Ds. M. van Kooten

1. Dominee, wilt u iets vertellen over uzelf en uw gemeente?
Ik ben geboren op 5 oktober 1958 te Utrecht op de kraamafdeling van de inmiddels afgebroken Emmakliniek. Mijn wieg stond in Jaarsveld. Daar groeide ik kerkelijk op, al placht ik de weekdiensten in het acht kilometer verderop gelegen Montfoort bij te wonen, niet bevroedend dat ik daar ooit de herdersstaf zou opnemen. Na vele jaren van vooropleiding en parttime studie theologie te Utrecht, waarnaast ik ruim elf jaar ijzerwerker was op een scheepswerf, werd ik op tweede kerstdag 199O bevestigd als predikant van de hervormde gemeente te Montfoort. Deze gemeente bezit een eeuwenoude kerk die gewijd is aan Sint Jan. Bekende voorgangers hebben voor mij in Montfoort gestaan, die hun stempel hebben gezet op het nageslacht. Ik noem alleen maar de legendarische ds. J.H. Koster, die in de vorige eeuw twintig jaar achtereen de kansel van de Sint Jan beklom, zonder trouwens de betekenis van de andere voorgangers aan de kant te schuiven.

2. Hebt u in uw bibliotheek levensbeschrijvingen? Kunt u enkele voorbeelden noemen?
Er zijn levensbeschrijvingen en bekeringsgeschiedenissen. Van beide categorieën die ik in bezit heb, moet ik zeggen: Waar zal ik beginnen en waar zal ik ophouden? Wat de bekeringsgeschiedenissen betreft noem ik slechts die van Eva van der Groe, Sara Diamant en Maurits Sanders. Wat de levensbeschrijvingen betreft denk ik vooral aan de boeken van de heren Neven, Hille en Vermeulen.

3. Bent u weleens gesticht door levensbeschrijvingen? Welke? Op welke manier?
De bekeringsgeschiedenissen van Matje Verbrugge en Sara Diamant hebben veel indruk op me gemaakt, en ook dat mooie boekje van ds. Richmond over Jenny de hutbewoonster. Daar mag ik ook voor deze tijd moed uit putten. Immers zal Zijn Naam verbreid worden, zolang als er de zon en maan is.
Ook de levensbeschrijving van ds. E. van Meer heeft mij geraakt. Vooral door de citaten die uit zijn publicaties zijn overgenomen in het boek. Ik denk daarbij vooral aan de beschrijving van de kerkgangers waar de één uit de diepte, de ander vanuit de hoogte en nog weer een ander vanuit de duisternis naar het bedehuis werden geleid, hetwelk ook de variërende gestalten in het geestelijk leven zo duidelijk maakt.

4. Kunt u zich voorstellen dat sommigen (nog andere) voordelen zien? Welke?
Een levensbeschrijving (al of niet met illustraties) of een bekeringsgeschiedenis leest voor de meesten vlotter weg dan een prekenboek of dogmatische verhandeling.

5. Kunt u zich voorstellen dat er (nog andere) nadelen aan kleven? Welke zoal?
Nadelig acht ik dat er bij de levensbeschrijvingen en bekeringsgeschiedenissen meer in het volk Gods dan in de God van het volk geëindigd wordt. Ook dat de veelkleurigheid van de wegen die de Heere met de Zijnen gaat, uit het oog verloren wordt. En bij levensbeschrijvingen heb ik huiver voor 'domineesgeloof. Wijlen ds. H.G. Abma zei eens dat mensen vaak heel veel weten over de dominee en diens beroepen maar niet van wat bij nu werkelijk preekte.

6. In levensbeschrijvingen ligt meestal de nadruk op het stichtelijk element. Vindt u dat goed, of mag het ook wat kritischer zijn, als daar reden voor is?
De nadruk mag op stichting liggen. Het is immers geen dissertatie of wetenschappelijke verhandeling. Het mooist is het als in de bijlagen iets te vinden is van een briefwisseling, nagelaten preken of oefeningen. Ik had bijvoorbeeld de levensbeschrijving en de preken van W. van Leeuwen graag in één bundel gezien. Dan hebben de mensen niet alleen de man maar ook diens woord in huis.

7. Welke levensbeschrijving(en) zou u de lezers van Oude Paden aanbevelen?
Dan denk ik aan Leven en werk van Wulfert Floor door ds. J.T. Doornenbal. Ook erg indrukwekkend (hoewel alleen verkrijgbaar via het antiquariaat) is Een boetgezant van D. de Wit. Dit betreft het levensverhaal van de dolerende dr. mr. Willem van den Bergh te Voorthuizen. Bij de recentere uitgaven denk ik aan de biografie van ds. E. van Meer, dhr. W. van Leeuwen en de Memoires van ds. J. van Rootselaar (vooral wat hij over zijn vader en grootvader vertelt). Maar ik moet me beperken ... heel moeilijk voor een predikant!

8. Als u een levensbeschrijving zou maken, of een heruitgave verzorgen van een ander boek, wie of wat zou u dan op het oog hebben?
Mijn interesse ligt meer bij Reformatie en Nadere Reformatie. Ik zou graag een mooie uitgave zien met stichtelijke elementen erin over Guido de Brés, William Tyndale, fiugh Latimer enz. Ook een vertaling van preken van laatstgenoemde over het Onze Vader. Ook een biografie over Hellenbroek. En niet te vergeten een heruitgave van het martelarenboek, desnoods in aangepaste spelling. Gaat het om de periode die Oude Paden op het oog heeft, dan denk ik wat de hervormde kerk betreft aan de predikanten J.W. Felix, J.H. Koster, E.A. Lazonder, C.B. Holland, P.J.F. Lamens, J.H. van Schuppen en Jac. van Dijk.

9. Eén van de doelstellingen van Oude Paden is het vastleggen van mondeling overgeleverde verhalen over het geestelijk leven. Hoe gaat Oude Paden hiermee om?
Er is niets zo gemakkelijk als kritiek leveren, en de beste stuurlui staan aan wal, luidt het gezegde. Maar ik mag wel zeggen dat er elke keer wel iets voor mijn gading bij is. Verantwoording van de geïnterviewden is wel nodig zoals ook de laatste keer bij de beschrijving van Jan Biezepol. Ook in dezen geldt: 'Uit de mond van twee of drie getuigen...'

10. Hebt u nog een slotopmerking?
Wat de bekeringsgeschiedenissen betreft, zou ik willen zeggen dat we allereerst bij het Woord van God moeten blijven. Die bekeringen door Gods Geest geïnspireerd opgetekend, kennen geen falen en hebben geen opsmuk. Het moet niet zo zijn dat Eva van der Groe of Sara Diamant maatstaf is, hetwelk helaas al te veel geschiedt. Wat de levensgeschiedenissen betreft, zou ik willen benadrukken dat het lezen daarvan niet ten koste mag gaan van het onderzoek van Gods Woord, de Kanttekeningen en de schone preken en theologische verhandelingen uit Reformatie en Nadere Reformatie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen