Dilo van Commenée wil in de luwte maar de politiek lonkt

Voor velen onverwacht heeft de voorzitter van de Hout- en bouwbond CNV, Dilo van Commenée, deze week laten weten dat hij per 1 januari ontslag heeft genomen bij deze organisatie. Van Commenée heeft een functie aanvaard bij het Sociaal Fonds Bouwnijverheid. Hij is daar benoemd tot stafmedewerker Vastgoedbeheer. Deze sector heeft de zorg over 15.000 woningen en 240 winkels van het Bedrijfspensioenfonds, verdeeld over 80 plaatsen in het land.
   Na afloop van een tweedaagse vergadering van de Bondsraad van de Hout- en bouwbond in de Talmahoeve te Garderen voerde in een gesprek met Van Commenée over o.m. de redenen van zijn vertrek, het interne reilen en zeilen van de CNV-bonden, de opvolging van Harm van der Meulen en zijn interesse in de politiek, waardoor hij wellicht toch nog medeoprichter van een nieuwe politieke partij zal worden. Dilo van Commenée staat bekend als een openhartig mens. Tijdens dit interview nam hij dan ook geen blad voor de mond.

  Dilo van Commenée zit er ontspannen bij na de tweedaagse vergadering met leader van zijn bond. „Er was niet veel bijzonders, onze cao loopt voorlopig nog, dus daar behoefden we niet over te praten. Men vond het jammer dat ik weg ging. Ik had nog best wat jaren kunnen blijven, zo vond men, maar anderzijds was er begrip voor dat als ik nu niet wat anders ga doen de kansen steeds kleiner worden. Zo zie ik het eigenlijk zelf ook. Dat er na die tien jaar voorzitterschap die ik mij had voorgesteld, niet veel mogelijkheden waren om te veranderen vond ik op dat moment eigenlijk niet zo erg. We waren toen, zeker met de bouw, midden in de economische crisis terechtgekomen. Dat gaf een heel andere situatie.
  Eerder had ik voor wat betreft het cao-overleg wel eens moeite om iedere keer maar weer meer te vragen. We leefden in een welvaartstrijd en het leek of we nooit genoeg hadden. Ik had er wel eens problemen mee om die lijn altijd maar te blijven volgen. Maar toen het weer vechten werd voor de laagstbetaalden en de uitkeringsgerechtigden, had ik er echt weer zin in. Met genoegen heb ik mij dus de afgelopen jaren opnieuw voor de leden ingezet. Maar, de jaren gaan door. Dilo, als je nog een paar jaar wacht en je de zin in dit werk weer een beetje zou verliezen dan kun je niet meer weg, zo hield ik mij voor. Zo'n situatie is niet goed. Niet voor mij en niet voor de Hout- en bouwbond CNV. Bovendien wil ik er nog wel bij zeggen: dat ik 25 jaar lang in die vakbeweging gewerkt, geduwd en getrokken heb, heeft toch wel erg veel van mijn gezin gevergd. De laatste van de vijf kinderen gaat nu eind van de maand trouwen en dan zijn we weer saampjes. Mijn vrouw vindt het toch wel erg leuk als ik straks, vooral omdat ze ook geen aanspraak van kinderen meer heeft, ook eens een paar avonden in de week thuis ben". 

          Zeer acceptabele redenen. Maar als u nu eens opvolger van
          Harm van der Meulen had kunnen worden. Uw naam is wel
          eens genoemd. Had u daar geen zin in?
  „Inderdaad is mijn naam wel genoemd. Het is best een leuke baan. Je bent niet zo direct met het dagelijks werk bezig. Het is ook wat algemener, wat breder. Toch heb ik er zelf nooit serieus over gedacht om Harm van der Meulen te gaan opvolgen. Ik wist namelijk heel goed dat, als ik als kandidaat zou worden gepousseerd, de ambtelijke kringen binnen het CNV daar geweldige problemen mee zouden hebben. Dat geldt niet voor mijn collega's, zoals Ton de Jong, of Leen ter Haar van de Onderwijsbond. Maar de achterban zou wel in het geweer komen.
  Ik sta nu eenmaal bekend als iemand die nogal eens wat kritiek heeft op het arbeidsvoorwaardenbeleid bij de ambtenaren. Die kritiek houd ik trouwens nog steeds overeind. Als ik kijk naar de investeringen in de bouw en de consumptie-uitgaven, dan constateer ik dat er veel meer geld naar de bouwnijverheid in dit land moet. Het is onrechtvaardig dat daar zo'n grote werkloosheid is, terwijl dat niet nodig is.
  Er is vraag plenty naar ons produkt, zeker in de onderhoudssfeer. We krijgen alleen de kans niet, omdat de overheid geen geld heeft. Prima, zeg ik dan, want ook ik vind dat het financieringstekort naar beneden moet, maar dan moeten er goede keuzen worden gemaakt. Binnen het kader van de uitgaven gaat het dan dus tussen investeringen en salarissen van ambtenaren, subsidies en dergelijke. Voor mij is dan de keus duidelijk: er moet meer in de richting van de investeringen, de bouw, derhalve minder naar de ambtenaren.
  Nu behoeft er aan de salarissen van ambtenaren niet meer beknibbeld te worden, daar is de laatste tijd genoeg aan gedaan, maar ik kijk wel naar het aantal ambtenaren. Als ik zie met hoeveel bureaucratie we in Nederland nog steeds worden geconfronteerd, dan vind ik dat we dat dan mooi gelijk kunnen opheffen. Nou, dit soort ideeën vinden de ambtenaren natuurlijk niet zo aardig van mij en dat zou zeker een rol zijn gaan spelen als ik kandidaat was gesteld voor het voorzitterschap van het CNV.
  Ton de Jong zei mij destijds, dat hij mij niet zou kunnen steunen vanwege zijn achterban. Als ze bij de ambtenarenbond de naam Van Commenée horen staan de haren gelijk overeind. Ik heb daar dus de consequenties uit getrokken en die weg voor mij zelf afgesloten, hoewel ik het aardig had gevonden om dat werk te doen. Dat wil ik niet onder stoelen of banken steken". 
          U bent zich ook wat in de politiek gaan bewegen. Sommigen
         denken dat u de vakbond verlaat om de handen vrij te hebben
           in die richting.
  Tja, de politiek. Dat is een apart hoofdstuk en ook een heel verhaal. Maar laat ik eerst zeggen, dat ik voorlopig niet beschikbaar ben voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer. Ik heb nu gekozen voor de baan waarmee ik op 1 januari hoop te beginnen en daar houd ik het op.
  Maar laat ik even wat vertellen van dat politieke verhaal en hoe het begonnen is, want ik heb er helemaal niet op aangestuurd. Op een gegeven moment werd er in het zuiden des lands een nieuwe partij bedacht door leden van de ambtenarenbond CFO. Ik wist niet dat daar alleen ambtenaren bij betrokken waren, ik dacht dat het een breed CNV-gebeuren was. In het weekeinde dat dit gebeurde was ik afwezig, maar andere collega's hadden inmiddels al uitgebreid commentaar gegeven, meestal op de manier van: als CNV'er je met politiek bemoeien dat moet je nooit doen.
  Toen ik 's maandags weer op ons kantoor zat werd ik gebeld door de KRO. Men vroeg mij wat ik dacht van die door CNV'ers opgerichte nieuwe partij. In eerste instantie heb ik toen gezegd, dat ook ik het niet verstandig vond om als vakbondsmensen een nieuwe partij op te richten, die bovendien de zoveelste splinter was. Toen werd mij gezegd, dat ook ik toch regelmatig kritiek had op het CDA en wat er volgens mij dan wel moest gebeuren. Daarop heb ik geantwoord, dat het CDA eindelijk eens een andere richting uit moest gaan en als dat niet zou gelukken, dat dan al die splinterpartijtjes maar eens bij elkaar geveegd zouden moeten worden om aan elkaar te worden gelijmd tot één stuk hout, waarmee het CDA zou kunnen worden geslagen. De KRO-mensen vroegen mij of ik dat ook voor de microfoon wilde zeggen, ze vonden het interessant genoeg. Zo gezegd, zo gedaan. Ik werd nota bene met een auto opgehaald om in een live-uitzending te vertellen hoe ik er over dacht. Eén van de vragen was welke splinterpartijtjes dan in aanmerking zouden komen voor het lijmproces. Ik noemde de EVP, Scholten-Dijkman en andere christelijke groeperingen.

Laaiend
  Na de uitzending was ik nog niet thuis of Jan Nico Scholten hing aan de telefoon. Hij was laaiend enthousiast en wilde met mij praten. Zo gezegd, zo gedaan. Scholten herinnerde er aan dat ik altijd veel kritiek had op de opstelling van het CDA en of ik dan maar wilde vertellen hoe ik dacht dat een ander economisch beleid er uit moest zien.
  Dat kon ik natuurlijk niet alleen. Er zijn toen mensen uit andere CNV-bonden om mij heen gekomen en we hebben gepraat met Scholten en Dijkman. Inmiddels kwam in het nieuws, dat ik al enkele maanden eerder bedankt had voor het CDA en plotseling was Dilo van Commenée een nieuwe politieke leider. Daarna woonde ik een congres van de EVP bij, maar daar heb ik met kromme tenen in mijn schoenen rondgelopen, want ik vond dat het daar helemaal niet goed ging. Wat ik vreesde gebeurde. Er werd een resolutie aangenomen die de samenwerking met klein links open hield. Voor ons was het toen wel bekeken, want als je CNV'ers bang wil maken, dan moet je zeggen dat je met klein links gaat samenwerken. Dat bleek ook wel, want toen die hele groep CNV'ers die om mij heen stond een paar dagen later vergaderde, zei men gelijk dat dit dus de laatste keer was. Toen bovendien korte tijd later Jan Nico Scholten naar de PvdA sjouwde was het helemaal over. Het leek mij een afgesloten hoofdstuk.
          Het leek zo, is er inmiddels soms weer een andere
          ontwikkeling op gang gekomen?
  Ongeveer een maand geleden hebben mensen uit diverse groeperingen de koppen weer bij elkaar gestoken. Men stelde vast, dat we toch wel gek bezig waren. De één gaat bij het CDA vandaan om de kruisraketten, de ander omdat de aandacht voor het milieu onvoldoende is, een volgende omdat de uitkeringsgerechtigden niet aan hun trekken komen, een vierde omdat het hele economische beleid niet deugt. Zo hebben we allemaal groepjes, maar die kunnen elkaar stuk voor stuk niet vinden. We waren zelfs ver uit elkaar gewaaid. Het is niet bij die negatieve constatering gebleven. We hebben ook vastgesteld, dat er een nieuwe magneet nodig was om al die groepjes bij elkaar te trekken, maar dat het evenzeer een noodzaak was dat we allemaal eens van ons hoge item afkwamen om wat water in de wijn te doen. Niet alleen het eigen kritiekpunt is belangrijk, we dienen ook ruim baan te geven aan de zaken die bij anderen een grote rol spelen.
  Welnu, met deze gedachte zijn we nu bezig om te kijken wat nu nodig en mogelijk is om tot een nieuw en beter beleid te komen, waarin we ons allemaal wijkt van het CDA-beleid. Het begint er nu werkelijk op te lijken dat het wat wordt. Men zal erg voorzichtig zijn om het woord „christelijk" aan deze nieuwe partij te verbinden, maar op z'n minst moet uit de statuten blijken dat een religieuze bewogenheid ons drijft. Over ongeveer een maand weten we meer. Ik mag nog geen andere namen noemen, maar ik wil wel loslaten dat zich prominente Nederlanders aan de eventuele nieuwe partij zullen verbinden.
          Jan Nico Scholten ging naar de PvdA, wat weerhoudt de
          mensen die om u heen staan om die stap te volgen?
  Die weg is onbegaanbaar, omdat de mensen die nu met elkaar in gesprek zijn vinden, dat de PvdA veel te weinig gehoor en aandacht geeft aan de christelijke basis van veel mensen. Ze beweren wel dat christenen hartelijk welkom zijn, en dat zijn ze ook wel, maar vervolgens worden ze zeer arrogant behandeld, zo in de sfeer van „jullie zijn wel erg laat met je doorbraak". Men is niet bereid om serieus te luisteren naar argumenten vanuit een christelijke achtergrond. Bovendien is het beleid van de PvdA nog zo conservatief-socialistisch, zo centralistisch ook, de staat als grote baas zal wel de gerechtigheid verzorgen, geef mij alles maar en ik verdeel het wel netjes, nee dat is voor ons geen alternatief. De eigen verantwoordelijkheid van mensen, waar christenen zo aan gehecht zijn, is er ver te zoeken.
          Hoe ziet de toekomst van de vakbeweging er uit?
  Ik zie wel beren in het bos. Door de techniek komt er een totaal andere mentaliteit onder de mensen. Men zal steeds korter gaan werken, waardoor de mensen ook veel minder bij die factor arbeid betrokken zijn. Men wil ook dat dienstverlening heel snel gebeurt. Als het vakbondskantoor niet op zeer korte termijn een antwoord heeft op vragen van leden, dan deugt het al niet.
  Daar moet dus veel aandacht aan worden gegeven. Aan de andere kant denk ik dat het maatschappijhervormende karakter van de vakbeweging wel eens in de knel kan komen. Ik denk dat als er weer wat van de welvaart terugkeert, de mensen zich onafhankelijk zullen gedragen en niet al te veel zien in vakbondswerk. Zeker ook voor het CNV wordt het een hele klus om mensen voor idealen wakker te houden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen