Zesde gebod ‘Gij zult niet doodslaan’ (3)
Waardevol leven: de ander
WE ZIJN GEROEPEN OM ELKAAR TE DIENEN DOOR DE LIEFDE. HET SPREEKT VOOR ZICH DAT DIT ZIET OP ONS INNERLIJK, MAAR OOK OP ONZE UITERLIJKE DADEN. WE ZAGEN DE VORIGE KEREN DAT HET DAN NIET ALLEEN GAAT OM HET NEGATIEVE (IETS NIET DOEN), MAAR OOK OVER HET POSITIEVE (IETS WEL DOEN). ALS HET ZESDE GEBOD GAAT OVER ONS HART, DAN GAAT HET ZEKER OOK OVER DADEN.
Ontvangen leven
Ons leven is niet van onszelf, maar van onze Schepper. Niemand kwam onbedoeld op deze wereld. Zelfs al zouden onze ouders dat over ons zeggen, dan nog geldt dat zij ons niet hebben gemaakt, maar Hij (Psalm 100). Zo is ieder leven waardevol. Dat is uiteraard wat anders dan gemakkelijk of eenvoudig. Waardevol, omdat Hij het leven gaf. Zeker, dat geeft vragen over onder meer ons zelfbeeld, maar daar hoop ik de volgende keer wat over te schrijven. Voor nu: Hij gaf ons het leven en Hij gaf het leven van de ander. Bedoeld als kroon op de schepping, geschapen naar Zijn Beeld om te leven in relatie tot Hem en in afhankelijkheid van Hem.
Beschermwaardig leven
Daarom is ieder leven beschermwaardig. Om wie het ook gaat. Dat betekent dat we niemands leven nemen door moord of doodslag. Zeker, de overheid draag het zwaard niet tevergeefs (Romeinen 13). (Denk bijvoorbeeld aan oorlogssituaties. Verder betekent dit naar mijn gevoelen niet automatisch dat we ernaar moeten staan nu te pleiten voor herinvoering van de doodstraf, maar dat alles terzijde.) In uitzonderlijke situaties kan dat anders liggen, zoals bijvoorbeeld als het doden onontkoombaar is ten dienste van bescherming van andermans leven. De hoofdlijn blijft echter dat ieder leven beschermwaardig is. Daar hoort ook bij dat we het nodige doen om een ander te beschermen als een leven in gevaar is. Stel dat u iemand zou aantreffen die levensgevaarlijk gewond is en hulp nodig heeft. Wanneer u gewoon doorloopt, terwijl u redelijkerwijze hulp had kunnen bieden, handelt u evenzeer in strijd met het zesde gebod.
Begin en einde van het leven
Waardevol en beschermwaardig is het leven vanaf het allereerste begin tot de laatste adem. Daarbij is niet de grens wat wij zelf waardevol en beschermwaardig vinden. Dat is subjectief. In dat geval zou bepaald leven in de ene tijd/ cultuur wel waardevol zijn en in de andere niet. Wij bepalen dat niet, maar de Heere. Hij geeft het leven en Hij neemt het leven. Het begin en het einde van het leven zijn in Zijn hand.
Verre van eenvoudig
De overwegingen rondom begin en einde van het leven brengen vragen met zich mee. Abortus is in strijd met het zesde gebod. Maar in lijn met het voorgaande is abortus onontkoombaar als het leven van de moeder in gevaar is bij het voortzetten van de zwangerschap. Een intense beslissing, maar niet tegen de Bijbel in. Ook rondom het levenseinde zijn er vele en intense vragen. Het is geen euthanasie als er medicijnen worden genomen, die nodig zijn, maar ook het levenseinde kunnen bespoedigen. Beëindigen van een niet zinvolle medische behandeling is evenmin euthanasie. Beslissingen hieromtrent zijn verre van eenvoudig. Het is wel goed de behandelend arts uw uitgangspunten bekend te maken. Verder zou u eventueel pastorale hulp kunnen vragen en/of elders advies inwinnen vanuit een Bijbels uitgangspunt.
Cultuur
Deze benadering gaat in tegen onze cultuur. Abortus en euthanasie zijn bij wet geregeld. Het is toegestaan het allerprilste leven te nemen om welke reden dan ook. Aangrijpend als we de cijfers zien. Toch? Of niet meer? Als er een handicap ontdekt wordt tijdens de zwangerschap wordt er niet zelden druk uitgeoefend om dat leven te beëindigen. Daarbij was verbijsterend voor de betreffende ouders de situatie waarin een arts, die meerdere keren aangedrongen had op abortus, na de geboorte de baby zag en opmerkte wat een mooi en lief kindje het was. Aan euthanasie zijn voorwaarden verbonden, maar steeds wordt de grens opgerekt. Lobbygroepen duwen voortdurend naar verruiming. Wie zijn wij om iemands wens om te sterven te negeren, wordt gezegd. Alleszins redelijk wanneer je uitgaat van de zelfbeschikking van de mens. Hoewel (nog los van wat de Bijbel zegt) ook dat relatief is. Wie zegt dat er achter zo’n wens niet juist eenzaamheid en doelloosheid schuilgaat? Dan hebben we als samenleving een heel andere taak dan hun doodswens in te willigen!
Waardevol leven
Gods Woord leert ons een ander uitgangspunt. Al het leven is door Hem gegeven en is waardevol. Overbodig is te zeggen dat dit dus ook zo is bij degenen die een geestelijke en/of lichamelijke handicap meedragen. Als ouders die boodschap krijgen, is dat zonder meer niet eenvoudig. Alles verandert en alle gedachten over de toekomst gaan overhoop. Dat vraagt liefdevolle nabijheid van familie en gemeente en in het pastoraat. Tegelijk is ons leven niet maakbaar. Het ware geluk ligt er niet in dat we alles krijgen wat we begeren en alles voor de wind gaat. We leven in een gebroken schepping. Vanwege de zonde is er zoveel gebrokenheid. Het is niet meer zoals God het bedoeld en gemaakt heeft. Dat geldt zowel voor het begin als het einde van het leven. Wat kan het lijden rondom het sterven aangrijpend zijn. Voor de persoon zelf, maar ook voor hen die om hen heen staan. Tegelijk geldt: wie hier het ware geluk zoekt, al dan niet door alles wat daaraan in de weg staat uit de weg te ruimen, komt bedrogen uit. Wij moeten allen geopenbaard worden voor de rechterstoel van Christus. Tegelijk is het Dezelfde God Die in Zijn Zoon temidden van die gebrokenheid is gekomen. Hij nam ons vlees en bloed aan en werd ons in alles gelijk, uitgenomen de zonde. Hij is de Verlosser, Degene Die heel maakt. Dat Evangelie is werkelijk verlossend. De wonderen die Hij deed getuigen van de nieuwe schepping. Daar is geen zonde meer en dus ook geen enkel gevolg van de zonde. Dé vraag is daarom: bent u door genade, met lichaam en ziel, Zijn eigendom?
Middelharnis-Sommelsdijk, Ds. A. Kos
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 17 januari 2019
Kerkblad | 24 Pagina's