Leiderschap in de kerk (2)

Leiding hoort niet in de handen van één of enkele personen te liggen. Een Bijbels gegeven is dat de Heere nooit de leiding van Zijn gemeente bij één persoon legt. Mozes heeft Aäron, later Jozua en de zeventig oudsten aangesteld. In Handelingen 15 worden beslissingen over de besnijdenis en de doop van heidenen door de gezamenlijke apostelen genomen. Dat maakt de beslissingen betrouwbaarder en transparanter.

Leiding geven aan een gemeente gebeurt in onze kerk door een kerkenraad. De kerkenraad is binnen de gemeente het hoogste gezagsorgaan. De kerkenraad is gekozen door leden van de gemeente, waarbij men gelooft dat de leden van de kerkenraad als door God Zelf zijn gekozen tot het ambt. Zij verbinden zich bij de bevestiging in het ambt aan de voorschriften, plichten en rechten zoals de kerk die uit de Bijbel leert. Dit is verwoord in het formulier ter bevestiging van ambtsdragers, waar men het jawoord op geeft. Hierdoor ontvangen zij het kerkelijk gezag en beloven dit op een goede manier te dragen. In de Korinthebrief wordt op vele plaatsen aangegeven dat de gemeente uit veel leden bestaat, die samen één gemeente vormen. Er zijn veel gaven in de gemeente waarmee we één doel dienen, namelijk om samen gemeente te zijn tot eer van God.

De oudsten van de gemeente hebben tot taak om de gemeente hierin te leiden, te ondersteunen en liefdevol te dienen. Er wordt voortdurend gesproken over de liefdevolle relatie tussen de gemeente en de ambtsdragers. Dat moet dan ook de kern zijn van het handelen van de ambtsdragers en van de gemeenteleden. Dat is de basis waaraan het wederzijds gedrag getoetst kan worden. Door hun gedrag laten de kerkenraadsleden iets van het voorbeeld van Christus zien. De kerkenraad moet gericht zijn op het welzijn van allen binnen de gemeente. De ambtsdragers vertegenwoordigen geen flank of stroom uit de gemeente. De gemeente op hun beurt wordt op veel plaatsen in de Bijbel opgeroepen om de ambtsdragers het gezag te geven, dat deze door het ambt gekregen hebben.

Verschillen tussen kerkenraden
Hoe is het in onze eigen gemeenten gesteld? Zijn de kerkenraden zich voldoende bewust dat zij de kudde Gods moeten weiden, daar opzicht over hebben en dat niet uit dwang maar gewillig? Er zijn grote verschillen tussen kerkenraden. De ene kerkenraad staat open voor feedback uit de gemeente. De andere kerkenraad ziet feedback, hoe goedbedoeld ook, als een bedreiging. De ene kerkenraad past het beleid regelmatig aan als er nieuwe ideeën vanuit de gemeente komen en de andere kerkenraad doet dat uit principe niet. Een andere kerkenraad houdt elke mogelijke wijziging tegen het licht van de Bijbel, de Drie Formulieren van Enigheid, de cultuur en de traditie. Kunnen we hierbij aangeven wat goed of fout is? Het leiden, ondersteunen en dienen van een gemeente uit liefde geeft zeker een ontvankelijke houding naar de gemeente en de gemeenteleden. Wanneer de kerkenraad niet of nauwelijks communiceert en informeert over zaken die van belang zijn voor de gemeente, is het zijn dienende functie verloren. Open staan voor wat er leeft in de gemeente en de daarna gemaakte besluiten uitleggen is erg belangrijk. Belangrijk hierbij is om de Bijbel en de Drie Formulieren van Enigheid voortdurend op het netvlies te houden. Dit is ons kompas. Het varen op kompas geeft namelijk koers. Als een visserman op kompas vaart is de koers duidelijk. Wanneer men alleen met de radar van de ene school vissen naar de andere vaart is men gericht op resultaat. Koers houden is daarom allereerst van belang.

Omgaan met conflicten
In een kerkelijke gemeente is het beleid dat er tijdens de rouwdiensten die in het eigen kerkgebouw gehouden worden geen psalmen gezongen worden. Er is een zeer betrokken oud-ouderling overleden. Hij is voor velen in de gemeente tot zegen geweest. De kinderen willen graag een rouwdienst houden in de kerk van vader en geven aan dat dan wel vaders lievelingspsalm gezongen moet worden. Anders zal de rouwdienst buiten het dorp gehouden worden. Er moet op korte termijn een beslissing genomen worden door het moderamen van de kerkenraad. Het moderamen is sterk verdeeld en laat de kerkenraad in spoedvergadering bijeenkomen. De ene persoon vindt dat dit meer een gewoonte is dan een principe en heeft geen bezwaar wanneer er een uitzondering wordt gemaakt. Het andere kerkenraadslid vindt dat dit niet kan omdat deze verzoeken wel vaker geweigerd zijn. Gezinnen waarbij dit geweigerd is zullen zich hierdoor gekwetst voelen. Weer een ander vindt dat wanneer dit geweigerd wordt, de kerkenraad voor de zoveelste keer laat zien tegen alle veranderingen te zijn. Het is dan de druppel die de emmer doet overlopen. Er ontstaat een conflict dat het begin is van vele problemen.

Elke kerkenraad wordt gevormd door mensen, met al hun menselijke zwakheden en gebreken. Deze zwakheden zien we ook bij gemeenteleden. Het gevolg is dat er ook in gemeenten conflicten kunnen ontstaan. Keiharde belangenstrijd en heftige conflicten geven hete hoofden en koude harten. Door een dergelijke crisis verliezen ambtsdragers hun geloofwaardigheid en wordt hun gezag aan het wankelen gebracht. Gemeenteleden zullen zich niet graag toevertrouwen aan de pastorale zorg van iemand die zich op een ruzieachtige en onwaardige wijze gedraagt. Veel ambtsdragers die op een onwaardige wijze bij een conflict betrokken zijn zullen hun gedrag goedpraten. Er wordt dan doorgaans een beroep gedaan op het gezag van de Bijbel. Een groot gevaar om de Bijbel te misbruiken voor eigen strijd is dan aanwezig en erg gevaarlijk en zondig. Het is lastiger wanneer binnen een kerkenraad een predikant of een ander kerkenraadslid zich niet aan afspraken houdt of niet reflecteert op zijn gedrag en houding. Dan getuigt het van goed leiderschap wanneer je als ambtsdrager en broeder dit wel aan de kaak durft te stellen zonder in een ruzieachtige sfeer te belanden. Het wordt moeilijker wanneer dit niet afdoende blijkt te zijn en gedrag ontstaat dat voor de andere kerkenraadsleden onhoudbaar wordt. Dan zal de kerkenraad zich tot het BM van de classis moeten wenden om daarin verder geleid te worden. Probeer zoveel mogelijk de gemeente te dienen door hier niet binnen de gemeente over te spreken en probeer zo partijschappen te voorkomen.

Wat gaan er veel dingen fout. Kunnen we dan nog wel respect hebben voor hen die over ons gesteld zijn? Zondag 39 geeft ons hierin richting. Wat wil God in het vijfde gebod van ons? Het antwoord luidt: ‘Dat ik mijn vader en mijn moeder, en allen die over mij gesteld zijn, alle eer, liefde en trouw bewijze, en mij hunner goede leer en straf met behoorlijke gehoorzaamheid onderwerpe en ook met hun zwakheid en gebreken geduld hebbe, aangezien het Gode belieft ons door hun hand te regeren.’ Dat neemt niet alle zorgen weg maar geeft wel een besef van Gods leiding in het leven. Leg alle zorgen voor Gods troon neer en smeek Hem om hulp en wijsheid. Laat het hierbij gaan om het belang van de gemeente en daardoor de eer van Zijn Naam.

Leiderschap in de kerk

Als vervolg op de artikelen over leiderschap schrijft drs. W.K. Petersen uit Hoevelaken over leiding geven als kerkenraad in een gemeente.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen