Allergie-patiënten reageren altijd anders dan anderen

Iemand is allergisch voor een bepaalde stof, als hij er anders op reageert dan anderen, of als hij er anders op reageert dan voorheen. Dat klinkt misschien wat simpel, maar de werkelijkheid rond allergieën en alles wat daarmee samenhangt, is behoorlijk ingewikkeld.

In feite is er maar één echte allergische aandoening, en dat is de zogenaamde hooikoorts. Alle andere allergische ziekten zijn complexen van factoren. Ze worden veroorzaakt door onder andere erfelijke, psychische, bacteriële, hormonale en klimatologische omstandigheden. De behandeling van patiënten met een allergische aandoening is er dan ook op gericht alle mogelijke factoren op te sporen.

Geen aanstellerij

De zuivere allergie hooikoorts is voor de meesten van ons wel een begrip. Wie kent geen mensen in zijn omgeving, die de zomer bepaald niet met gejuich begroeten, maar er steeds weer tegenop zien? Dat zijn heus geen aanstellers. Hooikoortspatiënten weten echter wat hen te wachten staat, als er omstreeks iuni weer stuifmeel in de lucht komt. De minuscule korrels baren hen grote zorgen. Het inademen van de lucht die stuifmeel bevat, brengt heftige niesbuien eweeg, terwijl ook de ademhaling erntig belemmerd kan worden. Een stuifneelkorrel die in hét oog waait heeft irandende en tranende ogen tot gevolg en in het ergste geval vermindert het gezichtsvermogen tijdelijk.

De meeste hooikoortspatiënten zijn overgevoelig voor het stuifmeel van gras. Juni en juli zijn voor hen de moeilijke maanden. Ook andere stuifmeelsoorten kunnen allergische reacties opwekken. Zo hebben veel mensen last van het stuifmeel van bepaalde bomen of planten, dat later in het jaar vrijkomt. Eén voordeel hebben hooikoortspatiénten: ze lopen niet het hele jaar door de risico's van hun allergie. Met het stuifmeel verdwijnen na een week of zes hun problemen.

Huisstof

Nauw verwant aan hooikoorts is de allergische rhinitis. Deze geeft dezelfde reactie (beschadiging van het neusslijmvlies), maar wordt veroorzaakt door diereharen, -schilfers of huisstof. Het aantal patiënten met een allergische rhinitis neemt de laatste jaren onrustbarend toe. Dat is niet verwonderlijk. Steeds meer gezinnen houden één of meer huisdieren, terwijl het bovendien mode lijkt te worden deze zoveel mogelijk vrij rond te laten lopen, vliegen of fladderen. Konijnen, katten, hamsters en marmotten hoeven niet meer in een hok, maar mogen gaan en staan waar ze willen. Dat dat erg onhygiënisch is, schijnl niemand te hinderen. Voor allergie-patiënten is het echter funest.

Zeer veel mensen zijn overgevoelig voor katteharen. Ze krijgen letterlijk de kriebels als er katten in de buurt (geweest) zijn. Ook als ze in contact komen met mensen die thuis een poes hebben — en bijvoorbeeld hier of daar een kattehaartje of -schilfer in hun kleding hebben — beginnen ze van de weeromstuit te niezen en te tranen.

Naast diereharen of -schilfers vallen onder huisstof zaken als voedselresten (kruimels) en pluisjes van dekens, matrassen, vloerbedekking en kleding. Het is dus een zeer weids begrip. Huisstof is een favoriete plaats voor schimmels en mijten, kleine beestjes die overal tussen kruipen. Vooral in oude, vochtige woningen zijn deze moeilijk te bestrijden.

Huidproblemen

Hooikoorts en huisstofallergie slaan op de luchtwegen. De verschijnselen variëren van niezen en piepen tot ernstige astmatische benauwdheid.

Overgevoeligheid voor bepaalde stoffen resulteert ook nogal eens in huidproblemen. Zo krijgen veel mensen netelroos (galbulten) van sommige voedingsmiddelen of medicijnen. Ook eczeem houdt dikwijls verband met een allergische aandoening. Tal van huisvrouwen krijgen eczeem aan handen en polsen doordat ze niet tegen bepaalde afwasmiddelen kunnen. Plastic handschoenen maken de kwaal alleen maar erger. Alleen als ze gedragen worden met een paar dunne katoenen handschoenen eronder („doktershandschoenen", die bepaalde artsen voor hun patiënten inkopen) bieden zo afdoende bescherming. Ook overgevoeligheid voor metalen komt dikwijls voor. Sommige fietsers moeten altijd handschoenen dragen omdat ze niet ,,zo" aan het stuur kunnen komen, bepaalde mensen kunnen geen horloge dragen, waarin nikkel is verwerkt en verschillende bakkers krijgen eczeem van het meel waarmee zij werken.

Door welke stoffen de huidproblemen precies ontstaan is moeilijk te bepalen. Bij allergieën spelen zoveel factoren een rol, dat uitgebreid lichamelijk en psychisch onderzoek noodzakelijk is. Uiteraard is een goede relatie tussen arts en patiënt hierbij erg belangrijk.

Behandeling

In veel gevallen biedt een huidproef uitkomst. De verdachte stoffen worden in of op de huid aangebracht en aan de hand van de reactie daarop kan bepaald worden wat er aan de hand is. Als de allergie is opgespoord, moeten de „kwalijke" stoffen zoveel mogelijk verwijderd worden. Is dat niet mogelijk dan moeten voorzorgsmaatregelen genomen worden, om nare gevolgen zoveel mogelijk te beperken. Zeer nuttige informatie op dit gebied verschaft de afdeling voorlichting van het Nederlands Astmafonds, Postbus 5, 3830 AA Leusden, tel. 033-41814. Omdat een groot aantal Cara-patiënten extra gevoelig is voor bepaalde stoffen, verricht het Nederlands Astmafonds veel research op dit gebied.

De behandeling van allergie-patiënten is altijd een langdurige kwestie. Wanneer de schadelijke stoffen niet vermeden kunnen worden en medicijnen niet helpen, gaat de allergoloog over tot (hypo-)desensibilisatie. Door middel van injecties met de stof waarvoor de patiënt overgevoelig is, probeert hij hem er immuun voor te maken. Helaas heeft deze behandeling lang niet altijd het gewenste resultaat. Zeker voor allergie-patiënten is voorkomen daarom beter dan genezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen