Bij de begrafenis van weduwe Zwaantje Westland-Schaap

Konden we in het decembernummer, vlak voor het ter perse gaan van ons blad, nog vermelden dat mevrouw Z. Westland-Schaap, in den lande bekend als ‘Zwaantje Westland’, was overleden, over haar indrukwekkende begrafenis kon toen niets meer worden opgenomen. Dat willen wij alsnog doen.

Juist nog in het decembernummer kwam in twee artikelen haar naam voor. In het interview met ds. J. van Rossem en ook in het artikel over Kobus van den Bovenkamp. Ds. Van Rossem zei dat mevrouw Westland 103 jaar oud en nog in leven was. Op het moment van interviewen (1 oktober 2012) was dat inderdaad ook zo. Maar op vrijdagavond 2 november heeft het de Heere behaagd haar tot Zich te nemen in Zijn hemelse heerlijkheid. Ik zal de goedertierenheden des HEEREN eeuwiglijk zingen; ik zal Uw waarheid met mijn mond bekend maken van geslacht tot geslacht. Deze woorden stonden op de rouwkaart afgedrukt. En dat is werkelijkheid geworden; zij mag nu eeuwiglijk van die goedertierenheden des Heeren zingen.

Mevrouw Westland werd rouw en moeite niet bespaard en heeft bijna 72 en een half jaar het weduwkleed moeten dragen; haar man is op 11 mei 1940 onder Dordrecht, nabij ’s-Gravendeel, door oorlogsgeweld om het leven gekomen. Eerder overleed hun zoontje Dirk, dat maar twee dagen geleefd heeft. Van dit jongetje mocht zijn moeder echter weten dat het kindje niet voor haar, maar voor de Heere bestemd zou zijn. Vast mocht zij geloven dat dit kind Boven is. En in 2009 moest zij een dochter door de dood verliezen.

Op donderdag 8 november werd de rouwsamenkomst gehouden in de Oude Kerk in Huizen, de plaats waar zij zoveel jaren van haar lange leven heeft doorgebracht. Het grote kerkgebouw was grotendeels gevuld met belangstellenden. Onder hen merkten we op de predikanten B.J. van Boven, A.A. Brugge, M. Mondria, G. Mouw, B. Reinders, J. van Rossem, A. Schultink en A. van Voorden, terwijl in de dienst ds. A. Geuze voorging. Interkerkelijk, zoals zij zelf ook altijd is geweest, hoewel zij tot aan haar verhuizing naar Gouda op 9 september 2003 lid is geweest van de Nederlandse Hervormde gemeente. Pas daarna ging zij over naar de Gereformeerde Gemeente in Nederland te Gouda (Gerbrandyweg).

Het was ook haar wens dat de predikant van deze gemeente, ds. Geuze, aan haar begrafenis leiding zou geven. Ze had het hem gevraagd en ds. Geuze zegde dat toe, maar had daar wel aan toegevoegd dat hij zelf wel eerder weggenomen zou kunnen zijn, of dat de Heere hem een ander deel van Zijn wijngaard zou hebben aangewezen. Eerder had mevrouw Westland ds. A. van Voorden de vraag gesteld om haar te begraven, toen Gouda nog vacant was en ds. Van Voorden aldaar consulent was. Maar toen Gouda een eigen predikant kreeg, wilde zij naar goed kerkelijk gebruik door ds. Geuze worden begraven. Dat leek niet mogelijk, omdat hij in juni 2011 een beroep naar de gemeente Chilliwack in Canada aannam. Bij zijn afscheid had ds. Geuze haar nog toegevoegd dat hij het aan de voorzienigheid des Heeren wenste over te laten hoe het zou gaan. Maar opmerkelijk genoeg was mevrouw Westland er toch min of meer van uitgegaan dat hij het doen zou en al even opmerkelijk was ds. Geuze juist in ons land toen mevrouw Westland het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. Hij had een huwelijk te bevestigen en dat was al langere tijd geleden toegezegd. Een week eerder had dochter L. Westland ds. Geuze nog laten weten dat haar moeder zwak was. Hij was net goed en wel in Holland toen het bericht kwam van het overlijden; hij heeft mevrouw Westland ook niet meer ontmoet.

Zoveel het veelvuldige werk het toeliet, heeft ds. Geuze haar tijdens zijn Goudse jaren van 2007- 2011 gedurig ambtelijk bezocht. Vaak was zo’n bezoek ook voor zijn eigen ziel tot bemoediging. Ze begon soms over een preek van enkele weken tevoren en dan zei ze: “Dominee, ik was u iedere keer een woord voor.” Zo zat zij als het ware mee te preken. Ds. Geuze merkte op: “Na haar heengaan heb ik mij gerealiseerd dat de Heere haar als een Aäron en Hur heeft willen gebruiken; dat heb ik toen helder mogen zien liggen. Ze was ook verheugd toen ik naar Chilliwack ging, daar zat nog een oude vriendin van haar. Ze was absoluut blij voor de gemeente aldaar dat er weer een eigen herder en leraar mocht komen, en ook mocht ze geloven dat Christus Zijn gemeente over de hele wereld heeft.”

Zodoende heeft ds. Geuze de rouwsamenkomst geleid. Hij sprak over Hooglied 1:5a Ik ben zwart, doch liefelijk. Met deze woorden had ds. Geuze kortgeleden in Chilliwack het Heilig Avondmaal bediend. Hij stond nader stil bij een tweetal punten: 1 een schuldbelijdenis; 2 een geloofsbelijdenis.

In de kerk werd nog gezongen Psalm 68:2, waarna de naar schatting 800 aanwezigen zich opmaakten om lopend, twee aan twee naar de dichtbij gelegen Oude Begraafplaats in Huizen te gaan onder plechtig luiden van de klok. Het duurde wel een klein halfuur voor allen rond het graf een plaats hadden kunnen vinden. Onder eerbiedige stilte werd haar lichaam neergelaten in een gekocht en geheiligd graf, waarin ook haar man Lambert Westland is begraven.

Als eerste voerde ds. A. van Voorden uit Opheusden het woord. In zijn ernstige toespraak bepaalde hij zijn gehoor bij Job 5:26 Gij zult in ouderdom ten grave komen, gelijk de korenhoop te zijner tijd opgevoerd wordt. Verder sprak hij over Psalm 89, en zei onder andere dat Zwaantje elf jaar was toen God in haar leven kwam. Haar vriendinnen zeiden toen: “Zwaantje heeft haar verstand verloren”, maar zelf mocht ze later, toen ze tot de volle zaak mocht komen, getuigen: “Nee, ik had toen pas mijn verstand gekregen.” Ds. Van Voorden sloot zijn gevoelvolle woorden af met het opgeven van Psalm 89:1. Daarna sprak namens de vriendenkring de heer H. Satter uit Gameren.

Het was de hele dag druilerig; onderweg naar de begraafplaats regende het. De lucht was grijs. Toch was het de verzuchting van velen of het de God des hemels behagen mocht, nog een blijkje van Zijn lieve gunst te schenken en het lieflijk zonlicht in het graf te laten schijnen, als ware het een bevestiging van Zijn genade aan Zwaantje bewezen. Was dat dan nodig, zo’n bevestiging? Zeker niet. Toch is het onder ons bekend dat het menigmaal wel is gebeurd dat er een straal zonlicht in het open graf van Gods keurlingen valt. Nee, vanzelf niet als een bewijs; er zijn ook kinderen des Heeren begraven in de stromende regen vanuit een donkere lucht. Maar toch wil de Heere ook wel op die manier met het licht der zon getuigenis geven aan Zijn werk. En dat zag er tijdens de begrafenis van mevrouw Westland niet naar uit. De lucht was dreigend en donker, af en toe liet zich een heel klein licht plekje aan het firmament zien dat echter meteen weer verwaaide. Er waren er die met een stille hoop en een stil gebed naar de lucht keken. En o wonder, toen de heer Satter opgaf om te zingen Psalm 72:11 Zijn Naam moet eeuwig eer ontvangen, toen brak opeens de lucht en was er bij het zingen van het eerste woord al meteen zo’n fel zonlicht als zelden wordt aanschouwd in het najaar. Oogverblindend. In al haar glans en heerlijkheid scheen de zon op het felst in het geopende graf. En even onverwacht als het zonlicht was gekomen, trok de lucht opeens ook weer geheel dicht toen het laatste woordje Amen uit deze Psalm had geklonken.

Wie wijs is, merk’ die dingen
En geev’ verstandig acht
Op ’s Heeren handelingen
Zo vol van gunst als macht (Psalm 107:22).

Velen konden, gelet op dit wondere natuurverschijnsel des Heeren, de Psalm niet meezingen. Ontroering maakte zich meester van de aanwezigen. Dit was Gods hand!

(De woorden die op de begraafplaats zijn gesproken, hebben wij niet genoteerd, in de veronderstelling dat er een geluidsdrager van zou zijn gemaakt. Bij navraag bij de begrafenisondernemer bleek dat er alleen van de bijeenkomst in de kerk een opname was gemaakt en niet van hetgeen op de begraafplaats is gesproken. We hopen in het volgende nummer kort stil te staan bij haar leven).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen