Van Twillert actief met psalmen

Het kan intussen niet meer onbekend zijn dat psalmvoorspelen in klassieke stijl een kolfje naar de hand zijn van deze Spakenburgse musicus. De inhoud bestaat uit een Prelude over Psalm 21, een Gefigureerde vijfstemmige introductie tot Psalm 24, een Partita over Psalm 30, een Trio en Quatro over Psalm 72 en tot slot een Voorspel, Variatie en Koraal over Psalm 96. Schitterende muziek, waarvan Van Twillert in het Voorwoord Jacob Adlung (1699-1762) aanhaalt, die schreef, dat het voorspel als doel heeft „...deels de gemeente op de toonsoort voor te bereiden, deels hen met de melodie vertrouwd te maken, deels de luisteraars te behagen door goedlopende gedachten..."
Vooral het laatste gedeelte van dit citaat mag (zo hoop ik) van toepassing zijn op de meer uitgebreide, concertante psalmbewerkingen in deze bundel, schrijft Van Twillert. Hier hoef ik niets aan toe te voegen, alleen, dat mijn goedlopende gedachten door deze bundel nog steeds uitmonden in grote waardering voor deze kunst en vakmanschap, gepaard gaand met de verzuchting: werd dit meer gehoord.

Organa Reservata
Reeds eerder verscheen bij Lindenberg een eerste deel in de serie „Organa Reservata", waarin eveneens Van Twillert orgelwerken bezorgt en inleidt van Johann Gottfried Vierling (1750-1813), bestaande uit drie Trio's, een Andante met variaties en twee koralen. Galante orgelmuziek, die in die dagen „zum Studium und zum gottesdienstlichen Gebrauche" werd aangeduid.
Vierling wilde zijn leerlingen niet „halverwege aan zichzelf overlaten, maar hun juist inspiratie en voorbeelden aan de hand doen, betreffende hetgeen ze voor en na de gezangen in de kerk als organist hebben uit te voeren".

Uit de vier delen die Vierling het licht deed zien, maakte Willem van Twillert een selectie. Ook dit is muziek die hoopvol doet uitzien naar meer. En volgens de aankondiging op de achterzijde van de omslag komt er nog meer in de serie „Organa Reservata". We lezen J. C. S. Muller, Fantasia per il Organo Pleno; J. Chr. Conrad, Trio in D; W. Förtsch, Fuga Doppia nebst einer Aria mit Variationen und einer andern Fuga über das Kirchenlied Sey Lob und Ehr mit hohem Preiss; Th. A. Volckmar, Sonata l à due Claviere et Pedale; J. G. Werner, Vorspiel zu dem Choral; Dir dir Jehova, en J. G. Vierling en J. B. Kehl, koraalvoorspelen. Deze eerste uitgave van Organa Reservata kost ƒ 19,95.
Geheel in de stijl van de Lindenberguitgave, alleen in wat soberder uitvoering, verscheen bij Ars Nova te Amsterdam in de serie „Muziek voor de Eredienst" eveneens een bundel koraalvoorspelen van Willem van Twillert. Het betreft een Fanfare (voorspel) Psalm 33, een Ouverture Psalm 72, een Intonatie Psalm 98, Zetting en Quator over Psalm 121 en Lied 279 (Es ist gewiszlicht an der Zeit). Ook voor deze bewerkingen heeft Van Twillert getracht aansluiting te vinden bij de improvisatie- en begeleidingskunst uit de 18e eeuw. Welnu, dat is hem ten volle gelukt. Vanzelfsprekend geldt voor al deze muziek een wijze van uitvoeren welke geënt is op die praktijk van de 18e eeuw. En dat lukt niet zonder studie! Voor ƒ 15,95 die deze Ars-Novabundel kost, valt er veel schoons te ontdekken.

Praktijk
Van Twillert zelf laat ons niet in het ongewisse over de finesses van deze uitvoeringspraktijk. VLS Records te Beilen produceerde een lp met als titel „Van Renaissance tot Romantiek", waarop Van Twillert vijf historische orgels bespeelt. Op het koororgel te Hattem klinken psalmen van Goudimel en Marechall; in de Bullekerk te Zaandam, een werk voor orgel en trompet en koralen van W. F. Bach; in de Buitenkerk te Kampen, „Freu dich sehr" van Böhm; in de Joriskerk te Amersfoort, werken van Förtsch, Vierling, Müller, Kehl, Lutzenberger, Conrad en Werner (u herkent Organa Reservata!) en in de Broederenkerk te Zwolle, een koraal van Ebhardt.
Schitterende orgelmuziek, uitgevoerd op een wijze die grote affiniteit verraadt met deze stijlperiode. Bovendien is Van Twillert een voortreffelijk organist. Het samengaan van vakmanschap en kunstzinnigheid vormt de rode draad in zijn activiteiten. Doorgaan Willem, er moet nog meer komen! Talrijke organisten zien er reikhalzend naar uit.

De plaat „Van Renaissance tot Romantiek" verkrijgt u door ƒ 24,95 over te maken op rek. nr. 30 65 91 995 bij de Rabo-Beilen (t.n.v. VLS Records, onder vermelding van de titel van de plaat. Voor 26 gulden ligt de plaat ook te koop in de betere platenwinkel.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen