Ecclesia Catholica

In de vorige eeuw brak John Henry Newman met de Anglikaanse Kerk en ging over tot het Rooms-Katholicisme.

Deze in 1879 tot kardinaal benoemde ex-Anglikaan heeft zijn komst in de R.K. Kerk vergeleken met het binnenlopen van een van ruwe zee afkomstig schip in de veilige thuishaven.

Dit beeld stond ook paus Pius XII voor de geest toen hij de R.K. Kerk in 1943 typeerde als „de enige haven des heils". Eén van zijn voorgangers, nl. paus Pius IX noemde de R.K. Kerk reeds „de enige ark des behouds". Paus Bonifatius VIII (1294-1303) verklaarde reeds dat buiten genoemde „ark" geen zaligheid is te vinden. Deze materie is ook tijdens het Vaticaans Concilie van 1870 nog even aan de orde geweest er. veroorzaakte op deze kerkvergadering zelfs nog een lichte deining.

Ook binnen de muren van de R.K. Kerk wordt beleden: ,,'k Geloof één kerk, die algemeen, die christelijk, van God uitgelezen en heilig is; waar klein en groot van 't zelfde heil is deelgenoot". Evenals de Reformatie, welke de eeuwen oude belijdenis van het apostolicum: „Ik geloof een heilige, algemene, christelijke kerk" belijdt. En toch . . . een kardinale tegenstelling!

Want, wat is het geval? De Reformatie heeft onderscheid gemaakt tussen „zichtbare" en „onzichtbare'" kerk. De kerkhervormers hadden, evenals zij, die vandaag uit de erfenis der Reformatie leven, bij de apostolische geloofsbelijdenis de „onzichtbare" kerk t.w. de vergadering van alle ware christgelovigen op het oog. De kerk, zoals God haar in genade kent. Dit onderscheid maakt Rome nu juist niet. Voor de rooms-katholiek wordt de belijdenis van het credo geheel beheerst door het geloof in de universaliteit van het (heils) instituut der (r.k.) kerk. Rome betrekt de in het apostolicum geformuleerde eigenschappen op de zichbare kerk, staande onder supervisie van de pauselijke stoel. Paus Johannes XXIII acccntucerdc in zijn tot dusver verschenen encyclieken immers ook steeds opnieuw de universaliteit der R.K. Kerk, alsmede het pauselijk primaat.

Ik geloof één kerk! Het is de kerk van Rome, waarbinnen, naar r.k. visie de eenheid van het lichaam van Christus alleen kan worden verwezenlijkt. Voor de rooms-katholiek komt de eenheid der (r.k.) kerk tot uitdrukking in de uniformitieit van de cultus en in het gezamenlijk buigen voor de kerkvorst van Rome. De pausel i j k e hiërarchie is voor de rooms-katholiek de belangrijkste manifestatie van de eenheid der (r.k.) kerk.

Ik geloof een heilige kerk! In dit kader wijst de rooms-katholiek op een drietal zaken. Op de heiligheid van leer en sacramenten, op de sacramenten als middelen om heilig te worden (de sacramenten werken immers „heiligmakende genade") en op de 155 „heiligen" die de R.K. Kerk heeft voortgebracht.

Ik geloof een algemene kerk! In dit verband spreekt de katholiteitsgedachte boekdelen, (het zich „katholiek" noemen is overigens een aanmatiging. Het woord betekent immers niets anders dan: algemeen!). De R.K. Kerk dient zich gaarne aan als de „voor heel de wereld bestemde en over heel de aarde verspreide kerk".

Het hierboven geschetste 'kerk-idee van de rooms-katholiek heeft vele gevolgen voor de praktijk. Van groot belang zijn een drietal, t.w.:

1. Tengevolge van het onwankelbaar leergezag der kerk bezit de rooms-katholiek een Bijbel met kerkelijk goedgekeurde voetnoten, waarin het kerkelijk leergezag zich uitspreekt. Deze voetnoten omvatten een Schriftexegese, welke geen tegenspraak duldt.

2. De r.k. kerkbeschouwing heeft tot gevolg, dal het oecumenische streven er op gericht, is allen, die in Christus geloven tc verzamelen binnen de „moederkerk", „de ene kerk van Christus (r.k. kerk) die in beginsel en in uitgroei het tehuis voor alle mensen is" (Bissch. Mand. dec. '60).

3. De r.k. kerkbeschouwing leidt in die landen waar de R.K. Kerk een machtspositie inneemt, tot intolerantie (onverdraagzaamheid).

„De vrijheid van eredienst is volkomen in strijd met de deugd der godsdienstigheid: men is verplicht de ware (lees r.k.) godsdienst te beoefenen" (Paus Leo XIII, encycliek „Libertas" 1888).

„De r.k. kerk overtuigd, dat zij de enig ware kerk is, eist het recht van vrijheid alleen op voor zichzelf" (Paus Pius XII. „Civilita Cattolica", april 1948).

De reformatie echter belijdt temidden van de kerkelijke verdeeldheid te geloven in de Kerk van Jezus Christus „gebouwd op het fundament der apostelen en profeten, waarvan Jezus Christus de uiterste hoeksteen is" (Efeze 2 : 20).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen