Thiery Baudet?

Als de tekenen niet bedriegen, zijn er nogal wat christenen in Nederland die sympathie voor Thierry Baudet en zijn Forum voor Democratie hebben opgevat. Een van de bekendste en meest gewaardeerde advocaten van Nederland, de hervormd-gereformeerde Jan Louis Burggraaf, gaf al openlijk blijk van zijn steun voor Forum. Met enige regelmaat zijn er in Amsterdam diners waar je voor € 1.600 per couvert aan kunt deelnemen. De winst gaat naar Forum, en van de zestig deelnemers per etentje zijn de meeste van reformatorische huize. Hervormde predikanten als W. M. Dekker en H. J. Prosman hebben zich niet onwelwillend over Baudet en Forum uitgelaten. En Sytse de Jong, oud-SGP-wethouder in Staphorst, stelde zich recent beschikbaar als kandidaat-gedeputeerde voor Forum in Overijssel. Er is natuurlijk niets mis mee wanneer christenen sympathie opvatten voor een partij die niet expliciet christelijk is. In de laatste nummers van ons Kerkblad stonden artikelen die een stem op de SGP aanmoedigden. Mij persoonlijk lijkt dat niet zo gewenst. Het wekt de suggestie dat een beetje HHK’er automatisch en als vanzelfsprekend op de SGP stemt. Maar vanuit een orthodox-christelijke positie kunnen verschillende keuzes worden gemaakt. Christelijke conservatieven in Amerika stemmen op de Republikeinse Partij en dat is geen SGP. Een automatische stem op een christelijke partij als de SGP is misschien hier en daar wel sociaal gewenst, maar daarmee ook een uiting van on-hervormd denken. Maar gaat een orthodox-christelijke overtuiging ook samen met sympathie en zelfs steun voor Forum voor Democratie? Dat laat zich, denk ik, nog bezien.

Forum staat te boek als een populistische partij, en die beweging wordt vaak met enig dédain bejegend. Dat begrijp ik nooit zo goed. De zorgen die met het populisme aan de oppervlakte zijn gekomen, zijn vanuit christelijk oogpunt volstrekt legitiem. Populisme is te wijten aan de elite zelf. Populisme is geen recente reactie op immigratie en globalisering, maar staat in een veel bredere traditie waarin de vraag centraal staat welke levensvorm bij de menselijke natuur past. Die levensvorm impliceert in deze traditie een thuis, geborgenheid, een plaats waar we broos en kwetsbaar kunnen en mogen wezen: gezin, familie, de kringen van collega’s, vrienden en buren, de kerk. Globalisering en kosmopolitisme hebben niet veel meer te bieden dan de leegte van een nietszeggende wereldgemeenschap. Mensen hebben terecht het gevoel dat hen iets wordt afgenomen. En het wordt alleen maar erger wanneer de hoogmoedige profiteurs hen dan weg zetten als ‘losers’, die niet mee kunnen komen en daarom vol ressentiment zitten. De vraag is natuurlijk vervolgens welke remedie er wordt aangedragen. Baudet heeft het veel over traditie, over nationale soevereiniteit, over het belang van cultuurchristendom. Vanwege die uitspraken wordt Baudet wel weggezet als een proto-fascist. Dat lijkt mij gevaarlijke stemmingmakerij. Baudet vreest een cultuur die haar oorsprong en waarden niet meer kent en in eindeloos relativisme verdunt. Die vrees is in Nederland en Europa geheel terecht.

Is Forum daarmee een betrouwbare en degelijke conservatieve partij? Er heeft zich de laatste weken een ongekend harde richtingenstrijd binnen Forum afgespeeld, waarbij Baudet als winnaar uit de bus schijnt te zijn gekomen en de rechts-liberale vleugel (aangevoerd door Henk Otten) het nakijken lijkt te hebben. Maar dat betekent niet, als ik het goed zie, dat het conservatisme zoals Baudet dat lijkt voor te staan, het conservatisme is dat christenen graag omhelzen. Forum lijkt mij nog altijd een verdeeld huis. Dat kwam aan het licht toen de Tsjechische oud-president Vaclav Klaus een lezing hield op een bijeenkomst van Forum. Hij behandelde de vraag of er een Europese renaissance mogelijk is, en maakte in dat verband ook kritische opmerkingen over ‘genderisme en feminisme’: de aanval op het gezin, op ‘de evidente en al eeuwen niet bediscussieerde verschillen tussen de seksen’, op de ‘normaliteit’.

Daarmee zei Klaus dingen die iedere conservatief vindt. Maar bij de borrel na afloop namen velen, volgens de verslagen, snel en nadrukkelijk afstand van deze opvattingen. Forum is dus deels conservatief, deels liberaal à la Pim Fortuyn: verdediger van progressieve vrijheden die door migratie zouden worden bedreigd. En dat laatste heet in Nederland ook conservatief, maar is het niet. Zolang de inhoudelijke koers van Forum zo onduidelijk is, en – vooral – zolang Forum bijvoorbeeld op het punt van de vrijheid van onderwijs geen kraakheldere keuzes maakt, geef ik er persoonlijk de voorkeur aan enige afstand te bewaren. Dat laat onverlet dat anderen andere keuzes kunnen en mogen maken. Maar let wel: iedere poging het populisme conservatief bij te sturen, is de afgelopen vijftien jaar onsuccesvol gebleken.

B.J. Spruyt lid van de Hersteld Hervormde gemeente te Waarder, is in het dagelijks leven HBO docent Cuma en filosofie en tevens docent kerkgeschiedenis aan het seminarie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen