Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Historisch staatsbezoek met een zuidelijk tintje

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Historisch staatsbezoek met een zuidelijk tintje

Zelfs Pertini's privéchauffeur betreurt het dat Italië geen koninkrijk is

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

„Een historische gebeurtenis" zei Italië's president Sandro Pertini toen hij het Nederlands koningspaar verwelkomde in zijn ambtswoning, het van buiten ongezellige maar van binnen schitterende Quirinaal. En die uitspraak kon moeilijk worden ontkend. Want al brengen de Oranjes hun zomervakantie bij voorkeur door in dit land van zon en wijn, de Italiaanse c.q. Romeinse bevolking heeft nog niet eerder het genoegen gehad een Hollandse koningin als officiële gast te begroeten.

En zo heeft koningin Beatrix, vlak voordat ze haar eerste lustrum als koningin zal bereiken, gebroken met een traditie die haar voormoeders zorgvuldig in stand hielden: vooral voor koningin Wilhelmina waren contacten met Rome en derhalve met het Vaticaan taboe. Dat bleek bijvoorbeeld duidelijk tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen er stemmen opgingen weer een vertegenwoordiger in Vaticaanstad te installeren (Het gezantschap van de paus was in 1925, op aandringen van SGP-kamerlid Kersten, opgeheven). Alleen al om diplomatieke redenen — een luisterpost in het Vaticaan zou zeer nuttig kunnen zijn, was de redenering — werd herstel van de verstoorde betrekkingen aangeraden. Koningin Wilhelmina, die het trouwens wel vaker oneens was met haar regering, liet nadrukkelijk weten geen enkele behoefte te hebben aan uitvoering van het plan. Koningin Juliana leek wat minder bezwaren te hebben. Een reeds gepland staatsbezoek ging echter niet door vanwege de val van het Italiaanse kabinet en sindsdien is er geen nieuwe afspraak gemaakt.

Bezwaren
Vooral wanneer deze voorgeschiedenis in acht wordt genomen kan het bezoek aan het Vaticaan moeilijk gezien worden als een beleefdheidsvisite van iemand die toevallig in Rome moest zijn. Tenslotte wordt de paus behalve als plaatsbekleder van Christus ook gezien als regeerder van de wereld op aarde en daar vallen ook staatshoofden onder. Het feit dat tot op zekere hoogte rekening is gehouden met de bezwaren uit bepaalde kringen — in officiële stukken werd bewust niet gesproken over de Heilige Vader, maar over de paus — deed daarom weinig af van de waarde die aan het eerste Nederlandse staatsbezoek aan Italië en het Vaticaan moet worden gehecht.
Ook om andere redenen was dit staatsbezoek uniek, in die zin dat het enigszins afweek van de meeste vorige reizen van de Koningin. De belangstelling voor de koninklijke gasten was zowel van de zijde van de Italiaanse pers als van het gewone publiek, zeer matig. Rond de ingang van het Quirinaal stonden dinsdagmorgen tientallen dranghekken, maar zelfs voorbijgangers namen kennelijk niet eens de moeite om van de gelegenheid gebruik te maken het Nederlandse koningspaar van dichtbij te zien.
Nu moet daar met al te veel achter worden gezocht: inwoners van een wereldstad als Rome zijn zo langzamerhand wel gewend aan gaande en komende beroemdheden en kijken dan ook niet meer op als glimmende donkerblauwe Maserati's, geëscorteerd door politie op motoren, zich een weg trachten te banen door de binnenstad, waarbij het verkeersbeeld in de Amsterdamse binnenstad provinciaals aandoet.
Overigens was de interesse van de bewoners niet overal even slecht: de kranslegging bij het graf van de Onbekende Soldaat trok nogal was bekijks (maar dat was dan ook een buitengewoon kleurrijk schouwspel), al bleef op het plein aan de voet van het monument waar de plechtigheid plaatsvond het getoeter, het gepiep van remmen en het gefluit van de politieagenten onverminderd doorgaan.

Applaus
Het drukst was het bij het stadhuis, waar een paar honderd mensen, gewapend met foto- en filmtoestellen, het Nederlandse koningspaar opwachtten en zelfs spontaan een klaterend applaus lieten horen toen ze de Nederlandse koningin in het vizier kregen. Maar spandoeken, vlaggetjes, dicht opeengepakte mensenmassa's en andere uitingen van belangstelling voor al wat koninklijk is — nee.
Wat dit staatsbezoek weer wel gemeen had met die aan andere landen was de bewondering die de Koningin vrijwel overal waar ze verscheen, oogstte. Ze maakte als altijd een professionele indruk en deed het predikaat vakvrouw, dat haar al eerder was opgelegd, alle eer aan. Veel lof was er natuurlijk voor het feit dat ze zich zo voortreffelijk aanpaste door zich als het enigszins kon, van het Italiaans te bedienen, al was aan de uitspraak te horen dat het niet haar moedertaal is.
De inhoud van de redes was overigens niet spectaculair, „Italië is oud en jong tegelijk, oud in beschaving en jong in elan", en „De roem van de Italiaanse schilders en musici is zo groot dat het gevaar bestaat dat men vergeet hoeveel meer er nog is: de schrijvers en dichters natuurlijk, maar ook de vele geleerden, die de ruimte hebben geobserveerd, de wereld in kaart gebracht, de natuur onderzocht, het menselijk lichaam opengelegd en de politiek geanalyseerd".
In deze en vele andere fraaie volzinnen werd Italië's heden en verleden bezongen. Er was echter één actueel probleem waar de Koningin echt niet omheen kon en in eveneens bloemrijke maar niet voor tweeërlei uitleg vatbare bewoordingen gaf ze aan dat de grensproblemen die personen en goederen nogal eens ondervinden in Italië nu maar eens tot het verleden moeten gaan behoren.

Orders
Economische zaken kwamen ook in ander verband aan de orde, bijvoorbeeld tijdens het ronde-tafelgesprek tussen Nederlandse en Italiaanse industriëlen. Of de contacten die hier gelegd zijn ook daadwerkelijk leiden tot meer activiteiten tussen de ondernemingen van beide landen zal nog moeten blijken. Want hoewel dat niet met zoveel woorden gezegd wordt is het doel van een staatsbezoek toch meer dan alleen het leggen of verstevigen van banden tussen twee landen. Als het enigszins kan moet het land dat het bezoek brengt een zo gunstig mogelijke indruk achterlaten waar dan liefst de nodige orders en andere economische activiteiten uit voort dienen te vloeien.
Zoals dat bij de staatsbezoeken van koningin Beatrix inmiddels de gewoonte is werd een keur van produkten uit het vaderland meegenomen: Nederlanders die de eer hadden de Koningin de hand te drukken alsmede de gasten die waren uitgenodigd voor het buffet na afloop van de muziekpresentatie op de tweede avond van het staatsbezoek konden kennismaken met bloemen.

Protocol
Ook het gemak waarmee het protocol zo nu en dan terzijde werd geschoven kon typerend genoemd worden voor een wat chaotisch land als Italië.
De strakke voorschriften bleken in de praktijk erg mee te vallen en zo kon het gebeuren, tot groot genoegen van de pers, dat deuren open gingen van vertrekken, die normaal gesloten blijven. Dat was het geval in de werkkamer van president Pertini, die met koningin Beatrix een informeel praatje had en niet gehinderd door aanwezigheid van fotografen en journalisten zijn bewondering meedeelde voor het werk van Van Gogh.
Pertini's privé-chauffeur, Antonio Funetta, spande de kroon. Hij zag er geen been in de Maserati van zijn baas van binnen te laten zien, inclusief de verstopte bar en de vierdubbeldikke beglazing. Het feit dat koningin Beatrix Italiaans praatte (en ook hem af en toe tijdens de rit een paar woorden toevoegde) werd zeer gewaardeerd. Voor hem was dat een teken dat er een band is tussen Nederland en Italië, dat „helaas geen koninkrijk is", zo voegde de leeftijdgenoot van de Koningin er veelbetekenend aan toe.

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 30 maart 1985

Reformatorisch Dagblad | 22 Pagina's

Historisch staatsbezoek met een zuidelijk tintje

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 30 maart 1985

Reformatorisch Dagblad | 22 Pagina's