"Koffie: Geen partij tegen slaappil"

Dat bleek gisteren bij de start van een ruim twee jaar durende campagne „Geneesmiddelen en reactievermogen" die gisteren in Den Haag werd ingeluid. De campagne wordt gevoerd en ondersteund door de ANWB, de Koninklijke Nederlandse maatschappij tot bevordering der pharmacie (KNMP), de officiële Nederlandse apothekersorganisatie en Veilig Verkeer Nederiand (WN). De artsenorganisatie KNMG steunt de actie maar neemt er niet daadwerkelijk aan deel.
Ir. J. Barkhof, plaatsvervangend directeur van de ANWB, sprak de hoop uit dat in 1987 aan het eind van de campagne de ervaringen kunnen worden omgezet in voorstellen tot wettelijke maatregelen voor het verstrekken van informatie door artsen.

Geen test
Mr. A. de Jong, adjunct-directeur van de VVN, constateerde dat er momenteel geen test bestaat die uitsluitsel kan geven over het gebruik van een geneesmiddel op grond waarvan kan worden opgetreden als bestuurders onder invloed van verkeersgevaarlijke medicijnen blijken te verkeren. De overheid dient volgens hem met voortvarendheid te bevorderen dat onderzoeksmethoden worden ontwikkeld om de opsporing van medicijnen in het verkeer mogelijk te maken.
Prof. dr. D. D. Breimer, hoogleraar in de farmacologie aan de Rijksuniversiteit te Leiden, deelde mee, dat ongeveer een kwart van de in Nederland voorgeschreven medicijnen een vermindering van het reactievermogen van de patiënt kan veroorzaken. Van slaapmiddelen en tranquillizers is deze werking bekend. Een probleem kan nog wel zijn dat de gebruiker zelf niet in de gaten heeft dat hij minder alert reageert.
Volgens Breimer kunnen echter ook andere groepen geneesmiddelen, bijvoorbeeld sommige bloeddrukverlagende medicijnen, ongewenste bijwerkingen als sufheid hebben. Daarnaast bestaan er volgens hem naast sufmakende effecten andere bijwerkingen die het functioneren in het verkeer of onder andere omstandigheden negatief beïnvloeden. Als risicogroepen noemde Breimer:
• Slaapmiddelen, omdat vaak hun sufmakend effect langer aanhoudt dan 8 tot 9 uur en dus de volgende ochtend van nawerking sprake is die nadelig
  is voor het reactievermogen; dit hangt mede samen met de hoogte van de dosering en van de snelheid waarmee het middel weer uit het lichaam
  wordt verwijderd; er bestaan in dat opzicht grote verschillen tussen de verschillende slaapmiddelen.
• Kalmerende middelen, zoals tranquillizers en middelen tegen bepaalde psychische stoornissen, omdat zij vaak continu een dempend effect hebben
  op het centrale zenuwstelsel. Dit kan fouten in de beoordeling en waarneming tot gevolg hebben.
• Middelen tegen allergie, die worden gebruikt teI gen hooikoorts, bepaalde vormen van astma, reisziekte e.d., omdat zij vaak slaperigheid veroorzaken
  en soms ook onscherp zien.
• Sommige pijnstillers, omdat zij slaperigheid en soms duizeligheid en verminderde zelfkritiek kunnen veroorzaken. Ditzelfde geldt voor enkele stoffen
  die tegen migraine worden gebruikt.
• Sommige middelen tegen te hoge bloeddruk, omdat zij ofwel slaperigheid ofwel duizeligheid en flauwte veroorzaken bij plotselinge verandering van
  lichaamshouding.
• Sommige stoffen die tegen de hoest worden gebruikt, omdat zij slaperigheid kunnen veroorzaken.
• Sommige stoffen die tegen braken worden gebruikt, omdat zij slaperigheid en duizeligheid kunnen veroorzaken en tevens ook onscherp zien.

Koffie
De redenering dat een nacht slecht slapen het verkeersgedrag ook ongunstig kan beïnvloeden wees Breimer van de hand. Een nacht slecht slapen is volgens hem met betrekking tot de rijveiligheid altijd nog beter dan een nacht „goed" slapen met behulp van een slaappil. De theorie dat een kop sterke zwarte koffie de sufheid tengevolge van een slaappil kan wegnemen verwees hij naar het rijk der fabelen.
Breimer noemde het gelijktijdig gebruik van alcohol samen met een geneesmiddel „volstrekt uit den boze". Alcohol kan nadelige effecten in grote mate versterken. Zelfs 24 tot 48 uur of nog langer nadat het medicijn is ingenomen.
De Leidse hoogleraar wees er verder op, dat juist in de eerste dagen en weken van het gebruik van een geneesmiddel bijwerkingen het duidelijkst aan het licht treden. In die periode is deelname aan het verkeer volgens hem sterk at te raden. Bij bejaarden dient men volgens hem extra voorzichtig te zijn, omdat zij vaak extra gevoelig zijn voor bijwerkingen van medicijnen.
Prof. dr. F. A. Nelemans, hoogleraar farmacologie aan de Rijksuniversiteit in Groningen, stelde dat patiënten dikwijls zelf kunnen nagaan waar de problemen liggen. In bepaalde gevallen is dit echter niet mogelijk, bijvoorbeeld bij een vermindering van reactievermogen. Overleg met de apotheker en huisarts is dan nodig, aldus Nelemans.
Het ligt in de bedoeling tijdens de campagne artsen, apothekers en patiënten bewust te maken van de gevaren van het gebruik van geneesmiddelen voor de verkeersveiligheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen