Hugenotenkruis bindt Franse en Hollandse gereformeerden

Men kan het Franse protestantisme vinden in het Noorden, met name in de Elzas, maar vooral in het Zuiden. Zo heeft Aix-en-Provence een vrije theologische faculteit voor gereformeerden en hebben bijna alle dorpen in de Cevennes (een bergachtig gebied ten westen van Nimes) een protestantse kerk.

Blijkbaar zijn niet alle hugenoten naar Epgeland en Nederland gevlucht. Het Musée du Desert, vlakbij Anduze (Cevennes), is een stille getuige van ruim tweehonderd vijf tig jaar lijden, dat in de Cevennes tot op heden sporen heeft achtergelaten in het leven van de gereformeerden. Ds. Chaptal uit Anduze vertelde: „De Cevenol blijft nog steeds liever thuis om zich in de Bijbel te verdiepen, dan dat hij naar de kerk gaat. De kerk heeft voor hem iets rooms."

Verschil?

Een groot verschil met het Nederlandse protestantisme is dat de protestanten in Frankrijk een zeer kleine groep vormen (ruim een procent van de totale bevolking). Ze leven te midden van rooms-katholieken en onkerkelijken. Voor veel van deze rooms-katholieken heeft de kerk afgedaan. Terwijl in Nederland de blokken rooms en gereformeerd vaak tegenover elkaar staan, gaat men daar veelal beter met elkaar om: gereformeerden delen soms Bijbels uit en leggen uit waarom zij zo 'anders geloven'.

Ds. Van Dyk uit Montpellier zei: „We leven in een land met een Latijns-heidense cultuur. Dat geeft een groot verschil met de Nederlandse situatie." In Frankrijk vragen andere zaken de aandacht. Zo kan er in uiterlijke dingen verschil zijn, terwijl er over wezenlijke zaken vrijwel hetzelfde wordt gedacht. 
Met de Heidelbergse Catechismus, die deze zomer weer opnieuw kon worden uitgegeven met steun uit Nederland, is ds. Van Dyk heel blij: „Ik hoop hem te gebruiken op de catechisatie. Sinds de jaren dertig is er hier geen nieuwe catechismus meer te koop."

Ds. Van Dyk is een van de vele buitenlandse predikanten in Frankrijk. Hij is geboren in Zuid-Afrika, maar heeft zijn theologische studie afgerond in Aixen-Provence. Nu is hij dominee van de kleine gemeente van Montpellier. Hier komen zondags zo'n vijfentwintig mensen bij elkaar. De gemeente is nog in het 'evangelisatiestadium'.

Kerkewerk

Vanuit een grote pastorie in een stadje bij Nimes, is ds. Van Dyk verhuisd naar een apartement in Montpellier. Zijn werk in de gemeente wordt financieel gesteund door andere Franse gemeenten. Mevrouw Van Dyk komt uit een hugenotenfamilie: „Verschillende mannen uit mijn familie zijn vroeger in MontpeUier veroordeeld tot de galeien. Nu is mijn man hier dominee: God is getrouw.”
In de Cevennes gaat het vaak niet oin opbouw van een gemeente, maar om strijd tegen de afkalving. Een jonge dominee uit Anduze heeft een jeugdgroep van zo'n twintig mensen: „Het werk onder hen wordt bemoeilijkt, doordat mijn werk niet gesteund wordt door de ouders. De nieuwe editie van de Heidelbergse Catechismus zal ik waarschijnlijk voor hen niet gebruiken, want die is te moeilijk. Hij is meer geschikt voor kringwerk in het bejaardenhuis."

Verschillen
Dat er binnen de groep van gereformeerden geen grote verschillen zijn, zou een gaaf, maar irrealistisch beeld opleveren. Uiterlijk klopt het al niet. Er zijn twee kerkgenootschappen die zich "gereformeerd" noemen. De grootste van de twee is de Eglise Réformée de France (ERF). In deze kerk zijn sterke liberale en oecumenische stromingen vertegenwoordigd. De veel kleinere Eglise Réformée Evangélique Indépendante is een bundeling van onafhankelijke kerken. Deze wil bijbelgetrouw zijn, vandaar 'evangélique'. Door de onafhankelijkheid kunnen er ook in deze kerk behoorlijke verschillen zijn. De kerk is voor eendeel beïnvloed door Engelse en Ameri-kaanse opwekkingspredikers.

Niet iedereen die zich protestant noemt, is een trouw kerkganger. In de Cevennes is protestant zijn ook een eer: Men hoort dan bij hen die vervolgd werden en in de godsdienstoorlogen hebben gevochten. Na de hitte van de strijd gelooft men het verder echter wel.

Omdat Frankrijk als een van demeest atheïstische landen te boek staat,wordt het land zeer regelmatig bezochtdoor vooral Amerikaanse zendelingen.Vaak zijn dit leden van opwekkings-groepen of sektarische bewegingen. In dkerk komen ook steeds meer Amerikanen. Velen van hen maken de fout om d(kerk te willen veranderen, dat wil zeggen te veramerikaniseren. Deze pogingen mislukken vaak en zetten kwaad bloed bij de Fransen. De Franse kerk heeft namelijk haar eigen traditie en tradities die buitenlanders zullen moeten respecteren.
De naam van Calvijn is onlosmakelijk aan de geschiedenis van het Franse protestantisme verbonden. Hier de Calvijnstraat in Noyon. Evangélique Indépendante is een bundeling van onafhankelijke kerken. Deze wil bijbelgetrouw zijn, vandaar 'evangélique'. Door de onafhankelijkheid kunrien er ook in deze kerk behoorlijke verschillen zijn. De kerk is voor een deel beïnvloed door Engelse en Amerikaanse opwekkingspredikers.

Niet alleen Calvijn, maar ook predikanten uit de vorige eeuw hebben hierin hun plaats, evenals de eigen Franse belijdenisgeschriften. De Nederlandse steu voor de Franse kerk die in geldnood zit, kan eenzelfde gevaar met zich meebrengen wanneer we de Nederlandse, gereformeerde traditie willen exporteren in de vorm van belijdenisgeschriften, gebruiken en dergelijke. 

Met de verwezenlijking van de plannen voor een hernieuwde uitgave van de confessie van La Roebelle zullen de Nederlanders duidelijk kunnen maken dat zij respect hebben voor de traditie van de gereformeerden in Frankrijk en dat zij hen daar dankbaar voor zijn, omdat zij die ook konden gebruiken.

Verbonden
In het verleden vonden de Franse en Nederlandse gereformeerden elkaar in Geneve. In beide landen is men een 'eigen' weg ingeslagen. Dit is echter geen reden om elkaar links te laten liggen. Juist dezelfde bronnen verbinden hen. Zo was en is het hugenotenkruis, niet alleen voor de Franse, maar voor alle gereformeerden een teken van hoop, een geloofsbelijdenis. 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen