Boek over mobilisatie en oorlog rond Scherpenzeel
Onderwijzer stelt documentaire samen
SCHERPENZEEL — De verschillende reünies van oud-strijders die de Scherpenzeelse onderwijzer Cramer de afgelopen jaren in zijn dorp meemaakte deden bij hem de gedachte opkomen: „Wat hebben die mensen bij elkaar een geweldige hoeveelheid informatie over de veelbewogen jaren." Op de laatste reünie, in 1984, grreep hij daarom naar de microfoon, met de vraag of ze hem die informatie wilden toesturen. Daarnaast schreef hij ruim 500 oud-strijders met diezelfde vraag aan.
Nu, nog geen jaar later, ligt het unieke resultaat van speuren, verzamelen, selecteren en schrijven bij de drukker. Het is een uitgebreide documentaire geworden over de mobilisatietijd en de meidagen van 1940, zoals die beleefd zijn in de Gelderse Vallei tussen Ederveen en Achterveld. De meeste aandacht krijgen daarin Scherpenzeel en Woudenberg.
Aanvankelijk liep Cramer met het idee om een klein boekwerkje samen te stellen, maar de informatiestroom overtrof alle verwachtingen. Hij ontving niet alleen zeer gedetailleerde verslagen, maar ook honderden unieke foto's. Cramer: ,,Soms zaten daar geweldige toevalstreffers bij. De één stuurde een verslag en een ander stuurde de foto van dat voorval, zonder dat de mensen iets van elkaar afwisten."
Doolhof
Maar met dat al zat hij in december 1984 wel in een doolhof van honderden verslagen en foto's. Uit vele regimenten, compagnieën en secties kwamen de verhalen. „Dus je moest weten waar die lagen en daarvoor heb ik de stafkaarten van de Sectie Militaire Krijgsgeschiedenis bestudeerd. Zonder die kaarten kom je er echt niet uit. Toen ben ik begonnen met het rubriceren van die verslagen naar plaats en onderdeel waar ze lagen", zo licht Cramer toe.
Alle verslagen werden daarna op kleine papiertjes in kernwoorden samengevat. Op de voorkant kwam de mobilisatietijd en op de achterkant werden de gegevens over de oorlogsdagen genoteerd. En dat is uitgegroeid tot deel I en II van het boek. Cramer noemt een aantal voorbeelden van facetten die in het eerste deel, dat over de mobilisatie gaat, ter sprake komen: „Naar het bivak, wachtlopen, verlof en straffen, marsen en oefeningen en een uitgebreid hoofdstuk over de stellingbouw." En daar worden dan de meest uiteenlopende, soms ludieke, voorvallen bij besproken.
De oorlogsdagen passeren in het tweede deel per dag de revue. Behalve de verslagen raadpleegde hij daarvoor bestaande literatuur en de Duitse dagboeken.
Hulp
Cramer benadrukt dat je zonder hulp van anderen zoiets in zo'n korte tijd niet kan volbrengen. En hulp kwam er van alle kanten. Specialisten op hun terrein lazen het manuscript door op taalkundige en militaire aspecten. Een ander nam alle foto's over waarvan de originelen moesten worden teruggestuurd. Een van de oud-strijders tikte zelfs meer dan de helft van het manuscript uit.
Geweldig veel oud-strijders reageerden, sommigen ontroerd uit dankbaarheid dat dit in hun leven nog op papier komt. „Alle reacties toonden dankbaarheid en dat motiveerde om door te gaan", aldus de schrijver, die beslist niet de nadruk gelegd wil zien op het feit dat hij een boek geschreven heeft: „'t Is bedoeld als een „monument" en een eerbewijs aan allen die getroffen werden door het oorlogsgeweld en als een blijvende herinnering voor het nageslacht en hen die het meemaakten", zo stelt hij.
Uitgave
Wie denkt dat Cramer nu geen foto meer kan zien heeft 't mis. „Ik hoop dat mensen die dit lezen zeggen: „Ik heb ook nog wel wat foto's". Laten ze die dan, ook al is het uit een andere omgeving en denken ze dat het niet veel voorstelt, toch opsturen. De laatste foto's die het boek ingegaan zijn kwamen van een man die ook dacht dat 't niks bijzonders was wat hij had. Iedereen krijgt natuurlijk alles netjes terug."
„De Gelderse Vallei in mobilisatietijd en de meidagen van 1940" door C. Cramer wordt uitgegeven door Kool BV in Veenendaal. Het boek dat een flinke afmeting krijgt, zal ongeveer 130 tot 140 pagina's tellen en worden geïllustreerd met bijna 2OO foto's die voor 99 procent nog nooit eerder gepubliceerd zijn. Bij voorintekening is de prijs 24,90 gulden, na 5 mei wordt dat 29,90 gulden.
(Het adres van de heer Cramer is: Vermeerlaan 15, Scherpenzeel, tel. 03497 - 2975.)
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 10 april 1985
Reformatorisch Dagblad | 16 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van woensdag 10 april 1985
Reformatorisch Dagblad | 16 Pagina's