Bijzondere kerkgebouwen, deel 2

Het gebouw
De betrekkelijk kleine kapel dateert uit 1541. Voorheen stond er een andere kerk, die aan Maria Magdalena was gewijd. De naam leeft dus nog voort in de huidige kapel. De man die zich voor de bouw inzette, was Michael Macquhane, een rijke koopman. Hij zette zich in voor de belangen van de "hamermannen", een gilde waartoe onder meer metaalbewerkers, chirurgijns en hoedenmakers behoorden. Toen Macquhane in 1537 stierf, was de kapel nog niet voltooid, maar dat kon voor de 700 pond die hij voor dit doel bestemde wel gebeuren. Z'n weduwe, Janet Rynd, voegde daar 2000 pond aan toe en stichtte een armenhuis voor zeven mannen van 60 jaar en ouder die als taak kregen de kapel te onderhouden. Het project werd in 1547 afgerond. Janet Rynd zelf werd in de kapel begraven.

Het ligt voor de hand dat in de gildenkapel het één en ander is te vinden dat aan de vroegere functie herinnert. Zo ziet men de hamer met een kroon erboven. In een halve cirkel staan zetels, elk met een symbool van een ambacht. Van bijzondere betekenis is de diakenzetel, die uit 1708 stamt en door een zekere' Thomas Heron uit de Cowgate voor 33 pond vervaardigd is. Op "brods", geschilderde borden, valt te lezen wie bepaalde giften voor de kapel over had. Deze geschilderde "ontvangstbewijzen" omvatten de periode van 1555 tot 1813. De regenten schonken bijvoorbeeld de koperen kroonluchter. Ook is te lezen dat er 100 vrachten kalk voor de torenspits zijn beloofd. Uniek echter zijn de gebrandschilderde ramen, de enige in het land van voor de reformatie! Hierop zijn wapens afgebeeld van de moeder van de bekende Mary, "Queen of Scots". In 1626 kreeg de kapel een toren, later nog een luidklok en een uurwerk om de tijd te af te lezen. Al eeuwenlang doen die geen dienst meer, doch na de voorgenomen restauratie zal dat anders zijn.

De betekenis van de kapel
Oude kerken en kapellen zijn er in Schotland genoeg te vinden, maar wat is de - nu bijzondere waarde van dit gebouw? Men kan het zo zien: was de bekende St. Giles in Edinburgh het centrum van de reformatorische prediking (sinds 1560), de Magdalen Chapel werd van onschatbare waarde voor de organisatie van de kerk van Schotland. De eerste algemene synode kwam hier bijeen. Er waren zes predikanten onder hen, die elk John als voornaam hadden: John Winram, John Spottiswood, John Willock, John Douglasse, John Row en de zo bekende John Knox. Dit zestal stelde een aantal richtlijnen op voor de reformatie in hun vaderland en het kerkelijk leven. Op 21 april 1578 kwam in deze kapel de tweede algemene synode samen, waaraan Andrew Melville leiding mocht geven. Hier werd de Schotse presbyteriaanse kerkorde aangenomen. Maar de Magdalen Chapel is ook betekenisvol geweest voor de Schotse "covenanters". Zij wensten de zuivere prediking in de lijn der Schotse verbonden vast te houden, terwijl in kerken als de St. Giles gepredikt werd overeenkomstig de instructies van de koning. In 1675 traden de predikers John Kerr en John Kid in de kapel op. Zowel de stedelijke overheid als het gilde werden beboet met 100 pond. Kerr en Kid lieten na zekere tijd door ophanging het leven op een schavot, dat was opgericht op de nabijgelegen Grassmarket. Vanaf 1680 was de kapel in gebruik als lijkenhuis. De lichamen van omgebrachte covenanters werden hier in gereedheid gebracht om ter aarde te worden besteld op het kerkhof bij de Greyfriars Kerk. In de Magdalen Chapel is nog de oude tafel te zien waarvan wordt aangenomen dat deze een rol vervulde bij het verzorgen van de lichamen der zo droevig omgebrachte covenanters. In later tijd bood de kapel ruimte aan de eerste baptisten van de stad, aan de methodisten en was het gebouw de thuishaven van het Medisch Zendingsgenootschap van Edinburgh. Tot 1862 was de kapel het bezit van het reeds genoemde gilde, maar in dit jaar kocht The Protestant Institute of Schotland het pand aan voor de som van 2600 pond. In 1965 ging dit genootschap op in onze zusterorganisatie, de Scottish Reformation Society. De kapel is nu het hoofdkwartier van de Sociëty.

Restauratie
Aan het onderhoud van de kapel is gedurende enige eeuwen weinig geld besteed. Een ingrijpende restauratieronde is noodzakelijk. De eerste fase bestaat uit restauratie en reconstructie; daarna zullen de aanwezige objecten als wapenschilden, gewelven, ramen en het graf van Janet Rynds aan de beurt komen. Mogelijk zullen nog interessante vondsten worden gedaan. Het doel van de Society is niet slechts de instandhouding van het uiterlijk; ook het beleggen van diensten en vergaderingen acht men nodig.


De kapel is voor het publiek geopend van maandag tot vrijdag, van 9.30 tot 16 uur. Ds. A. Sinclair Horne, specialist op het gebied van de Schotse kerkgeschiedenis en in dienst van onze zusterorganisatie, is echter bereid om bezoekers uit ons land op andere momenten te ontvangen. (Tel. 0131 - 2201450)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen