PROCESSIEVERBOD OPGEHEVEN

Deze week kwam in Den Haag een voorontwerp af betreffende het houden van openbare manifestaties. Dit voorontwerp is een uitvloeisel van de nieuwe grondwet. Begin 1988 moet dit voorontwerp tot wet verheven zijn.
De wet openbare manifestaties zal betrekking hebben op demonstraties, maar bijv. ook op processies. Die processies zijn in Nederland al sinds jaar en dag een omstreden zaak.
De oude grondwet bevatte de bepaling dat processies daar waren toegelaten waar dat in 1848 ook al het geval was. Dat kwam in de praktijk neer op het zuiden van het land, alsmede in een enkele plaats benoorden de rivieren, zoals Laren. In andere gemeenten waren godsdienstoefeningen buiten gebouwen en besloten plaatsen — zoals het in de juridische terminologie heette — niet toegestaan.
Zeker in de eerste helft van deze eeuw hebben de roomskatholieken zich sterk gemaakt om dit verbod opgeheven te krijgen. Dat lukte hun echter niet. Ook langs juridische weg werd het verbod aangevochten. Ons hoogste rechtscollege achtte echter, in het begin van de jaren zestig, deze grondwetsbepaling niet in strijd met het ook in Nederland geldende Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens.
Bij de herziening van de grondwet, die kort daarop werd aangevat, is het processieverbod echter gesneuveld. Maximaal tot 1988 kan het nog van kracht blijven. Daarna moet in een wet het recht om processies (of andere openbare manifestaties van godsdienstige of politieke aard) te houden, geregeld zijn.
In orthodox-protestantse kring is vroeger fel geageerd tegen het afschaffen van het processieverbod. Ook in de jaren zestig toen de eerste proeve van een nieuwe grondwet verscheen, heeft de SGP zich uitdrukkelijk uitgesproken voor handhaving van dit verbod. Zeker ook bij een nadere bestudering van de betekenis van processies in rooms-katholieke ogen, is er voor deze houding alle reden. Met haar processies eiste de rk kerk immers de openbare weg op voor haar afgoderij. De sacramentsprocessie wordt door de rooms-katholieken gezien als een openlijke ovenwinning van de waarheid van het katholicisme over de leugen en alle vormen van ketterij.
Anderzijds heeft in de huidige situatie de strijd rond het processieverbod veel van zijn scherpte verloren. Zowel door de terugloop van het aantal praktizerende rooms-katholieken, als door de versobering van de roomse liturgie (waarbij veel oude gebruiken overboord zijn gezet) heeft de rk kerk niet zoveel behoefte meer aan processies. Zeker niet om nieuwe in te voeren in plaatsen waar ze voorheen niet gehouden werden.
Wat dat betreft is het nog gelukkig dat pas in de tweede helft van de jaren tachtig (en niet een halve eeuw eerder) het processieverbod wordt afgeschaft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen