De kanttekeningen bij de King James

In onderscheid met de Geneefse Bijbelvertaling waren de kanttekeningen van de King James Version niet theologische maar slechts filologisch van aard. Evenmin ging aan de Bijbelboeken een inleiding vooraf van de hand van de vertalers. James I wenste een Bijbelvertaling zonder kanttekeningen met een theologisch karakter.
Dat had te maken met zijn wens dat de Kerk van Engeland een brede volkskerk diende te zijn met een weliswaar protestants, maar niet al te expliciet confessioneel karakter. Daarbij wilde hij voorkomen dat er in de kanttekeningen opmerkingen over de meest gewenste vorm van kerkregering voorkwamen; een materie die in die tijd erg gevoelig lag.
James I was zelf voorstander van een bisschoppelijke vorm van kerkregering. Echter, wie zich slechts op de Schrift wenste te beroepen, kon deze vorm van kerkregering moeilijk rechtvaardigen. Voorstanders ervan grondden hun verdediging dan ook vooral op de eerste eeuwen van de geschiedenis van de kerk.
Het ontbreken van theologisch inhoudelijke kanttekeningen is één van de belangrijkste verschillen tussen de Nederlandse Statenvertaling en de King James Version. Het was ook één van de redenen dat de Geneefse Bijbelvertaling populair bleef zowel bij geestelijken als onder het gewone volk.
Om de populariteit van deze vertaling in te dammen en de ingang van de King James Version te bevorderen werd in 1616 het drukken van Geneefse Bijbels in Engeland verboden, terwijl dat vanaf 1630 gold voor de invoer ervan vanuit Nederland.
Wat niet verhinderde dat Christopher Barker in 1633 een Geneefse Bijbel drukte waarin hij het jaartal 1599 als jaar van uitgave vermeldde, terwijl Joost Broers in Amsterdam tot 1644 doorging met het drukken van een Geneefse Bijbelvertaling.

Koning Charles I
Koning Charles I, die 1625 in zijn vader James I was opgevolgd, regeerde twaalf jaar zonder parlement, maar in 1640 riep hij dat weer bijeen. Eerst het Short Parliament dat slecht heel kort zitting had en daarna het Long Parliament. Dit Long Parliament nam verschillende maatregelen. Onder andere riep het in 1643 een commissie in het leven die voorstellen moest doen voor de verdere hervorming van de Kerk van Engeland. Deze commissie is de geschiedenis ingegaan als de synode van Westminster. Het was echter geen synode in de zin van het gereformeerde kerkrecht.
Hetzelfde parlement stelde reeds in 1640 een commissie in om de King James Version van uitvoerige kanttekeningen te voorzien. Een aantal leden van deze commissie nam later deel aan de synode van Westminster. Dat verklaart dat de bewuste kanttekeningen als de Assembly’s Annotations de geschiedenis zijn ingegaan. Feitelijk is dit echter onjuist.
De commissie voor de kanttekeningen was qua kerkelijke en politieke overtuiging breder dan de synode van Westminster. In onderscheid met de synode van Westminster waren een aantal medewerkers politiek gezien koningsgezind en daarnaast voorstander van de bisschoppelijke vorm van kerkregering. Allen waren echter evenals de leden van de synode van Westminster welbewust gereformeerd in hun theologie.
Bij hun werk hebben de medewerkers aan deze kanttekeningen niet alleen gebruik gemaakt van de kanttekeningen van vorige Engelse vertalingen, maar ook van die van Theodorus Beza, de opvolger van Calvijn, van die van Italiaanse theoloog Jean Diodati en van de kanttekeningen van onze Statenvertaling.
De eerste editie verscheen in 1645. De kanttekeningen verschenen los van de uitgave van de Bijbel zelf. Sommige medewerkers hadden namelijk bepaald meer gedaan dan alleen maar korte verklaringen gegeven. Dat verklaart dat de wens werd geuit om alle Bijbelboeken van breedvoeriger commentaar te voorzien. Zo kwam er een deel uit met verdere kanttekeningen.

Theodorus Haak
Een laatste editie zag in 1657 het licht. In datzelfde jaar werd de Engelse vertaling van de kanttekeningen van de Statenvertaling van de hand van Theodorus Haak gepubliceerd. Evenals dat geldt voor de kanttekeningen van de Statenvertaling kan de gehele gereformeerde geloofsleer uit de Assembly’s Annotations worden afgeleid.
Ik wijs erop dat in onderscheid met de King James Version zelf maar in aansluiting bij de Statenvertaling de medewerkers van de Assembly’s Annotations in Hosea 6:7 de voorkeur niet geven aan de vertaling: ‘Zij hebben het verbond als een mens overtreden’, maar ‘zij hebben het verbond als Adam overtreden.’
Op deze wijze kan deze tekst als bewijsplaats dienen voor de leer van het verbond der werken. In hun uitleg van de Schriften maken de opstellers van de Assembly’s Annotations zoals dat van de kanttekenaars van de Statenvertaling kan worden gezegd, gebruik van buitenbijbelse bronnen. Dat geldt in het bijzonder voor het Nieuwe Testament.
We moeten dan niet in de laatste plaats denken aan de geschriften van de joodse geschiedschrijver Flavius Josephus. Nog belangrijker wellicht is dat zij zich ook oriënteerden op de exegetische inzichten uit de eeuwen vóór hen. Welbewust wordt de Schrift in gemeenschap met de kerk der eeuwen uitgelegd.
Daarbij heeft de geschiedenis van de exegese voor hen niet het laatste woord, maar is zij wel een hulpmiddel bij het eigen verstaan van de Schrift. Deze wijze van omgang met de Schriften behoort ons nog altijd tot een voorbeeld te zijn.

Scripture and Worship: Biblical Interpretation and the Directory for Public Worship door Richard A. Muller en Rowland S. Ward, uitgave van Presbyterian & Reformed Publishing Co., Philipsburg, New Jersey 2007; ISBN 978 15 963 8072 1; paperback. 181 Blz.; prijs $17,99. Deze uitgave bevat bijdagen van Richard A. Muller, een van de grootste kenners van de na-reformatorische theologie, en Rowland S. Ward.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen