Clara Schuman mocht haar klavier niet vrij inklaren

De vleugel waarop Paderewski speelde was een Erard, gebouwd te Parijs. En Clara Schumann-Wieck, die zich vooral inzette voor de glorie van haar man Robert maar die zelf een bekwaam en gevierd klavierspeelster was, concerteerde vele malen in Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Amsterdam.
Op 1 dec. 1883 bijvoorbeeld in Utrecht op uitnodiging van het Utrechts muziekgezelschap, waarvan zij erelid was. Dat gebeurde (in het bekende Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen) onder directie van Richard Hol en met een repertoire waarin natuurlijk veel Robert Schumann was opgenomen, naast Scarlatti, Chopin en Paganini (maar ook dezen waren weer voor klavier gezet door Robert Schumann).

Steinwegvleugel
Mevrouw bespeelde een vorstelijk instrument: een vleugel uit de fabriek van de Erven Steinweg te Brunswijk. Dat was dus vóór de emigratie van Steinweg naar Amerika waar de fabriek herdoopt werd in Steinway... De Schumanns waren trouwens huisvrienden van Johannes Verhulst in Rotterdam. Clara Wieck, dochter van een pianoleraar en in Wenen begiftigd met de titel „keizerlijk-koninklijk kamervirtuoze" (en dat zal wel op haar muziekspel slaan...), gaf graag concerten in ons land, maar er moest wel geld op tafel komen.

Invoerrechten
In een brief aan Verhulst heet het o.a. dat ze naast de 150 gulden voor een uitvoering in Dordrecht nog schadeloos gesteld moet worden voor de in- en uitvoerkosten van haar piano. „Denk u eens in, het kost alleen al aan in- en uitvoerrechten naar Holland 160 tot 180 gulden. Alle pogingen om de vleugel tolvrij hier te kunnen krijgen hebben niets uitgehaald", klaagde zij.
Dat zegt meteen iets over (Hollandse) benepenheid en ambtenarij anno 1883. Immers, men kan haar gereedschap toch moeilijk als importprodukt beschouwen en belasten! De problemen waren minder groot geweest als ze blokfluit had gespeeld; die kon ze in haar omvangrijke kledij verhuld wel meesmokkelen.

Rubinstein
Deze wederwaardigheden over een groot aantal bekende en minder bekende 19e-eeuwse pianisten, van Fr. Liszt en Joh. Nepomuk Hummel tot Anton Rubinstein die in zijn tijd (1829-1894 in Sint Petersburg) net zo'n beroemde figuur en wonderkind was als zijn latere naamgenoot Arthur, Henry Litolff en Steven van Groningen (naar wiens concerten soms bijna geen mens kwam luisteren...), vindt men in het Haags Gemeentemuseum.
De muziekafdeling daar is regelmatig doende met kleine en aardige exposities over onderdelen der muziekhistorie. Die worden begeleid door ruim geïllustreerde „Kijkboekjes" (o.a. over pianofortes uit de lage landen, Muziekkarikaturen en thans bekende pianisten uit het verleden) of door kleine brochures zoals recentelijk over „engelenmuziek"; prenten uit de muziekafdeling met als onderwerp de musicerende engelen zoals die veel op middeleeuwse schilderijen en beeldhouwwerken en op muziekinstrumenten voorkomen.
Voorlopig kan men sinds vorige week terecht voor foto's, brieven, bladmuziek, recensies, boekjes van en over een 23-tal bekende pianisten uit de vorige eeuw. Een deel van hen is trouwens bekender als componist of muziekpedagoog (Liszt, L. Adam.)

Leerlingenstamboom
Het bijbehorende „Kijkboekje" met foto's in zwart-wit en enkele in kleur kost 20 gulden en wordt verspreid door Nijgh & Van Ditmar. Het is tweetalig (ook Engels) en bevat naast de „pianistenportretten" een inleiding en een leerlingenstamboom die de invloed van Clementi, Beethoven en Mozart toont.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen