Het huisbezoek

In de vorige stukjes heb ik met u nagedacht over het bezoek aan weduwen en weduwnaren. Het accent lag in die reflectie vooral bij het contact met weduwen. Ik geloof dat het bezoek aan weduwnaren van een andere orde is. Tenminste, dat is mijn ervaring. Ik weet natuurlijk niet wat uw ervaringen zijn. Ik ben best nieuwsgierig naar wat u als verschillen hebt ervaren bij het afleggen van een bezoek bij een weduwe of een weduwnaar. Het zal u duidelijk zijn dat ik nu vanuit mijn optiek terugblik op het pastoraat aan weduwnaren. Een man staat anders in het leven dan een vrouw. Dat wist u natuurlijk ook langer dan vandaag. Een vrouw pakt het leven anders op en aan dan een man. De man is meer de persoon van de grote lijnen terwijl de vrouw de neiging vertoont om bij de punten op de lijn stil te houden. Bij de man domineert het rationele over het emotionele leven terwijl bij de vrouw het emotionele duidelijk dominant is. Dat houdt in dat een man het leven op een meer rationele wijze benadert en de vrouw het meer op een emotionele wijze doet. Ik besef heel goed dat ik met deze opmerkingen generaliseer. Er zijn natuurlijk nuances aan te brengen. Toch denk ik dat ik de grove lijn kan vasthouden. U moet maar eens de kamer van een weduwe met de kamer van een weduwnaar vergelijken. Direct valt u het verschil op. De man mist over het algemeen gesproken de gave om zijn kamer aan te kleden. Alles staat er wel maar het staat er op een rationele manier. Ik had bijna gezegd: zo steriel! De warmte wordt gemist. Hoe anders is de kamer van een vrouw! Hier ligt een gezellig kleedje en daar staat een vaasje. De kamer kent, om het zo eens te zeggen, een bezield verband.
Wanneer een vrouw haar man kwijtraakt door de dood, dan is dat voor haar een zeer ingrijpend gebeuren. Ik heb geprobeerd hierboven er iets over te schrijven. Toch zie je heel vaak tot je verwondering dat de vrouw na verloop van enige tijd weer in staat is de afgebroken lijn op te pakken. Zo ligt het veelal bij een man niet. Vele mannen zijn na het overlijden van hun vrouw volstrekt ontredderd. Ze zijn hun oriëntatiepunt kwijt. Ze tollen vaak zonder richting aan te geven maar wat rond. Zelden kunnen ze het thuis vinden. ‘De muren komen op je af, dominee!’ Het gevolg daarvan is dat ze uithuizig worden en dat bevordert de gezelligheid in huis vanzelfsprekend niet. De sfeer in de kamer schittert door afwezigheid en de spullen staan er zonder een band te hebben met de bewoner. Natuurlijk zijn ook hier weer de bekende uitzonderingen. Maar het gaat even over de grote lijn.

Het verlies van de echtgenote heeft het leven van de weduwnaar immers danig omgewoeld.

Huisbezoek bij een weduwnaar vraagt een heel eigen aanpak. Broeders, u moet u goed realiseren of de weduwnaar die u gaat bezoeken zijn vrouw kortgeleden heeft moeten afstaan aan de dood of dat hij al enige tijd alleen door het leven gaat. Die wetenschap is voor een goede ontmoeting van grote betekenis. De weduwnaar die kortgeleden bij het graf van zijn vrouw stond, staat anders in het leven dan de weduwnaar die zijn vrouw jaren geleden naar het graf moest brengen. Broeders, of het nu kort of lang geleden is dat de dood haar intrede deed, voor ons als ambtsdragers is het de eerste roeping om te proberen de weduwnaar bij het bezoek op zijn gemak te stellen door belangstellend naar zijn omstandigheden te vragen. Het verlies van de echtgenote heeft het leven van de weduwnaar immers danig omgewoeld. U kunt het zich wellicht nog wel herinneren hoe schutterig en verlegen de weduwnaar u bij de deur opwachtte. Het was net alsof hij met zijn houding geen raad wist en zich gedrongen voelde om zich te verontschuldigen dat hij alleen is. Verlegen vroeg hij wat u wilde gebruiken, koffie of thee of wat anders. Een dochter of schoondochter had ervoor gezorgd dat het een en ander klaar stond. (Ik ga er nu even van uit dat de weduwnaar kinderen heeft.) Daarna kon het gesprek beginnen.

Broeders, ook nu zeg ik het dat wij die avond een mens ontmoeten met een unieke levensgeschiedenis. Probeer u in te denken hoe hij als weduwnaar u aan zit te kijken. U had zojuist uw vrouw gedag gezegd. Zijn ‘tegenover’ is er niet meer. Zijn ‘hulpe’ ligt in het graf. Hebben wij ons als ambtsdragers wel eens een ogenblik gerealiseerd dat ‘het nekje waar alles om draait’ bij een weduwnaar niet meer draait? Om die reden zijn zijn bewegingen vooral op het communicatieve vlak vaak zo houterig en stijfjes. De ‘olie’ die de ledematen soepel houdt, is hem ontnomen. Het overlijden van zijn vrouw heeft hem onzeker gemaakt. Hij voelt zich naar zijn beleving vaak letterlijk ‘onthand’.

Ik besef heel goed dat het voor u bijna ondoenlijk is om u een voorstelling te maken van het weduwnaar-zijn. U hoopt immers na het bezoek door uw vrouw ontmoet te worden. U stapt in een ‘aangekleed’ huis. De aanwezigheid van uw vrouw is tot in de kleinste details van het huis op te merken. Wij kunnen ons niet indenken dat zij er niet is. Zij is er gewoon! Wij laten de gedachte dat zij er niet is niet toe. Wij verzetten ons ertegen. Dat heeft ook de weduwnaar gedaan die u bezoekt. Hij heeft echter iets geleerd wat wij nog niet kennen en dat is dat alle verzet tevergeefs is. De vijand heeft het liefste wat hij had, weggeroofd. Het huis is leeg en het wordt nooit meer zoals het geweest is. Met het wegvallen van zijn vrouw is er heel veel weggevallen. De weduwnaar die tegenover u zit en zojuist de koffie presenteerde met iets erbij, mist zijn vrouw! Uw leven is nog te vergelijken met een rijk gemeubileerde kamer terwijl zijn leven te vergelijken is met een zolderkamer met wat kale meubeltjes zonder kleed op de vloer. Het ‘vlees’ is weg en het ‘geraamte’ is gebleven. ’t Klinkt allemaal zo hol!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen