibald Alexander werd hoogleraar Oude Testament aan Princeton Theological Seminary en schreef een aantal commentaren die zowel door hun hoge academische niveau als stichtelijke gehalte nog altijd de moeite waard zijn om te raadplegen. Ik noem in het bijzonder zijn commentaar op Jesaja. Een andere zoon was James Waddel Alexander (1804-1859). Een aantal jaren was hij hoogleraar retorica aan Princeton University, een instelling waarmee Princeton Theological Seminary nauw was verbonden, en ook nog eens twee jaar hoogleraar kerkgeschiedenis en kerkrecht aan Princeton Theological Seminary. Uiteindelijk trok het gemeentewerk hem toch meer dan de academie en van 1849 tot aan zijn dood diende hij een gemeente in New York. James Waddel schreef onder andere een homiletiek die de titel heeft Thoughts on Preaching. Onder andere vanwege de aandacht die hij besteedt aan retorische inzichten heeft de studie een meerwaarde ten opzichte van Europese homiletische werken. In Amerika is in de gehele cultuur vanouds een sterke aandacht voor retorica.

Christocentrisch, nodigend, bevindelijk en onderscheidenlijk
Als ik de prediking van Archibald Alexander zou moeten typeren, zou ik deze vier woorden willen gebruiken. Alexander was er diep van overtuigd dat de Heere Jezus Christus als de door God gegeven Middelaar de kern van het Bijbelse getuigenis is. Het grote wonder is dat wij door Hem tot God als Vader mogen naderen Die buiten Hem een verterend Vuur is. Een getrouw prediker poogt ongeïnteresseerden wakker te schudden, eigengerechtigde mensen tot zelfkennis te brengen en treurigen te troosten. Alexander wenste zijn hoorders, of het nu studenten of gemeenteleden waren, tot leerlingen van de Heere Jezus Christus te maken. Christus is uiteindelijk Zelf niet alleen de Leermeester maar ook de leerstof. Hij onderwijst ons als hoogste Profeet, opdat wij Hem nodig krijgen als enige Priester Wiens bloed van alle zonden reinigt en Die nog altijd voor ons bidt, zodat wij mogen weten dat Hij als de eeuwige Koning ons beschermt. Het stond voor Alexander vast dat een echte leerling niet alleen vanuit het Woord maar ook door de Heilige Geest wordt geleerd. Een ware christen worden wij als wij onwederstandelijk en krachtig getrokken worden uit de duisternis tot Gods wonderbare licht.

De lessen die geleerd worden op de leerschool van de Heere Jezus Christus
Door het onderwijs dat de Heilige Geest ons uit het Woord van God geeft, leren wij de waarde van onze ziel en de kostbaarheid van de levenstijd verstaan. We leren de Heere te zoeken, terwijl Hij te vinden is. We gaan de Bijbel waarderen als het onfeilbare richtsnoer voor ons geloof en onze levenspraktijk. Vanuit de Bijbel gaan we verstaan dat wij van nature kinderen des toorns zijn. De toorn van God rust op ons. We gaan onze verdorvenheid gevoelen. Ze wordt ons tot een last. Hoe kunnen we daarvan worden verlost? Waar kunnen we rust vinden? De Heilige Geest opent onze ogen zodat wij zicht krijgen op de persoon van de Middelaar en Zaligmaker Die ons met Zijn doorboorde handen tot Zich nodigt. De schuldige ziel kan vrezen tot Hem te gaan. Zijn wij wel werkelijk welkom? Echter, er is geen andere weg en geen andere deur. Men mag in de zaligheid gaan delen als men zich werpt in de handen van deze Middelaar in Wie Gods genade en ontferming geopenbaard zijn. In meer of mindere mate mag dan van de rust en vrede geweten en ervaren worden, een vrede die alle verstand te boven gaat. We proeven een blijdschap die wij tot dusver niet kenden en die de wereld ons niet alleen nooit gegeven heeft maar ook nooit had kunnen geven. Eerst waren we blind, maar nu mogen we zien en wij wensen nog meer van de Middelaar te zien en komen nooit uitgekeken op Hem.

Conclusie
Naar mijn diepe overtuiging houdt Alexander ons een spiegel voor. Met de genoemde zaken die in zijn werken aan de orde komen, staat of valt een kerk of gemeente. Alexander moest, bij het ouder worden, van de presbyteriaanse kerken van Amerika zeggen dat zij wel getrouw in de leer plachten te zijn, maar dat in de prediking lang niet overal werkelijk Christus op een bevindelijke en onderscheidenlijke wijze werd gepredikt. Als dat het geval is, is een kerk in groot gevaar. Wij kunnen de kerk niet in stand houden of bewaren. Laten wij wel vragen of de Heere ons persoonlijk en kerkelijk voor zelfgenoegzaamheid en eigengerechtigheid bewaart of als wij voelen dat wij daar nog nooit van verlost zijn, dat wij daarvan verlost worden. Voor wie de Engelse taal beheerst, kan mede het lezen van de geschriften van Alexander daartoe een middel zijn.

“De Heilige Geest opent onze ogen zodat wij zicht krijgen op de persoon van de Middelaar en Zaligmaker Die ons met Zijn doorboorde handen tot Zich nodigt”

Mede naar aanleiding van: A Scribe Well Trained: Archibald Alexander and the Life of Piety, redactie en introductie door James M. Garretson, uitgave Reformation Heritage Books, Grand Rapids, Michigan 2011; ISBN 9781601781475; 185 pag.; prijs $10,--.

Dit artikel werd u aangeboden door: Hersteld Hervormde Kerk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 4 februari 2012

Kerkblad | 16 Pagina's

Archibald Alexander

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 4 februari 2012

Kerkblad | 16 Pagina's