DE OUD-GEREFORMEERDE GEMEENTE TE DOETINCHEM

Omstreeks 1820 arbeidde te Doetinchem met veel vrucht een Hervormd predikant, die in heel Nederland bekend stond als een voorstander van de Dordtse rechtzinnigheid nl. Ds.DIRK MOLENAAR (1786-1865), wiens "Adres aan alle mijne Hervormde Geloofsgenooten" in 1827 negenmaal werd herdrukt en zulk een storm over de kerkelijke watere deed opsteken,dat zelfs bij Kon.besluit afkeuring en ongenoegen hier over werd uitgesproken. Maar het door hem gestrooide zaad bleef niet ronder vrucht. Toen in 1839 te Varsseveld een Afgescheiden gemeente werd gevormd, sloten ook velen uit Doetinchem zich danr bij aan. Jarenlang verzorgde ouderling Elias Pliester te Zelhem de leden te Doetinchem. Nadat er in een boerenwoning al eens een predikant was voorgegaan werd besloten een afzonderlijke gemeente te vormen. Op 11 nov.185 verkreeg de Chr.Afgescheiden Gemeente te Doetinchem koninklijke goedkeuring en in 1860 werd een kerkje gebouwd bij de Heezenpoort Daar de ligging van de predikant van Varsseveld, Ds. J.F. Bulens, meer overhelde naar die van de Reveil-orthodoxie, was men dientengevolge ook in Doetinchem nogal ruim ingesteld. Men durfde het zelfs aan de voormalige Baptistenvoorganger E.Gerdes voor zich te lTten optreden, een man van de algemene verzoeningsleer. Dordtsgezinde elementen wisten hier echter een eind aan te maken. Op 21 dec.1862 verkreeg de gemeente in cand.JAN VAN DIJK (geb.1830) een eigen voorganger. In 1865 werd door zijn onvermoeid streven een christelijke school opgericht, waarvan H.H.Dieperink Langerei hoofd werd.(Dit hoofd werd later nog predikant in Amerika o.m.van de Ned.Geref.Gem.te Kalazamoo-Mich.). Tengevolge van de toen heersende tijdgeest en het toenemende modernisme in de Hervormde Kerk kwam bij Ds.Van Dijk het plan op om jongelieden te gaan vormen tot predikant voor die Kerk.Zijn eenheidsstreven wist op den duur toenadering tussen Hervormden en Afgescheidenen te bewerken. Dientengevolge trad hij meerdere malen op in Hervormde kerken, hetwelk weer tegenstand in zijn kerk opriep, zodat hij tenslotte door de synode van Middelburg in 1869 werd nfgezet. Op diezelfde synode kwam de vereniging van de Chr. Afgescheiden Ge- meenten en de Geref.Kerk o/h Kruis tot Chr.Geref.Kerk tot stand. De gemeente te Doetinchem weigerde echter afzetting en fusie te erkennen en nam de naam aan van Ned.Hervormde Zendingsgemeente met Ds.Van Dijk als voorganger. Deze zette zijn begonnen werk daar voordat resulteerde in de zg.Doetinchemse stichtingen (opleiding van onderwijzers en gymnasiale opleiding voor hen die voor predikant wilden studeren). Hij overleed op 15 jan.1909. Pas in 1899 zou er te Doetinchem weer een Gereformeerde Kerk geinstitueerd worden. Maar er waren er ook die zich noch in de Hervormde Kerk, noch in de gemeente van Ds.Van Dijk konden vinden. Bovendien vond omstreeks 1879 in deze streek een bijzondere godsdienstige opleving plaats. Verscheidene mensen werden bekeerd en de een werd dikwijls als, middel gebruikt voor de ander. Geen wonder dat dit volkje elkander opzocht en dan samen een predikatie las. Zo ontstonden dan in veerschillende woningen de zg.huizen Obed-Edoms: in Doetinchem bij bakker Ubbink, in IJzenvoorde bij Bulten, de Kruisberg en het Loo. Om de sacramenten te gebruiken liep men dan naar de Hervormde Kerk te Ede, waar destijds de Dordts-gereformeerde predikant Ds.Detmar stond. Ook ging evangelist Hazelof uit Koppel wel eens voor, die de oude waarheid nog preekte. 

Door nadere contacten met de buitenwereld, het was toendertijd'met recht een "achterhoek", kwamen vervolgens ook vrije gereformeerde predikanten preken zoals Ds.Spoel te Rijssen, Ds.De Vries te Grafhorst en Ds.Versteeg te Den Helder. Middels Ds.Spoel kwam men in kennis met GERRIT JAN WOLBERS (geb. 1866 te Markelo), een jongemnn van 18 jaar, maar reeds vol van de genade Gods. Voor het eerst sprak hij te Doetinchem op 16 dec. 1886 over Jesaja 40 : 1. Uiteindelijk werd besloten een gemeente te institueren. Een kerkeraad werd gekozen en op 5 juni 1888 bevestigd door Ds. De Vries te Grafhorst ten huize van de fam.Ebbers op het Loo, Wolbers werd lerend-ouderling. De naam werd Oud-Gereformeerde gemeente. Zo langzamerhand groeide het ledental en werd het noodzakelijk een kerkje te bouwen, dat op 17 jan.1889 in gebruik mocht worden genomen met een predikatie van Ds.Versteeg uit Den Helder. In nov.1890 vertrok lerend-ouderling Wolbers naar: de Vrije Geref. Gem. te Sliedrecht. (Vandaar vertrok hij in 1893 naar de Vrije Geref, Gem.te Ooltgensplaat, waar hij tot predikant werd bevestigd, en vervolgens in 1896 naar Amerika Grand Rapids en Kalazamoo om in -1909 een beroep aan te nemen van de Kruisgemeente te Enkhuizen, welke gemeente hij diende tot zijn dood op 11 jan. 1922). Het zou 54 jaar duren eer men weer een eigen voorganger zou hebben. Men hield zich dus bij de oudvaders en de sacramenten werden verzorgd door Ds.De Vries te Grafhorst, Ds.Maliepaard te Den Haag en Ds.Geerts te Scheveningen. Eerst in de twintiger jaren sloot mch zich aan bij de groep Oud-Geref.Gemeenten van Ds.De Jonge, Deze verenigde zich in; 1948 met de gemeenten van Ds.Boone tot de Oud-Gereformeerde Gemeenten in Nederland, waarvan de gemeente te Doetinchem thans nog deel uitmaakt. In 1944 vond ouderling H.WILTINK (geb.2 mei 1892) op aandringen van' zijn medeambtsbroeders vrijmoedigheid op dankdag een predikatie, te houden. Van toenafaan ging hij éénmaal per zondag voor. In 1946 ontving hij na onderzoek de vrijheid de Oud-Geref. Gemeenten als oefenaar te dienen.In 1953 werd Wiltink door de alg.vergadering van de Oud-Geref.Gemeenten in Nederland toegelaten tot de volle bediening van Woord en Sacramenten. Op 7 april 1953 bevestigde Ds.Mieras van Krimpen a/d IJssel hem tot predikant van de Oud-Gereformeerde Gemeente te Doetinchem, wier beroep hij terstond had aangenomen. Vele beroepen heeft Ds.Wiltink naar andere gemeenten ontvangen, doch hij heeft nimmer vrijmoedigheid ontvangen zijn gemeente te verlaten. Ds.Wiltink maakt verder nog deel uit van het-bestuur van de Chr. Kweekschool ''De Driestar" te Gouda.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen