Veerse Meer in 25 jaar uitgegroeid tot drukbezocht recreatiegebied

De Dienst der Domeinen en de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten vertegenwoordigen onder andere de recreatie- en natuurbelangen in en rond het Veerse Meer. Twee, schijnbaar tegengestelde doelen, verenigd in één gebied. Medewerkers van Dienst der Domeinen verduidelijken de rol van hun dienst in het Veerse Meergebied. „Het recreatieschap Veerse Meer" is het overkoepelende bestuursorgaan van het Meer. In het schap hebben onder meer zitting Rijkswaterstaat, Provinciaal Planologische Dienst, Dienst der Domeinen, ministerie van landbouw en visserij en andere belanghebbenden.

Hoofddoelstelling

„Recreatieschap" geeft al aan dat de recreatie de hoofddoelstelling is van het Veerse Meer. Naast recreatie zijn er vanzelfsprekend meer doelstellingen, waaronder het behoud van de natuurwetenschappelijke waarde van het gebied. Dat de natuur een belangrijke functie vervult blijkt onder andere uit de opsplitsing van de gebieden. Men wijst in dit verband op het onderscheid dat gemaakt wordt tussen:

- „voor het publiek gesloten gebieden". (De Middelplaten en de Goudplaat; in beheer bij de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten).

- „Extensieve dagrecreatieterreinen". Dat zijn terreinen waar recreëren is toegestaan, maar waar daarnaast ook de natuur zoveel mogelijk wordt beschermd (onder andere Schotsman).

- „Intensieve dagrecreatieterreinen": terreinen die uitsluitend bestemd zijn voor dagrecreatie. (Schelphoek, De Piet).

Negen personeelsleden van' de Dienst der Domeinen verzorgen het onderhoud van de dagrecreatieterreinen en de diverse eilandjes op het Veerse Meer. Tot het onderhoud hoort ook een stuk bosbeheer. De dienst heeft ongeveer 250 hectare bos in onderhoud. Naast het plegen van onderhoud hebben de medewerkers van de Dienst der Domeinen ook een toezichthoudende taak. Ze zijn allemaal onbezoldigd ambtenaar van rijkspolitie en hebben als zodanig ook opsporingsbevoegdheid.
De recreatie heeft op het Veerse Meer de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt.
Waren er vijf jaar geleden 500.000 recreanten, tellingen van het CBS in 1985 hebben uitgewezen dat circa 800.000 mensen het gebied hebben bezocht. De Dienst der Domeinen schrijft deze explosieve groei vooral toe aan de surfsport. De surfsport heeft de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Bijna elke dag en in elk jaargetijde zijn er surfers te ontdekken op het Veerse Meer.

Een personeelslid van Domeinen constateerde de afgelopen winter tijdens het ijskappen dat een stuk verderop een windsurfer over het water scheerde.

Toegankelijkheid

De ontwikkeling van de surfsport in mindere mate de toegenomen oeverrecreatie hebben zeker hun invloed op de natuur. De ondiepe vooroevers in en rondom de natuurgebieden zijn namelijk gemakkelijk toegankelijk voor met name de surfers. Maatregelen werden dan ook noodzakelijk, wilde men de rust in de natuurgebieden waarborgen. In samenwerking met de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten zijn de natuurgebieden met name langs de vaarroute gemarkeerd met drijflijnen. Op andere plaatsen, zoals onder andere naar de Schotsman, westelijk van Kamperland, worden de loopafstanden dermate groot gehouden, dat recreanten het gebied niet in groten getale bevolken.

De heer P. Hulzink, districtbeheerder Zeeland van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten belicht vooral het belang van de natuur, milieu en fauna op het Veerse Meer. Ondanks dat de natuurfunctie overschaduwd wordt door de recreatie, is hij van mening dat getracht moet worden zoveel mogelijk evenwicht te krijgen in de verschillende doelstellingen.
Bij de planvorming van het Veerse Meer is jammer genoeg weinig rekening gehouden met de natuurwetenschappelijke waarde van het gebied. Dit komt onder meer tot uiting in het zomer- en winterpeil van het Veerse Meer. De natuur heeft eigenlijk juist het omgekeerde waterpeil van nu nodig, In de winter „verzoet" het Veerse Meer, dank zij het lage waterpeil, meer dan in de zomer, hetgeen slecht is voor de onderwaterlevens (wieren, sponsen en bodemleven op de platen).

Waterkwaliteit

Een extra probleem vormt de kwaliteit van het water. Doordat er vuil polderwater, bestaande uit stikstofen fosfaatverbindingen, in het Veerse Meer worden geloosd, ontstaat er een merkwaardig milieu. Door de hoge fosfaatverbindingen treedt er bijvoorbeeld veel algvorming op, wat weer veel stankoverlast veroorzaakt. Een belangrijke randvoorwaarde om tot een stabiel milieu te komen is het regelmatig verversen van het Veerse Meer door middel van zout water. Bij de totstandkoming van de andere afsluitingen in het Deltaplan is hiermee — uit natuurhistorisch oogpunt — ook rekening gehouden. (Grevelingen, Oosterschelde). Overigens bestaan er volgens de heer Hulzink plannen bij Rijkswaterstaat om alsnog een doorlaatsysteem te bouwen in de Veerse Gatdam, waardoor regelmatig verversing mogelijk wordt.

Natuurfunctie
De Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten heeft alleen die gebieden onder beheer, waaraan 100 procent natuurfunctie is toegekend.
Voor het Veerse Meer zijn dat de Middelplaten en de Goudplaat. De Middelplaten zijn het grootste natuurgebied. Zij bestaat uit een aantal oude schorren, vast aan Zuid-Beveland en twee eilandjes. De oude schorren zijn met name van belang voor de vogels. Het is in de zomer een broedplaats voor sterns, kokmeeuwen, zilvermeeuwen en weidevogels (kievit, grutto, veldleeuwerik).
In een ander jaargetijde is het gebied een pleisterplaats voor overwinterende steltlopers, eenden en ganzen.

Bovendien is het reservaat een studieobject voor botanisch, zoölogisch en hydrobiologisch onderzoek. Vooral bestudeert men wat de gevolgen zijn voor flora en fauna bij het afsluiten van de andere zeegaten.

Dat het natuurreservaat bij de natuurliefhebbers niet onbekend is moge blijken uit het aantal bezoekers, vooral veel Zuiderburen, die gemakkelijk vanaf de Muidenweg (route Wolphaartsdijk-Amemuiden) de natuur met behulp van verrekijkers en telescopen uitstekend kunnen bewonderen.

Orchideeën

Het eiland „de grote Middelplaat" is interessant vanwege zijn

schitterende plantengroei. Opvallend is de overgang van de zoete

vegetatie in het midden van het eiland naar de zoute vegetatie aan de

randen van het eiland. Uniek zijn de vijf soorten orchideeën die hier

voorkomen. Op het andere eiland laat men de natuur haar gang gaan. Bijna

het gehele eiland is begroeid met bomen en struiken.

De Goudplaat is het andere, „voor het publiek niet toegankelijke gebied" in beheer bij de Natuurmonumenten-vereniging. Een reservaat met vogelkolonies en een gevarieerde plantengroei.

In de toekomst hoopt de vereniging dat verscheidene terreinen in en rond het Veerse Meer aangewezen zullen worden als natuurreservaat. De heer Hulzink wijst in dit verband op gedeelten van de Schotsman, het eiland de Haringvreter en „Kwisterburg", gelegen tussen Wolphaartsdijk en de Zandkreekdam. De gemeente Goes zal voor dit gebied een wijziging van het bestemmingsplan indienen, waardoor het aangewezen kan worden als natuurreservaat.
Op het eiland de Haringvreter ligt een schitterende vogelbroedplaats. Op het eiland bevindt zich tevens de grootste broedkolonie van de Kluut in de Delta. Deze terreinen hebben een grote natuurwetenschappelijke waarde, vindt Hulzink. Echter door de aldaar toegestane recreatie komt de natuur niet geheel tot haar recht. Overigens is ook de recreant er niet mee gediend op dergelijke terreinen te recreëren. Doordat er geen faciliteiten aanwezig zijn en de natuur zoveel mogelijk wordt beschermd, is recreëren er niet optimaal mogelijk.

In zijn algemeenheid mist de Vereniging voor Behoud van Natuurmonumenten voor het Veerse Meer een plan waarin afgewogen keuzen worden gemaakt en een duidelijke toekomstvisie wordt ontwikkeld. „Een gebied is op een bepaald moment vol en ik denk dat het Veerse Meer dat stadium intussen heeft bereikt", zo besluit Hulzink. 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen