'Mond-op-mond-reclame' blijkt aanleiding tot zondagse kerkgang
Evangelisatie in het 'donkere zuiden' blijft nodig
De Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt gaan voor Venio een evangelisatie-predikant beroepen. De classis Noord-Brabant en Limburg telt echter slechts acht gemeenten met totaal circa 1.900 leden. „U begrijpt dat dit aantal mensen niet toereikend is om het evangelisatiewerk flnancieel te kunnen dragen", zo zegt ds. A.O.Reitsema, predikant van degereformeerde kerk vrijgemaaktin Brunssum-Treebeek. Ook inMaastricht, Horst, Helmond en Tilburg houden protestanten zich bezig met evangelisatie. Die opsomming zal nog wel niet volledig zijn. Want wie weet water allemaal aan ongeorganiseerde activiteiten plaats heeft?Een verhaal over evangelisatie in het 'donkere' zuiden.
De Hervorming heeft aanvankelijk vooral in de Zuidelijke Nederlanden gebloeid. Maar uiteindelijk heeft de Rooms-Katholieke Kerk daar het volk op allerlei kwalijke manieren Gods Woord ontzegd. Alleen boven de rivieren de Maas en de Waal heeft de Reformatie blijvend vaste voet gekregen. Het is nog altijd voldoende reden voor tal van protestanten om zich met Gods Woord tot hun landgenoten te wenden.
Particuliere synode
De classis Noord-Brabant en Limburg van de Vrijgemaakte kerken had dus financiële problemen bij het voorgenomen evangelisatiewerk. Om tot een oplossing daarvan te komen, heeft men in 1983 de commissie Gemeenschappelijke Gereformeerde Evangelisatie-arbeid in Noord-Limburg en Oostelijk Noord-Brabant (GEA) ingesteld. In de commissie hebben telkens twee afgevaardigden uit de gemeenten 'sHertogenbosch, Eindhoven, Brunssum en Nijmegen zitting.
De commissie GEA, waarvan ds. Reitsema voorzitter is, rapporteerde aan de particuliere synode van het Zuiden (Zeeland, Noord-Brabant en Limburg) over de evangelisatiekwestie. De PS heeft zich kort geleden unaniem achter de aanbevelingen van het rapport geschaard. Het rapport belichtte naast kerkrechtelijke vooral organisatorische en financiële aspecten.
De PS van het Zuiden besloot dat er „bij de kerken sterk opaan zal worden gedrongen naar vermogen bij te dragen in de kosten". Maar begin volgend jaar zal ook de particuliere synode Gelderland zich over het rapport buigen. Nijmegen -een van de plaatsen die deelnamen in de commisie GEA— valt namelijk onder de classis Arnhem.
Ontstaan
De contacten met rooms-katholieken (meestal onkerkelijken) ontstaan vaak spontaan, zo vertelt ds. Reitsema. Op het werk, via verenigingen en andere gelegenheden komen de mensen in aanraking met protestanten.
„De 'mond-op-mond-reclame' is voor sommigen een reden om geregeld naar de kerk te komen. Na enige tijd krijgen zij huisbezoek. Bewust nemen wij deze belangstellende mensen in het verenigingsleven op", aldus Reitsema. „Die integratie durven wij gerust aan. Wij zien in deze contacten geen gevaar of praktische bezwaren".
De gemeente van Brunssum-Treebeek zelf is rond 1919 door evangelisatie-arbeid van andere -toen nog 'synodale'— Gereformeerde Kerken ontstaan. Waren er vroeger zeven gereformeerde kerken in Limburg, alleen in Brunssum en Maastricht ging in 1944 een aantal mensen met de Vrijmaking mee.
In het prille begin kwamen in Brunssum-Treebeek enkele tientallen mensen samen. Thans is het aantal gegroeid tot 274 zielen. De leden zijn verspreid over de provincie Limburg, maar ook in het buitenland. Brunssum heeft in overleg met andere grenskerken zich bereid verklaard de attestaties te aanvaarden van leden die (gaan) wonen in de Belgische provincies Limburg (ten zuiden van de lijn Haelen-Hasselt—Maaseik), Luik, Namen en Luxemburg.
Post Venlo
Elke zondagmiddag rijden ds. Reitsërtia én een ouderling naar het 70 kilometer verderop gelegen Venio om daar kerk te houden. (Vroeger heeft men ook in Roermond elke maand op een zondagmiddag dienst gehouden.) Met 20 tot 40 kerkgangers is de evangelisatiepost in Venlo een ‚gemeente in-wording'. Van dat aantal beschouwt men er een stuk of tien als 'contacten'. Het zijn vooral verontruste synodaal gereformeerden, rooms-katholieken en hervormden die elders niet meer terecht kunnen.
Ds. Reitsema beschouwt zo'n dienst als een normale kerkdienst. „De leden, de gemeente van Christus, vormen in de eerste plaats het adres in de preek, zo benadrukt de 39-jarige predikant. „Wel wordt de Woordbediening zodanig aangepast dat buitenstaanders er toch bij betrokken worden en het kunnen begrijpen”.
Voor ds. Reitsema is het „een merkwaardige ervaring" dat roomsen over het algemeen geen moeite hebben met het begrijpen van de verkondiging van Gods Woord. Ook worstelt men in Venlo niet zozeer met taalproblemen of cultuurverschillen, zoals bijvoorbeeld in een havenplaats als Rotterdam met de vele buitenlanders. „Van sommige belangstellenden kan gezegd worden dat zij, hoewel gedoopt, ver afgedwaald waren. Praktisch onkerkelijk.
Toch heeft men vaak nog wel notie van het christelijk geloof' zo meent ds. Reitsema.
Methode
Gevraagd naar de methode van evangeliseren verklaart ds. Reitsema, dat er zeker gebruikt gemaakt zal worden van de schriftelijke bijbelcursus, waarover de Geref. Kerken Vrijgemaakt beschikken. Hij vermoedt dat straatprediking 'in gematigde vorm' en het werken vanuit een marktkraam, ook tot de mogelijkheden zullen behoren. Maar ook uit het folderen (onder andere 's zomers door de vereniging Evangelisatie & Recreatie) ontstaan contacten. Er is ook sprake van kinderevangelisatie.
Ds.Reitsema kiest niet voor een methodistische methode van evangeliseren. „Wij benaderen de mensen niet met het „kies voor Jezus", zoals Youth for Christ".
En als iemand na regelmatige kerkgang zegt in Christus te geloven, dan ontstaat een ontwikkeling die als het ware vanzelf en vloeiend verloopt. „Uiteindelijk vragen de mensen zelf lid te mogen worden. Zij doen een welbewuste keus". Uiteraard kent ds. Reitsema ook teleurstellingen. „Dat het moeilijk werk is, weet je van te voren".
Helmond
Het echtpaar Knoester in Helmond ervaart —in tegenstelling tot ds. Reitsema- tegenstand van rooms-katholieke zijde. In een wijkblaadje worden zij spottend de 'bijbelgetrouwen' genoemd. „Vanzelfsprekend vinden wij dit een erenaam. De Rooms-Katholieke? Kerk is bang voor ons, omdat wij de mensen erop wijzen dat de zaligheid niet door werken, maar door genade zal plaatsvinden". Het echtpaar werkt onder auspiciën van de Stichting Evangelische Zending in Nederland (EZIN). De stichting werd in augustus 1981 vanuit EO-kringen opgericht.
Doel is in Limburg en Noord-Brabant het Evangelie te verkondigen.
De heer C. Knoester ('streng gereformeerd opgevoed') noemt zich een zendingsarbeider, omdat bij hem mensen komen „die nog nooit de Bijbel gelezen hebben. De situatie hier ter plekke is te vergelijken met de bekende zendingsvelden in Afrika. De heidense heiligenverering mondt weleens uit in spiritisme".
Knoester evangeliseert niet op een manier „door tegen de Rooms-Katholieke Kerk te schoppen. Wij wijzen de mensen erop dat zij een keus moeten maken en Christus aanvaarden als Verlosser. Daar vloeit de bekering uit voort". De samenkomsten worden bezocht door een vaste kern van 30 tot 35 personen, voornamelijk van roomse huize. Door middel van bijbelstudie in het 'zendingshuis' wordt deze mensen in zeven basislessen enige kennis bijge-bracht. Ook door het folderen, markt-kramen en het huis-aan-huis-aanbellenprobeert de heer Knoester „de mensen op de Bijbel te wijzen". De zo ont-staande evangelische gemeente kan men volgens Knoester rangschikken onder de Vergadering van gelovigen;„We staan echter wel open voor andere groeperingen, zoals bijvoorbeeld de Gereformeerde Bond”, haast Knoester eraan toe te voegen.
Maastricht
Ds. J.D. Smit, Nederlands gereformeerd predikant te Maastricht, ziet niet zoveel resultaten op zijn werk. „Er gebeurt vaak veel buiten de officiële kanalen om", zegt de predikant^ die sinds 1982 ook een evangeliserende taak heeft. Hij nam indertijd dit werk over van ds. H.J. Hegger.
Laatstgenoemde, bekend van de Stichting In de Rechte Straat, is met lectuurverspreiding op indirecte wijze; bij het evangelisatiewerk in het Zuiden! betrokken. Ds. Smit is van plan om naast gespreksgroepen, advertenties in dagbladen, huis-aan-huis verspreiding van magazines, bijbelcursusavonden te beleggen en in het komende voorjaar een actieweek te organiseren, waarbij de kerk gedurende een week zal worden opengesteld.
Horst
Anderhalf jaar geleden kwam uit Horst (in de omgeving van Venlo en Venray) het verzoek tot de christelijke gereformeerde evangelist H. Bor uit Gent om in Horst diensten te beleggen. De hervormde predikanten L.H. Oosten te Hedel, L. Schaafsma, nu te Doornspijk en D.J. Budding te Nederhemert, namen zijn taak over. Zij richtten het Comité Evangelisatie Limburg op.
Werden vroeger huis-aan-huis folders verspreid, tegenwoordig plaatst men advertenties in het streekblad. Elke maand leiden de predikanten beurtelings een weekdienst voor overwegend rooms-katholieken. Ondanks praktische bezwaren wil het comité in de toekomst kerkdiensten op zondag gaan houden.
Van regelrechte roomse tegenwerking is volgens het comité geen sprake. Het is zelfs niet uitgesloten dat het comité binnenkort een roomse kapel krijgt. Men denkt er over na om zo spoedig mogelijk een part-timer aan te stellen, die enkele dagen per week de mensen in (de omgeving van) Horst wil opvangen en begeleiden. De financiële basis is echter nog niet toereikend.
Tilburg
De secretaris van het Deputaatschap voor de evangelisatie in Nederland en België van de Gereformeerde Gemeenten, ds. J.M. Kleppe te Rijssen, liet weten dat het Deputaatschap, behoudens het evangelisatiewerk in Tilburg, voorlopig geen nieuwe activiteiten in Noord-Brabant en Limburg wil ontplooien. Sinds 1973 werkt evangelist J.W.N, van Dooyeweert in Tilburg. . Hij ervaart dat „vooral vanuit vrije groepen (pinkstergroepen) en sekten ontzaglijk veel gebeurt.
Zij tieren welig en spelen in op de leegte die ontstaat als mensen de kerk verlaten. Dat geeft onder ons grote verwarring”.
Hoewel de Rooms-Katholieke Kerk ook kampt met een toenemende secularisatie, heeft zij nog een duidelijke overmacht in het publieke leven. Evangelisatiewerk in Limburg en Noord-Brabant is en blijft bittere noodzaak.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 18 oktober 1986
Reformatorisch Dagblad | 18 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 18 oktober 1986
Reformatorisch Dagblad | 18 Pagina's