Niet Rome maakt zichzelf ongeloofwaardig, maar de Raad van Kerken in Nederland

Naar aanleiding van het jongste ingrijpen van de paus in de Nederlandse R.K. kerkprovincie schrijft dr. H. A. M. Fiolet in zijn artikel „Maakt Rome zichzelf niet ongeloofwaardig?" (Handelsblad/ NRC van 17 februari 1972) over „deze ontmaskering van het ware gelaat van Rome".

Speciaal maakt hij zich zorgen over de gevolgen op internationaal niveau, in de contacten met de Wereldraad van Kerken, de Anglicaanse geloofsgemeenschappen, de Wereldbond van Hervormde Kerken en de Lutherse Wereldfederatie. Wat Nederland betreft poneert hij de volgende axioma's: er dreigt geen gevaar voor een schisma; de R.K. Kerk in Nederland is niet minder geloofwaardig geworden; de verhoudingen binnen de Raad van Kerken zijn niet aangetast, de geloofsgemeenschappen willen juist nu een oproep doen, elkaar vast te houden in oecumenische experimenten. Hij geeft echter toe, dat er een nieuwe situatie is ontstaan, waarin zij zich bezinnen moeten.

Op dit betoog zijn de volgende kanttekeningen te maken.

Wat de ontmaskering van Rome betreft, Paulus VI heeft nooit een masker gedragen. Steeds heeft hij zich openlijk beroepen op de dogma's van 1870, die hem de rechtstreekse regeermacht over alle delen van de wereldkerk toekennen. Van zelfstandigheid van landelijke kerken, zoals in de Orthodoxie, is in de R.K. Kerk nooit sprake geweest, ook niet sinds het Tweede Vaticaans Concilie. Bij onenigheid tussen de paus en het Nederlandse episcopaat gaat het niet om de doelstelling (eenheid en uitbreiding van de Kerk), maar om de te volgen tactiek ter bereiking van het doel.

Toen Paulus VI zich op 10 juni 1969 aan de Wereldraad van Kerken te Genève presenteerde, vatte hij al zijn pretenties meesterlijk samen in vier woorden: „Notre nom est Pierre". Dat men - met uitzondering van de Russische metropoliet Nikodim - daarop onnozel reageerde, kan de paus niet helpen.

Ook heeft men in Rome nooit verheeld, dat oecumenisme in r.k. zin is: terugbrengen van de afgescheiden broeders onder het gezag van de opvolger van Petrus, waarbij alle pauselijke dogma's aanvaard moeten worden. Kardinaal Bea schreef dit met zovele woorden in zijn boek „De eenheid van de Christenen" (blz. 64) en eveneens is het duidelijk te lezen in het Concilie-decreet over het oecumenisme van 21 nov. 1964. Reeds in zijn encycliek „Ecclesiam Suam" van 6 aug. 1964 had Paulus VI uiteengezet, dat voor hem dialoog een vorm van apostolaat is en dus monoloog.

De oecumenische beweging is, sinds de Wereldraad van Kerken de leiding uit handen gaf en nauw met de R.K. Kerk ging samenwerken, onontkoombaar een beweging richting Rome geworden. Hetzelfde doet zich voor op Nederlands niveau. De Oecumenische Raad is vervangen door de Raad van Kerken, waarvan ook de R.K. Kerk in Nederland lid is geworden. Het Nederlandse episcopaat heeft oecumenische zaken officieel gedelegeerd aan de St. Willibrordvereniging. Deze Vereniging is opgericht om Nederland te bekeren en heeft sinds 1957 sterk gepleit voor openheid jegens andersdenkenden, om die beter te kunnen benaderen, zoals de r.k. socioloog Thurlings in zijn boek „De wankele zuil" vermeldt, (blz. 121, 122). De voormalige studiesecretaris voor de oecumene van de St. Willibrordvereniging, dr. Fiolet, pousseert als secretaris van de Raad van Kerken krachtig de r.k. zienswijze, dat oecumene moet betekenen: eenheid van organisatie. Blijkens de in 1971 bekend gemaakte „Proeve van een beginselverklaring van de Raad van Kerken" met bijgevoegde spelregels wordt gestreefd naar een zichtbare, georganiseerde eenheid van de aangesloten Kerken; men stelt al vast een fusie van mankracht en financiën voor.

Nu schrijft dr. Fiolet in zijn artikel van 17 febr., dat de Nederlandse R.K. kerkprovincie onder gezag van de paus moet blijven, omdat Rome over de Heilige Geest beschikt. Bij eenheid van organisatie zullen dus alle Kerken in Nederland onder gezag van de paus komen. Tot nu toe heeft de Raad van Kerken deze consequentie blijkbaar aanvaard, doordat men in oecumenische kringen elkaar heeft ingepraat, dat men het in Nederland met pauselijk gezag en dogma's niet meer zo nauw behoeft te nemen. Aangezien Rome thans duidelijk gemaakt heeft, dat dit een misverstand is, kan de Raad niet stilzwijgend op de ingeslagen weg voortgaan. Hij zal de aangesloten kerken moeten vragen of zij bereid zijn, zich onder het onverkorte gezag van de paus en zijn dogma's te stellen. Want daar loopt het op uit, als de ,,Proeve van beginselverklaring" verwezenlijkt wordt. Men leze de beleidsnota van de St. Willibrordvereniging omtrent die proeve en het verslag van een persconferentie daarover, te vinden in het maandblad „Kosmos + Oecumene", 1972, afl. 1. Het komt neer op fusie van de aangesloten Kerken tot één R.K. landelijke Kerk, onder pauselijk gezag. Als er iets ontmaskerd moet worden, dan is het de domheid van degenen, die dat niet zouden begrijpen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen