Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Oud-Gereformeerde Gemeente

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Oud-Gereformeerde Gemeente

18 minuten leestijd Arcering uitzetten

Zoals wij in ons artikel "Ds. Laurens Boone en de vereniging van 1907" in KHK no. 4/2e jg. reeds schreven, ontstond in 1907 naast het toen gevormde verband Gereformeerde Gemeenten, nog een formatie n.1. de Oud - Gereformeerde Gemeenten, waar Ds. Boone de enige predikant was- Wij zull-en thans in het kort de ontwikkeling van deze Oud - Geref. Gemeenten schetsen tot op heden, waarmede wij tevens aan een aantal verzoeken van lezers voldoen, die hierom verzochten. Uiteraard zullen dit slechts informatieve gegevens zijn.

In de tijd na T907 volgde dan al gauw de instituering van Oud — Geref. Gemeenten te Bolnes, Numansdorp en Zierikzefe, waar Ds. Boone voordien reeds regelmatig was voorgegaan. Nadat in 1913 Ds. JACOB VAN LEEUWEN Pz., de voorganger van de "Vereeniging van Gereformeerden", was overleden, sloten de gemeenten Barneveld, Eist (U), Neerlangbroek en Woudenberg van deze groep zich op den duur ook aan, evenals de Vrije Geref. Gemeente te Amersfoort. In de twintiger jaren ontstonden zo hier en daar nog wat gemeenten o.a. te Oostburg, waar de Geref. Gemeente (met oefenaar P. Kolijn, grotendeels het verband verbrak en zich aansloot bij de Oud-Geref. Gemeenten. In de dertiger jaren sloten zich, nadat Ds. Van der Garde niet meer in staat was te preken, de "Bakkeriaanse" gemeenten te Achterberg, Oosterland en Sint- Maartensdijk aan . Verder ontstond te Terneuzen een gemeente, welke zich na het vertrek van Ds. Mieras in 1944 verenigde met de "Bakkeriaanse" gemeente aldaar en zich toen aansloot bij de z.g. Federatie van Oud-Geref. Gemeenten (zie hierna). Anderszijds onttrokken zich weer gemeenten zoals te Genemuiden, Haamstede en Oudewater aan het verband en sloten zich aan bij de Geref. Gemeenten, terwijl de gemeente te Zuidwolde (Dr.) teniet ging en die te IJsselstein (U) zelfstandig werd (beïnvloeding van de afgezette hervormde predikant Ds- J.P. Paauwe, daarna voorganger van een vrije kring te Den Haag). Naast Ds. Boone kwamen er nog een aantal oefenaars, die de gemeenten jarenlang stichtten met hun woord en van wie wij noemen: A. Spijkhove (geb. 1865; overl. 1938); J. Bisschop (geb. 1860; overl. 1945);
P. Beekman (geb. 1869; overl. 1947); P. Kolijn (geb. 1864; overl. 1952) en J. Vijverberg (geb. .1876; overl. 1958).

Nadat Ds. Boone in augustus 193^ emeritaat had verkregen, bevestigde hij op 12 sept. 1934 als zijn opvolger Ds. WILLEM HUIBRECHT BLAAK. Geboren te Goudswaard op 23 maart 1871, was Blaak jarenlang ouderling van de gemeente te Nieuw-Beijerland; in 1931 werd hij lerend-ouderling te Sint- Philipsland. Op dezelfde algemene vergadering der gemeenten, waarop Ds. Boone emeritaat werd verleend, werd Blaak toen beroepbaar gesteld. Een beroep van de gemeente Sint-Philipsland nam hij daarop aan. Per 1 jan. 1947 verkreeg hij eervol emeritaat en vestigde zich daarop te Geldermalsen, waar hij de plaatselijke gemeente hulpdiensten verleende en verder nog alom in den lande de vacante gemeenten diende met Woord en Sacramenten. In 1957 lieten zijn krachten dit niet meer toe, nog datzelfde jaar ging h;j op 11 december de eeuwjge rust in. Door Ds. Blaak waren nog enigo oefenaars tot predikant bevestigd n.1. op 21 april 1942 Ds. M.A. Mieras te Terneuzen; op 14 jan. 1943 Ds. C. van de Gruiter te Oostburg en op 23 okt. 1946 Ds. D. van Leeuwen te Loenen aan de Vecht.

Maar naast het hiervoren besproken verband Gud - Geref. Gemeenten, bestond er sinds 1922 nog een andere formatie Oud-Geref. Gemeenten, de z.g.. Federatie van Oud-Geref. Gemeenten, welke op'een vergadering te Kampen onder presidium van Dn.' CORNELIS DE JONGS te Kampen, d-d. 14 juni 1922 was gevormd.

Ds. De Jonge, geboren op 28 dec. 1854 te Tholen, had zich als ouderling van de Oud-Geref. Gemeente te
' s - Gravenhage in 1903 met een deel van die g-meente bij de "Ledeboeriaanse" gemeenten aangesloten, waar hij toegelaten werd als oefenaar. Inzake de vereniging met de Kruisgemeenten in 1907 volgde hij met de Haagse gemeente Ds. Boone en werd toen oefenaar in het door deze gevormde verband. In 1912 onttrok hij zich hier echter aan door een beroep van de zelfstandige Oud-Geref. te Kampen aan te nemen. Hij werd aldaar op 10 juli 1912 door Ds. C. de Groot, predikant van de eveneens zelfstandige Chr. Afgescheiden gemeente te Waddinxveen, bevestigd. In 1940 verkreeg hij emeritaat en overleed op 14 sept. 1945.

Aanvankelijk bestond het door Ds. De Jonge gevormde kerkverband uit een vijftal tot dusverre zelfstandige gemeenten, n.l. Kampen, Den Helder (met Ds. J. Meijer), Rijssen-Wal (met oefenaar L. Wijting), Doetinchem en Utrecht. In de loop der jaren sloten zich nog een aantal zelfstandige gemeenten aan zoals Dordrecht (met Ds. J. van Vliet; later Ds. M. Overduin en Ds. B. Hennephof); Scheveningen (net Ds. J. van Wier); Giessendam (met Ds. J. van den Poel); Kralingse Veer (met DS. A. de Reuver); Capelle aan den IJssel (met Ds. W. van Dijk); Grafhorst. Lisse en Enkhuizen. De gemeente Rijssen-Wal onttrok zich in 1933 en sloot zich met oefenaar L. Wijting aan bij de Gerei. Gemeenten. Een mi:-ierheid (onder Ds. J.van Wier, die daar inmiddels was gekomen) ging niet mede en bleef zelfstandig tot 1946, toen zij zich weer aansloot. In 1937 trad Ds. N. van dor Kraats te Den Helder uit het verband door aanneming van een beroep van de zelfstandige Chr. Afgescheiden gemeente te Waddinxveen en in 1943 Ds. M. Overduin te Dordrecht door overgang naar de Chr. Geref. Kerken. Tengevolge van een conflict werden in 1945 Ds. B. Hennephof te Dordrecht en de gemeente Scheveningen buiten het verband gesloten. Ook Ds. G.J. Zwoferink te Kampen (de opvolger van Ds. C. de Jonge) en zijn gemeente onttrokken zich toen.

Reeds in 1946 was tussen de kerkverbanden van Ds. Boone en Ds. De Jonge, om deze aanduiding gemakshalve maar te gebruiken, een samenspreking gehouden orn tot een, fusie te komen, daar ligging, prediking enz. vrijwel overeen kwamen. Hiertoe kwam het toen niet, maar wel werd aan de voorgangers toestemming verleend in de gemeenten van beide formaties voor te gaan. Uiteindelijk werd in februari 19^8 op een gehouden vergadering van commissies uit beide verbanden tot fusie besloten. De eerste vergadering van het toen gevormde nieuwe verband OUD - GEREFORMEERDE GEMEENTEN IN NEDERLAND, werd op 22 april 19^+8 te Utrecht gehouden, waar het fusiebesluit werd bekrachtigd.

De gemeenten van Ds. Boone gaven hiermede in feite hun "Ledeboeriaanse" standpunt prijs, evenals hun eisen inzake het verplicht zingen van de psalm berijming van Datheen en het ambtsgewaad voor predikanten, welke in 1907 nog een onoverkomelijk bezwaar waren voor vereniging met de Kruisgemeenten. Ds. C. VAN DE GRUITER te Oostburg en zijn gemeente, benevens de gemeenten te Achterberg, Elst (U) en Waddinxveen, allen behorende tot de Oud-Geref. Gemeenten van Ds. Boone, hadden echter om bovengenoemde redenen bezwaren tegen de fusie en besloten als zelfstandige gemeenten voort te leven. Eerst in 1959 deden Ds. Van de Gruiter en de genoemde gemeenten een verzoek tot toelating in het verband, waarop toen gunstig werd beslist.

In 1950 trad Ds. A. de Reuver te Terneuzen met zijn gemeente uit het verband, daar hij een uitgesproken schorsing niet wilde erkennen. En in 1953 onttrok de gemeente te Apeldoorn zich grotendeels met haar voorganger, oefenaar I.J. van IJsselsteijn. Hiertegenover staat dan de instituering van nieuwe gemeenten te Amsterdam, Ede, Ermelo, Hilversum, Leeuwarden, Ooltgensplaat, Oud - Beijerland, Rotterdam- Zuid en Urk. Verder de aansluiting van zelfstandige Oud-Geref. Gemeenten te Kinderdijk (met Ds. B. Toes) . Monster, Scheveningen, Stavenisse (met oefenaar J.W. Slager, in 1962 Tot predikant bevestigd) en de Chr. Geref. Gemeente (B.V.) te Veenwouden. Ook de gemeente te Kampen sloot zich aan, nadat Ds. G.J. Zwoferink zich met een aantal leden had onttrokken en een vrije gemeente had gevormd.

In 1952 traden enige uitgetreden Chr. Geref. Kerken tot het verband toe n.1. Nieuwleusen, Puttershoek en Leersum. Laatstgenoemde gemeente met haar predikant Ds. E. DU MARCHIE VAN VOORTHUIJSEN, "wegens de in de Chr. Geref. Kerken zich al meer en meer openbarende oppervlakkige, voorwerpelyke en niet ontdekkende prediking en toenemende wereldgelijkvormigheid". Ook de voorganger van de Chr. Geref. Kerk te Tholen L. Gebraad, onttrok zich en werd na toelating oefenaar te Capelle aan de IJssel en later te Sint-Philipsland, waar hij in 1958 tot predikant werd bevestigd. In 1960 trad Ds. W. BAAIJ, predikant van de Chr. Geref. Kerk te Doorn met zijn gemeente uit het kerkverband "wegens de nieuwmodische geest en wereldgelijkvormigheid" in deze kerken en werd daarop met zijn gemeente toegelaten tot de Oud-Geref. Gemeenten in Nederland. In 1966 trad de Chr. Geref. Gemeente te Urk tot het verband toe, nadat haar predikant Ds. H. Visser Mz. zich van haar had losgemaakt. Ds. Du Marchie van Voorthuijsen te Leersum nam daarop een beroep van deze gemeente aan. Met de reeds bestaande Oud - Geref. Gemeente te Urk werd toen één gemeente gevormd.

In de loop der jaren zijn nog enige oefenaars tot predikant bevestigd zoals Ds. H. Wiltink te Doetinchem in 1953; Ds. J. van Prooijen te Grafhorst en Ds. W. Kamp te Utrecht in 1964. In 1966 werden de lerend- ouderlingen A. van der Meer te Monster en G. Willemstein te Barendrecht toestemming verleend om in alle gemeenten te proponeren.
Buiten de "werkelijke" gemeenten preekte in het bijzonder Ds. Boone ook nog al eens voor groepen of gezelschappen, die 's zondags wel samen een preek lazen, zonder dus als gemeente te zijn geïnstitueerd. Ook doopte hij daar wel kinderen, die dan in een doopboek voor buiten-leden te Sint-Philipsland werden ingeschreven. Zo bijv. te Rotterdam, Nieuw-Lekkerland, De Wacht bij ' s-Gravendeel, Bergambacht, Kamerik en ook nog lange tijd te Goes en Middelburg . Maar ook de predikanten van de Oud-Geref. Gemeenten in Nederland gaan wel voor in plaatsen waar geen gemeente is, meestal op verzoek van een soort commissie, welke godsdienstige samenkomsten belegt op interkerkelijke oudgereformeerde grondslag. Anderszijds preken voorgangers uit de Hervormde Kerk en de Chr. Geref. Kerken ook wel in de Oud-Geref. Gemeenten als "gast".

Het kerkverband der Oud - Gereformeerde Gemeenten in Nederland telt thans 60 gemeenten, verdeeld in 2 classes. Zij worden bediend door 9 predikanten en 2 oefenaars. De leer staat uiteraard op de bodem der Heilige Schrift en de Drie Formulieren van Enigheid. In hun kerkregering volgen zij de Dordtse Kerkenordening van 1618/I9, voor zover toepasselijk in deze tijd. Als grondslagen der prediking kunnen genoegid worden: De verheerlijking van de deugden van het Wezen Gods en de ontdekkende prediking, waarin de zondaar ontdekt wordt tot op de naakte fundamenten en waarin voor de ontdekte en verloren zondaar een weg der zaligheid in Christus Jezus gepredikt kan worden tot zijn eeuwige behoudenis. Een typische eigenschap der Oud-Geref. Gemeenten is wel, dat hun godsdienstoefeningen, in het bijzonder als er een predikant voorgaat, een zeer gemengd gehoor hebben m.a.w. dat velen uit andere kerken hun voorgangers beluisteren.

Op onderwijsgebied wordt in vele plaatsen samengewerkt met de Geref. Gemeenten en/of Chr. Geref. Kerken en Hervormd - Gereformeerden. Enige predikanten maken dan ook deel uit van het bestuur van de Christelijke Kweekschool op reformatorische grondslag "De Driestar" te Gouda. Op zendingsgebied wordt de laatste jaren steun verleend middels collecten aan de Mbuma-zending in Rhodesie, welke uitgaat van de Free Presbyterian Church of Scotland, en spreken er predikanten op zendingsdagen van deze zending. Ook zijn er gemeenten die de Spaanse Evangelische Zending steunen. Op sociaal gebied wordt wel met andere kerken samengewerkt inzake het oprichten van tehuizen voor bejaarden zoals bijv. te Lisse.

Publiciteitsmedia bezitten de Oud-Geref. Gemeenten in Nederland niet; noch een week- of maandblad, noch een jaarboekje of dergelijke, zodat een juiste opgave van het zielental niet mogelijk is. Wat dit betreft, moeten wij dus afgaan op de uitkomsten van de Volkstelling 1960 betr. de kerkelijke gezindten. De Oud - Gereformeerden worden daarin genoemd met een totaal van 19.84-9. De onderstaande provincies geven de volgende getallen: Zuid-Holland: 8-357 - Zeeland 3-083 - Gelderland: 2.724 - Utrecht: 2-379- Overijssel: 2.238. Trekt men van het totaal ongeveer 3-000 zielen af, die tot vrije oud-gerefgemeenten e.d. behoren of die zich zonder tot een kerk te behoren als oudgereformeerd beschouwen, dan kan wel worden aangenomen dat de Oud-Geref. Gemeenten in Nederland momenteel ongeveer 17.000 zielen (dus doop- en be-lijdende leden samen) tellen.
Volledigheidshalve laten wij thans nog enige korte biografiën van overleden predikanten volgen. (Ds. De Jonge en Ds. Blaak werden reeds vermeld).

Ds. W. BAAIJ (geb. 1893; overl. 1961) werd in 1929 oefenaar van een Vrije Geref. Gemeente te Tholen. Deze gemeente was dat jaar ontstaan omdat Ds. Baaij door de Geref. Gemeenten niet werd toegelaten tot de opleiding voor predikant. Daar hij zich daartoe toch geroepen voelde, scheidde hij zich met wat aanhang van dat kerkverband af. Op 22 okt. 1931 werd hij door Ds. C. de Jonge te Kampen tot predikant bevestigd. In 1933 werd hem verzocht de "Bakkeriaanse" gemeenten met Woord en Sacramenten te willen verzorgen omdat de laatste predikant Ds. G, van der Gaarde, hiertoe, niet meer in staat was. Ds. Baaij nam dit verzoek aan en. verzorgde deze gemeenten tot augustus 1945 toen hij en later ook de Vrije Geref. Gemeente te Tholen, overgingen naar de Chr. Geref. Kerken, evenals de door hem verzorgde Oud-Geref. Gemeente te Oud - Vossemeer en de Vrije Geref. Gemeente te Pernis. De toen herderloze "Bakkeriaanse" gemeenten sloten zich aan bij de Geref. Gemeenten en de Oud-Geref. Gemeenten van Ds. Boone. Van 1946 - 1956 diende Ds. Baaij daarop de Chr. Geref. Kerk te Alphen aan den Rijn en van 1956 - 1960 die te Doorn. , In 1960 onttrok hij zich met zijn gemeente aan de Chr. Geref. Kerken an werd vervolgens toegelaten tot de Oud-Geref. Gemeenten in Nederland. De gemeente te Doorn diende hij tot zijn dood.

Ds. W. VAN DIJK (geb. 1898; overl. 1963) was in 1939 voorganger van een Hervormd - gereformeerde evangelisatie te Capelle aan de IJssel geworden, welke zich in 1940 constitueerde tot een zelfstandige Oud-Geref. Gemeente. Ds. Van Dijk werd daarop tot predikant bevestigd door Ds. J. van Wier te Rijssen. In 1947 sloot de gemeente zich aan bij de Federatie van Oud-Geref. Gemeenten. Van 1952 - 1960 diende Ds. Van Dijk de Oud-Geref. Gemeente te Grafhorst en van 1961 tot zijn overlijden in 1963 die te Rijssen (Oranjestraat).

Ds. J- VAN 'T HOOG (geb. 1876; overl. 1949) was oefenaar bij de Oud-Geref. Gemeenten te Papendrecht, Kinderdijk en Utrecht. In laatst genoemde plaats werd hij 12 nov. 1933 tot predikant bevestigd door Ds. M. Overduin te Dordrecht. De gemeente te Utrecht diende hij tot zijn dood.

Ds. N..VAN DER KRAATS (geb. 1874; overl. 1949) was oefenaar bij de Oud-Geref. Gemeenten te Apeldoorn en Den Helder. Op 29 nov. 1933 werd hij door Ds. M. Overduin te Dodrecht tot predikant bevestigd te Den Helder. In 1937 nam hij een beroep aan van de zelfstandige Chr. Afgescheiden Gemeente te Waddinxveen, welke gemeente hij diende tot zijn dood.

Ds. C. KRAMP (geb. 1888; overl. 1947) was voorganger van vrije evangelisaties te Lekkerkerk en Borne. Op 12 mei 1937 werd hij tot predikant bevestigd van de Geref. Gemeente o/h Kruis te Enkhuizen, aangesloten bij de Federatie van Oud-Geref. Gemeenten, door Ds. C. de Jonge te Kampen.- In 1939 vertrok hij naar Grafhorst, waar hij de gemeente diende tot zijn dóód.

Ds. D. VAN LEEUWEN (geb. 1889; overl. 1952) was aanvankelijk eveneens voorganger in vrije evangelisaties. In zijn laatste standplaats Loenen aan de Vecht, trad hij toe tot de Oud-Geref. Gemeenten van Ds. Boone. De evangelisatie werd toen een Oud-Geref. Gemeente, waar hij oefenaar werd. Op 23 okt. 1946 werd hij door
Ds  W. H. Blaak te Sint - Philipsland tot predikant bevestigd. In 1950 vertrok hij naar Sint - Philipsland, waar hij de gemeente diende tot zijn dood.

Ds. J. MEIJER (geb. 1847; overl. 1930) was sinds 1876 Hervormd evangelist te Sint - Oedenrode, Geldrop en Heelsum. In 1899 werd hij predikant van' een Oud - Geref. Kerk te Zelhem, welke was ontstaan door afsplitsing van die te Doetinchem. In 1912 vertrok hij naar de Oud - Geref. Gemeente te Den Helder, alwaar hem in 1926 emeritaat werd verleend. Hij overleed 31 maart 1930 te Leeuwarden.

Ds. J. VAN VLIET (geb. 1861; overl. 1928) werd in 1904 oefenaar bij de Chr. Geref. Kerk te Vlaardingen en in 1913 hij die te Boskoop. In 1921 trad hij uit en ging over naar de Geref. Gemeenten. Doch in verband met moeilijkheden betreffende de toelating tot het predikambt maakte hij dit besluit ongedaan . In 1922 nam hij een beroep aan van de Oud-Geref. Gemeente te Dordrecht, waar hij 15 juli 1922 door Ds. C, de Jonge te Kampen tot predikant werd bevestigd. Deze gemeente diende hij tot zijn dood.

Ds. J. VAN WIER (geb. 1871; overl. 1952) was beurtschipper en ouderling van de Geref. Kerk te Nieuwer - Amstel. In 1913 trad hij uit de Geref. Kerken (uit solidariteit met Ds. W. den Hengst te ,Veenendaal, die in die dagen eveneens uit de Geref. Kerken was getreden) en sprak nadien zo hier en daar een stichtelijk woord. Na een beroep van de Oud - Geref. Gemeente te Seheveningen te hebben aangenomen, werd hij aldaar door ouderlingen de handen opgelegd op 20 juli 1920. als opvolger van de in 1916 overleden Ds. A.H. Geerts. In 1927 vertrok hij naar de Geref. Gemeente o/h Kruis te Rijssen (Wal). In 1933 sloot hij zich met deze gemeente aan bij de Geref. Gemeenten, doch trok zich later met een minderheid weer terug. Tot 1946 bleef hij zelfstandig en sloot zich toen aan bij de Federatie van Oud - Geref. Gemeenten. De gemeente te Rijssen (Bevervoorde) diende hij tot zijn dood.

L. WIJTING (geb. 1873; overl. 1959) zoon van de in 1892 overleden Ds. D. Wijting, werd in 1904 oefenaar van de Vrije Geref. Gemeente te Zeist. In 1906 nam hij een benoeming als zodanig aan van de zelfstandige Chr. Geref. Gemeente o/h Kruis te Rijssen (Wal). In 1933 besloot dezè gemeente zich aan te sluiten bij de Geref. Gemeenten; ook oefenaar Wijting ging mede. Nadat de Geref. Gemeente te Rijssen (Wal) in 1938 een predikant in Ds. J. Vreugdenhil had ontvangen, nam hij ontslag als oefenaar. Hij kreeg toen een benoeming als oefenaar in algemene dienst der Geref. Gemeenten, welk ambt hij tot kort voor zijn overlijden in alle eenvoud heeft vervuld.

Ds. G.J. ZWOFERINK (geb. 1909; overl. 1964) was oefenaar bij de Oud-Geref. Gemeenten te Bolnes en Ederveen. In Ederveen werd hij 17 okt. 1940 door Ds. J. van 't Hoog te Utrecht tot predikant bevestigd. In 1942 vertrok hij naar Kampen, als opvolger van Ds. C. de Jonge, die emeritaat was verleend. In 1945 onttrok hij zich met de gemeente aan de Federatie van Oud-Geref. Gemeenten. Maar nadien gingen in die gemeente al meer en meer stemmen op om weer aansluiting bij een verband te zoeken. Ds. Zwoferink bleef er echter tegen, tot dat in 1956 de gemeente besloot zich aan te sluiten bij de Oud - Geref.' Gemeenten in Nederland. Ds. Zwoferink trad toen met een aantal volgelingen uit en stichtte een Vrije Oud - Geref. Gemeente -in de Groenestraat, welke gemeente hij diende tot zijn dood.

Tenslotte nog een en ander over de op pagina 1 genoemde Ds. JACOB VAN LEEUWEN Pz., geboren te Aalsmeer op 30 mei 1845. Aanvankelijk was hij bakkersknecht in de zaak van zijn vader, maar na enige tijd elders te hebben gewerkt., vestigde hij zich, na gehuwd te zijn, in 1871 te Nieuwer - Amstel aan de Overtoomse Schietsluis in een eigen zaak. Later verhuisde hij weer naar Aalsmeer. De levensbeschrijving van Ds. Daan Bakker, die hij eens van een buurman ter lezing kreeg, werd uiteindelijk het middel waardoor voor hem de weg der verlossing werd ontsloten. Inmiddels waren er met geestverwanten al eens onderlinge samenkomsten gehouden, die al spoedig geregeld plaats vonden. Van Leeuwen belastte zich toen voornamelijk met godsdienstonderwijs aan de jeugd. In 1890 werd hem van Godswege het bevel gegeven: Gij zult mijn getuige zijn voor vele volken!
Vanaf toen had hij vrijmoedigheid om te prediken, zowel in Aalsmeer als elders. Al spoedig kreeg hij daarop beroepen van vrije gemeenten te Amsterdam, Giessendam en Zeist, doch hij meende hiervoor te moeten bedanken . Een gecombineerde roeping van een zevental vrije gemeenten nam hij vervolgens aan. Op 26 mei 1895 werd hij te Aalsmeer in het ambt bevestigd door ouderling Verzaal, daartoe aangewezen door de zeven gemeenten t.w. Aalsmeer, Barneveld, Dcrdrecht, Gouda, Hilversum, Rotterdam en Utrecht. In 1897 vestigde Ds. Van Leeuwen zich té Utrecht. Later kwamen er nog enige gemeenten bij: te Neerlangbroek, Eist (U) en Woudenberg. Deze combinatie van gemeenten noemde zich "Vereeniging van Gereformeerden". Nadat Ds. Van Leeuwen sinds 1912 wegens eiwitziekte slechts in zijn woonplaats had kunnen voorgaan, overleed hij op 22 juli 1913- Van zijn hand zijn een aantal bundels predikaties in druk verschenen. De gemeenten van de "Vereeniging van Gereformeerden" werden nadien meer zelfstandige gemeenten. Verschillende vrije predikanten en oefenaars gingen er voor. Zoals reeds vermeld, ging Barneveld, Neerlangbroek, Elst (U) en Woudenberg na enige jaren over naar de Oud-Geref. Gemeenten van Ds. Boone. In de andere plaatsen zette men het bestaan als vrije gemeente voort. De gemeente te Aalsmeer werd de grondslag voor de huidige Chr. Geref. Kerk aldaar.



Literatuur: 

* Levensbeschrijving en drietal preken door Ds. W. Baaij, Chr. Geref 1 predikant te Doorn. (Dordrecht - 1959).

* Levensbeschrijving van Ds. W.H. Blaak, predikant bij de Oud - Gereformeerde Gemeente te Sint - Philipsland. (Middelharnis - 1939).

* Ter gedachtenis aan het 25-jarig leeraarsambt van Ds. Cornelis de Jonge, predikant bij de Oud - Gereformeerde Gemeente te Kampen: 10 juli 1912 - 1937- (Kampen - 1937).
* Eenige mededelingen omtrent de bekeering en de roeping Gods tot het predikambt van Jacob van Leeuwen Pzn. , in leven leeraar bij de Vereeniging van Gereformeerden te Utrecht en elders, door hemzelve beschreven, alsmede van zijn arbeid, ziekte, sterven en begrafenis, door eenige vrienden opgeteekend en bijeengebracht. (1915)

* De verwachting van Gods Kerk niet beschaamd. Preek en levensgangen van wijlen Ds. Gerrit Jan Zwoferink te Kampen. (Dordrecht - 1964).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1966

Kerkhistorische Kroniek | 12 Pagina's

De Oud-Gereformeerde Gemeente

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1966

Kerkhistorische Kroniek | 12 Pagina's