Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

"In toenemende mate komen we jongeren tegen die afhaken"

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

"In toenemende mate komen we jongeren tegen die afhaken"

"De jeugd is toch de toekomst van de kerk?!"

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

"De jeugd is de toekomst van de kerk". Een bekende uitdrukking die tot nadenken stemt wanneer we de huidige situatie binnen de kerken in ogenschouw nemen. De niet bepaald rooskleurige cijfers in kerkelijke jaarboekjes en veelvuldige berichten over afval van jongeren en hun verdwijnen naar andere religieuze groeperingen zijn op z'n minst aanleiding voor de gedachte dat een aantal jongeren geen heil meer in de kerk ziet. Gelukkig is er — naast een groep die meehobbelt omdat het nu eemaal moet — ook een aantal jongeren dat positief bij het kerkelijk leven betrokken is. Maar voor de kerk is de tijd van de grote vanzelfsprekendheden wel voorbij.

Ds. C. G. Geluk, predikant in dienst van de Hervormd Gereformeerde Jeugdbond, wijst er op dat we ons vandaag zowel in cultureel als in geestelijk opzicht op een keerpunt bevinden. Jongeren komen veelal als eerste met het nieuwe levensklimaat in aanraking. Ik denk, zo zegt ds. Geluk, dat in onze kringen de kracht van de traditie altijd groter is geweest. Met name in de grotere plaatsen is dit echter niet langer het geval. We zien daar dat alle vanzelfsprekendheden wegvallen. In toenemende mate komen we jongeren tegen die afhaken, aldus ds. Geluk.

Waarom jongeren afhaken? We zullen in de eerste plaats de macht van de duivel in dezen niet moeten onderschatten. De zuigkracht van de wereld is groot; het moderne levensgevoel verslaat zijn duizenden. Er zijn echter ook jongeren die zich van de kerk afkeren om zich vervolgens bij de een of andere vrije groep te voegen. Hun visie op de kerk luidt: het is er te kil, te star, er gebeurt te weinig, er is geen ruimte voor jongeren met hun vragen.

Ruimte
De heer I. A. Kole, adjunct-directeur van de „De Driestar" en ouderling van de Gereformeerde gemeente te Berkenwoude, is van mening dat jongeren binnen de kerk wel degelijk de ruimte moeten krijgen om vragen te stellen. Dat vraagt van predikanten, ambtsdragers en ouders wel kennis van de leefwereld van jongeren. Kole heeft het idee dat het hier nogal eens aan een stuk informatie ontbreekt. Hij zou het zinvol vinden wanneer er regelmatig gemeenteavonden zouden worden belegd waar wezenlijke problemen aan de hand van Schrift en belijdenis besproken zouden worden. Verder, zo meent Kole, is het voor ouderen van belang dat zij zich kwetsbaar op durven stellen. Jongeren moeten merken dat het voor ouderen ook niet allemaal gesneden koek is, maar dat ze worstelen met de vraag: wat wil de Heere van ons, wat is onze taak? Bijzonder belangrijk acht ik ook dat er identificatiefiguren binnen de kerk zijn. Jongeren moeten kunnen zien wat de verborgen omgang met de Heere betekent. Wanneer ze alleen op vormen stuiten is het geen wonder dat we ze kwijtraken.

In 1983 publiceerde Kole samen met de heer L. van Driel een onderzoek naar de godsdienstbeleving van jongeren tussen 14 en 18 jaar. Het is wonderlijk, zo zegt hij, dat uit het onderzoek blijkt dat jongeren helemaal niet uit zijn op allerlei spectaculaire veranderingen binnen de kerk. Ze vragen wel naar secundaire dingen, bijvoorbeeld: „waarom wordt er niet ritmisch gezongen" of „waarom worden er geen gezangen gezongen". Deze vragen kunnen voor jongeren van groot belang zijn. Daarom is eerlijk antwoorden een vereiste.

Cultuurproblematiek
Ds. R. van Beek, christelijk gereformeerd predikant te Veenendaal (een plaats die ook wel aangeduid wordt als een christelijk gereformeerd bolwerk), ervaart duidelijk hoe de cultuurproblematiek de jeugd in zijn gemeente te pakken heeft. Hij merkt dat onder andere aan de vragen die tijdens catechisaties op hem af komen. Samenwonen, anticonceptie, kernwapens, het wordt allemaal aan de orde gesteld.

Je moet jongeren met hun vragen niet uit de weg gaan, zegt ds. Van Beek. Tijdens m'n catechisaties kies ik zoveel mogehjk voor de dialoog. Ik mag verschrikkelijk graag weten wat er in de jeugd leeft. En als je een vraag tien keer terug laat komen, geven ze zich best een keer bloot.

Ds. Van Beek benadrukt dat een goede vertrouwensrelatie met de jeugd van groot belang is. Belangrijker dan dat men op alle vragen een antwoord weet. En ik ervaar dat ik toch een heel eind kom wanneer ik naast de jongeren ga staan, samen met hen bid en samen met hen de Bijbel bestudeer.

Zekerheid
Wat jongeren vandaag zoeken? Zekerheid en echtheid, zegt ds. Van Beek. Het is echt niet zo dat jongeren allerlei vormen aan de kant willen zetten maar het moet niet zo zijn dat de franje de armoede moet bedekken. Wat ik wel duidelijk zie is dat de geijkte woorden van vroeger het niet meer doen. Je moet de jeugd niet benaderen met clichés als „onze afmakingen". Zeg het maar gewoon, dan zeg je in wezen niets minder. Over de hang naar evangelische bewegingen zegt ds. Van Beek: Ik heb het idee dat jongeren zich op die groepen verkijken. Het argument luidt vaak: „Daar doen ze zoveel voor elkaar". Ik zeg dan op mijn beurt: „Jullie weten niet wat er hier achter de schermen gebeurt". Bij ons blijft echter veel verborgen vanwege het principe: laat uw linkerhand niet weten wat uw rechter doet. Neemt niet weg dat een dergelijke opmerking ons er des te meer van moet doordnngen dat we als gemeente zuinig moeten zijn op onze jongeren. We moeten hun spontane gevoelens niet torpederen maar hen een stuk warmte laten proeven.

Kole merkt op dat een van de redenen waarom jongeren naar evangelische bewegingen verdwijnen gelegen is in het feit dat daar een beroep wordt gedaan op hun inzet. Kole: in een bepaalde fase van hun ontwikkeling willen jongeren gewoon wat doen. De kerk zou daar op in kunnen springen door plaatsen te creëren waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten, waar ze een stuk gezelligheid vinden. Een verantwoorde vorm van kerkelijk open jeugdwerk zou een oplossing kunnen zijn.

Rol ouders
Ds. Geluk benadrukt de grote rol die ouders hebben bij de godsdienstige opvoeding van hun kinderen. Ook binnen het gezin vallen vanzelfsprekendheden weg. Een argument als „dat hebben we nooit gedaan" wordt veelal niet meer geaccepteerd. Hetgeen niet wil zeggen dat dit motief nooit meer wordt gehanteerd...

Het is triest, zegt ds. Geluk, dat ik veel jongeren ontmoet die zeggen: „M'n ouders zeggen wel wat ik niet of wel mag doen maar ze praten nooit met me over het geloof". De secularisatie is in onze kringen veel verder voortgeschreden dan wij denken. Het leven is vaak heel oppervlakkig. Men Iet wel op allerlei uiterlijkheden terwijl er van geestelijk leven en van bewogenheid met jongeren weinig of geen sprake is. Daar lopen jongeren op vast. Wanneer ouders echter samen bezig zijn met Gods Woord en wanneer ze ook hun kinderen daarbij betrekken dan zie je vaak een grote betrokkenheid van deze jongeren bij de kerk.

Alles
Wat de kerk in de turbulente wereld van 1985 voor jongeren kan betekenen? Alles, meent ds. Geluk. In het Evangelie ligt immers alles wat wij nodig hebben? Maar ik denk niet alleen aan de prediking; ook het functioneren van de gemeente als gemeenschap is van grote betekenis. Helaas gaan we met dit „gemeentezijn" nogal eens eenzijdig om. Wat betekent het in de week? Wanneer er echter oog is voor de jeugd, als er sprake is van bewogenheid om het heil van de jongeren en bezieling om op hun vragen in te gaan dan denk ik dat jongeren ook bij het Woord bewaard blijven. Ook de heer Kole benadrukt de belangrijke functie die de kerk heeft. In de kerk, via catechisatie en verenigingswerk wordt immers geprobeerd om de relevantie van het christelijk geloof duidelijk te maken. En in de preek — met name in de catechismusprediking — ligt een unieke gelegenheid om jongeren op de actualiteit van de Schrift te wijzen en hen een stuk bagage mee te geven. Kole wijst ook op de aard van de gemeente als gemeenschap. Als er wat minder gepraat werd en meer gebeden, denk ik dat er meer muren rond onze jongeren zouden staan.

Kerkelijk besef
Het is opvallend dat zowel de predikanten Van Beek en Geluk als de heer Kole constateren dat het kerkelijk besef van de nieuwe generatie duidelijk vermindert. Ds. Van Beek: In mijn gemeente merk ik dat jongeren minder waarde hechten aan kerkelijke grenzen. Ze zouden het niet erg vinden om bij wijze van spreken morgen hervormd te worden. Ds. Geluk hierover: Het kerkverband zegt de jongeren vaak niets. Ze denken ook veel meer relativerend over allerlei kerkelijke verschillen. Wat voor hen veel belangrijker is, is dat hun gemeente een gemeente van Christus is. De heer Kole heeft het idee dat er vandaag wel erg gemakkelijk van kerk veranderd wordt. Het voor en tegen wordt niet meer tegen elkaar afgewogen, zo zegt hij. Een van de oorzaken is denk ik dat ouderen het kerkelijk besef niet weten te verwoorden. Toch is dit belangrijk. Wanneer je zicht hebt op je eigen achtergrond en als er liefde is tot de eigen kerk, ben je geschikt om een gesprek met mensen uit andere kringen aan te gaan. Aan het begin van dit artikel werd reeds geconstateerd dat er gelukkig nog steeds veel jongeren bij het kerkelijk leven betrokken zijn. Het is ook goed om — bij alle problemen die er op kerkelijk gebied zijn — te bedenken dat de Heere zelf Zijn kerk in stand houdt. Daarmee behoudt de gemeente echter wel haar verantwoordelijkheid. Het is, gezien de situatie vandaag, niet overbodig wanneer kerkeraden en gemeenteleden zich zouden bezinnen op de vraag hoe het met de jeugd in de gemeente gaat. De jeugd is immers de toekomst van de kerk.

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 29 maart 1985

Reformatorisch Dagblad | 28 Pagina's

"In toenemende mate komen we jongeren tegen die afhaken"

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 29 maart 1985

Reformatorisch Dagblad | 28 Pagina's