Effectiever dan 100 nieuwe liturgische vondsten

Ieder probeert op zijn eigen wijze iets te doen. In het Friese Bolsward ging vorige maand een prikkelende poster- en stickeractie van start. De initiatiefnemers zochten natuurlijk een slogan die aan het denken zet. "Geloof je niet? Ons een zorg...". Een doordenkertje, dat negatief lijkt, maar positief bedoeld is. Evenals de vorig jaar gehanteerde slagzin "Het geloof is een afgedankt artikel".

Ieder probeert op zijn eigen wijze iets te doen. Een gulle abonnee van het ooit door Johannes de Heer uitgegeven blad "Het Zoeklicht" financierde recent een miljoen speciale evangelisatiekranten. De moeite waard, ook als er maar 1 procent -dat is 10.000- van gelezen zou worden, zo heeft Zoeklicht-voorzitter H. H. Blok volgens de Telegraaf verteld.

Religiositeit

Ieder probeert, zei ik, op zijn of haar eigen wijze iets te doen. Anders gezegd, ieder spant zich in om met pakkende titels en aansprekende woorden door de dikke, vereelte huid van een zondig, verloren mens heen te prikken om zijn hart te bereiken. Dat is op zich een nobel streven. Met die vaststelling echter is mijn vraag hoe het toch komt, dat de ontkerstening in Nederland toch door lijkt te zetten niet beantwoord.

Zeker, op het eerste gezicht is er nog heel wat geloof. Er is nog wel sprake van heel wat al of niet christelijke religiositeit in ons land. Toch zal men mij, hoop ik, niet kwalijk nemen, dat het 'geloof, dat wel voor Jezus 'gekozen' heeft, maar vreemd is aan Gods geboden en Zijn recht, dat over zonde en schuld niet meer wenst te praten, omdat een 'wedergeboren christen' zich door die zaken 'niet meer laat beheersen', men zal mij niet kwalijk nemen, dat dit geloof geen indruk op mij maakt. Ik vind het in de Bijbel niet terug. Onthoudt dit graag tot het eind van mijn verhaal toe en nog langer!

Methode en boodschap

Hoe komt het, dat de aangewende evangelisatie-activiteiten kennelijk zo weinig effect hebben? Ik heb al vaker betoogd, dat niet elk middel geoorloofd is; dat de methode van evangeliseren de boodschap niet mag schaden. De boodschap moet werkelijk aan het woord komen, onvervalst en onveranderd. Anders gezegd: Een enkele bijbeltekst kan soms meer teweeg brengen dan een urenlang, sluitend en overtuigend betoog van een evangelist of een ouderling. Waarom? Als de Bijbel aan het woord komt, is —met eerbied gezegd- God Zelf aan het Woord. Hij maakt een dode zondaar levend door Zijn Woord.

Vanuit die gezichtshoek voel ik -behalve waardering voor de goede bedoeling— niet zoveel voor de methode van Bolsward. Wie de Vlaamse Bijbeldag weleens bezocht heeft, weet van het bestaan van de Belgische Plakkaatzending. Ik kan mij herinneren dat het hier ging om posters met een korte tekst, direct ontleend aan Gods Woord. Dat kan, dunkt mij, beter functioneren.

Daarbij is het natuurlijk wel geboden om niet alleen met 'lieve' teksten te komen. Zoals dit ook weleens ter sprake geweest is betreffende onze correspondentie: geboortekaartjes, kaarten aan zieken enz. Men moet niemand een rad voor ogen draaien. De Bijbel spreekt van genade èn oordeel.

Gebedsgroepen

'Opmerkelijk is, laten wij het niet vergeten, dat het niet alleen slecht gaat met de evangelisatie, maar ook —zij het met graduele verschillen- met "de kerk". Het geloof legt, zegt men, geen beslag meer op de jeugd. Ook hier zoekt men een aansprekende vorm of methode - nu dan om door de dikke huid van een (doop)lid van de kerk heen te prikken en zijn hart te bereiken. Ik vrees dat er samenhang zit in die twee problemen: ontkerstening buiten de kerk en geestelijke crisis binnen de kerk. Het gaat mij, sprekende over andere methoden, nog niet eens om de dansende dominee Andries Kobus. Maar aan vrij wat ingetogener bezigheden. Een gebedsgroep of kringgebed bij voorbeeld. Zo deed de gereformeerde dr. B. Wentsel dit voorjaar aan de hervormde Confessionele Vereniging het voorstel om gebedsgroepen op te zetten „om de geestelijke crisis in de kerken te boven te komen".

Ik heb eens een jong iemand gesproken die regelmatig deelnam aan gebedsgroepen en kringgebeden. Wij spraken daarover door. Uiteindelijk kwam het hoge woord eruit. „Dan heb ik in elk geval het idee dat iemand mij hoort". Ik zeg niet dat iedereen daar zo zit. Maar het betekende voor mij een geweldige waarschuwing. Als dat de bedoeling is...

Niet zuiver

Ja maar, hoor ik iemand zeggen: „Waarom toch al die kritische opmerkingen over evangelisatie of over kennis- en geloofsoverdracht in de kerk? Wees blij dat er geëvangeliseerd wordt. Op welke manier dan ook, met welke middelen dan ook!" Velen willen zelfs een zekere onrechtzinnigheid verdragen. „We volgen daarin alleen maar", zegt men dan, „de apostel Paulus! Hij keurde het immers in zijn brief aan de Filippenzen goed, dat Christus „uit twisting, niet zuiver" verkondigd wordt; desondanks verblijdde hij zich er in.

Zulke stellingen zijn mij te gortig. Ze getuigen ervan, dat wij onszelf wel christenen noemen, maar dat wij bitter weinig kennis van zaken bezitten. Er is geen sprake van, dat degenen die Christus door „nijd en twist" predikten, een andere boodschap, een andere leer brachten dan Paulus.

Paulus schreef zijn brief vanuit Rome. Hij kwam daar, toen er al verscheidene andere predikers aan het werk waren. Sommige leiders zagen hun gezag betwist. Uit jaloersheid jegens Paulus en zijn invloed, predikten zij des te vuriger Christus. Niet dat zij een andere leer brachten. Maar vanuit een onrein hart, uit afgunst -en dat is „niet zuiver", „onder een deksel"- verbreidden zij het Evangelie. Er is geen sprake van dat Paulus zich niet zou willen verzetten tegen verkeerde methoden of veronachtzaming van de uit te dragen boodschap.

De methode van ons leven

Ontkerstening en afkalving zetten door in Nederland en in de kerken. Op een onrustbarend manier. Hoe komt dat? Er zijn immer zoveel evangelisatie-activiteiten? Ook binnen de kerken worden zoveel nieuwe vormen gezocht om het 'geloof' te beleven?

Hoe het komt? De methode moet de boodschap niet schaden, schreef ik. Bovendien: maak er geen menselijke boodschap van, laat direct de Bijbel spreken. Niet eenzijdig echter. Dat geldt toch ook voor het pastoraat binnen de gemeente?

Maar tegelijk: je leven als 'boodschapper' moet in overeenstemming zijn met je boodschap. Wie zich christen noemt en aan zijn buurman voorhoudt, dat hij ook christen moet worden, moet zelf niet vreemd zijn van „de zalving van Christus" overeenkomstig Zondag 12. Deze "methode van ons leven" kan effectiever zijn dan honderd nieuwe liturgische vondsten in de kerk en dan honderdduizend evangelisatiefolders.

Open huis

Hoe komt het dat er zoveel evangelisatieactiviteiten zijn, terwijl er nog steeds geen sprake is van een nationale opwekking? Natuurlijk, de kerkdeur staat open. Ook daar, waar de waarheid nog overeenkomstig Schrift en belijdenis gebracht wordt. En ieder mens —oud of jong— is verantwoordelijk voor zijn antwoord op die open deur. Maar toch, de ontkerstening heeft ook stellig hier mee te maken, dat er wel veel 'christenen' zijn, maar te weinig christenen die niet slechts hun verhaal vertellen, maar die de waarheid ervan met hun leven bewijzen.

Het lijkt er op, dat die gedachte ook in evangelische kring veld wint. Ik zeg niet dat ik in alle opzichten instem met het nieuwe, kleine geschriftje "Open huis" van het Instituut voor Evangelisatie te Doorn. Er staan dingen in, die ik in leerstellig opzicht afwijs en bestrijd. Ik vrees dat er ook in die kring —evenals binnen de kerk- velen niet meer dan de naam hebben, dat zij leven. Dat is een waarschuwing waard. Maar ik ben er blij mee, dat dit boekje, "Open huis", niet de zoveelste grootschalige nationale actie aankondigt. Het wijst op de noodzaak van het persoonlijk christen zijn en van persoonlijke evangelisatie in eigen omgeving.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen