Onsaligh Oncruyt in de Akker des Heeren - pagina 16
Hoe dit onkruid werd bestreden ter Nat. Synode der Gereormeerde Kerken te Dordrecht
b l i e k e l e v e n . W e e r , — de d o g m a t i e k , de l e e r k o m t op de a c h t e r g r o n d , de z e d e l e e r ( m a a r d a n z o n d e r d o g m a t i s c h e f u n d e r i n g ) k o m t op de v o o r g r o n d . A r m i n i u s geeft h a n d i g i n e l k a a r g e z e t t e p r e e k j e s . E n m e n m a a k t hem niets! M a a r v a n u i t zijn s t u d e e r k a m e r staat A r m i n i u s i n d r u k k e c o r r e s p o n d e n t i e m e t t a l v a n g e l e e r d e n , a a n w i e hij v e r s c h i l l e n d e p u n t e n , w a a r hij geen w e g mee weet, voorlegt. P a s a l s d i t g e s c h r i j f a a n h e t l i c h t k o m t e n o o k de s t e l l i n g e n , w a a r t o e A r m i n i u s t e n s l o t t e k o m t , s t u i f t D s P l a n c i u s w e e r op. D a n k o m t h e t v r e s e l i j k e j a a r 1602. D e pest woedt i n alle Nederlandse steden. O o k v a n de p r e d i k a n t e n v a l l e n er weg. O o k v a n de p r o f e s s o r e n te L e i d e n . Z o b i j v o o r b e e l d de r e c h t z i n n i g e J u n i u s . A l l e e n G o m a r i s blijft gespaard. J u n i u s h a d op z i j n s t e r f b e d de c u r a t o r e n v a n de L e i d s e h o g e s c h o o l op h e t h a r t g e b o n d e n o m t o c h v o o r a l n i e t A r m i n i u s v a n A m s t e r d a m te benoemen. A l s o p 9 N o v e m b e r 1602 h e t c u r a t o r i u m i s v e r g a d e r d , v r a a g t G o m a r i s t o e g e l a t e n te w o r d e n . H i j w i l m e t a l l e e r n s t p r o t e s t e r e n t e g e n een e v e n t u e l e b e n o e m i n g v a n A r m i n i u s . I n A m s t e r d a m b e d e r f t hij één k e r k , i n L e i d e n z a l hij e r v e l e b e d e r v e n . I n A m s t e r d a m h o u d t m e n h e m k l e i n , i n L e i d e n z a l hij een g r o o t w o o r d g a a n v o e r e n , o m d a t n i e m a n d h e m w a t zal kunnen maken. H e t c u r a t o r i u m t w i j f e l t a a n de goede b e d o e l i n g e n v a n G o m a r i s e n n a a a n Q l d e n b a r n e v e l t ( ! ) a d v i e s te h e b b e n g e v r a a g d e n n a T J y t e n b o g a e r t te hebben geraadpleegd w o r d t A r m i n i u s benoemd. A r m i n i u s is een e n a l v o o r k o m e n d h e i d . V ó ó r de a a n v a a r d i n g v a n z i j n b e n o e m i n g z a l hij e e r s t de z a a k m e t G o m a r i s i n h e t r e i n e b r e n g e n e n n o o i t b e h o e f t m e n b a n g te z i j n v o o r z i j n l e r i n g e n ; die z u l l e n g e e n o n r u s t i n de K e r k v e r w e k k e n ! D e d u i s t e r e f i g u u r i n deze k w e s t i e is U y t e n b o g a e r t , de H a a g s e h o f p r e d i k e r , die door O l d e n b a r n e v e l t , z e l f s d o o r M a u r i t s e n W i l l e m L o d e w i j k w e r d v e r t r o u w d . T e g e n b e t e r w e t e n i n h e e f t hij A r m i n i u s v e r d e d i g d , w a n n e e r m e n b e z w a r e n m a a k t e t e g e n d i e n s „goddeloze g e v o e l e n s " . T e n s l o t t e i s m e n op een u i t g e b r e i d e v e r g a d e r i n g t o t e e n v e r g e l i j k gek o m e n . M e t een g r e n z e n l o z e b r u t a l i t e i t h e e f t A r m i n i u s z i c h e r d o o r geslagen, toen G o m a r i s h e m n a m e n s allen aanviel. H i j h a d niets m e t P e l a g i u s te m a k e n , verfoeide veeleer zijn leerstellingen. H i j stemde v o l l e d i g m e t de c a t e c h i s m u s i n , o o k w a a r w o r d t g e l e e r d , d a t de o n w e d e r g e b o r e n e o n b e k w a a m is t o t e n i g g e e s t e l i j k g o e d e n g e n e i g d is t o t a l l e k w a a d . A r m i n i u s heeft de m a n n e n v a n die v e r g a d e r i n g , — en het w a r e n t o c h n i e t de e e r s t e n d e b e s t e n — , s t u k v o o r s t u k o n t w a p e n d . G o m a r i s h e e f t z e l f s k o r t d a a r n a A r m i n i u s h e t d o c t o r a a l e x a m e n afg e n o m e n , w a a r b i j A r m i n i u s p r o m o v e e r d e a l s D o c t o r i n de T h e o l o g i e . D e n i e u w e d o c t o r m o e t bij d i e g e l e g e n h e i d h e b b e n g e z e g d , d a t G o m a r i s e r n o o i t spijt v a n z o u h e b b e n h e m a l s c o l l e g a n a a s t z i c h te z i e n ! ! A l s h e t w a a r i s , het t o p p u n t v a n b r u t a l i t e i t . B i j n a een j a a r n a zijn b e n o e m i n g k w a m A r m i n i u s m e t vele lofwaardige g e t u i g s c h r i f t e n i n L e i d e n . F e e s t op f e e s t w e r d e r g e h o u d e n o n d e r zijn v r i e n d e n . Zelfs k r e e g TJytenbogaert, die t o c h zo goed zijn best h a d g e d a a n , een z i l v e r e n b e k e r . Z o b e k l i m t A r m i n i u s de k a t h e d e r . A l l e s c h i j n v a n v r e e m d e l e r i n g e n e r op n a te h o u d e n w e e r t hij h e t
eerste 15
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1950
Koop de waarheid | 69 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1950
Koop de waarheid | 69 Pagina's