Markant herenhuis in Noordeloos al honderd jaar artsenwoning
Van Beekum had „onbepaald vertrouwen bij lijdende mensheid"
NOORDELOOS - Het doktershuls in Noordeloos brandde 100 jaar geleden, op 2 juli 1988, tot de grond toe af. Dokter C. J. van Beekum liet nog in hetzelfde jaar een nieuw herenhuis neerzetten. Dit markante gebouw fungeert tot op de dag van vandaag nog altijd als artsenonderkomen: Noordzijde 33.
Waarschijnlijk in het huis dat in 1888 in de as wordt gelegd, ziet Cornells Johannis van Beekum op 28 november 1830 het levenslicht. Vader Pieter oefent het beroep uit van heel-en vroedmeester. Hij is in Delft geboren. Moeder Adriana Blokland stamt uit de streek. Zij kwam in Hardinxveld ter wereld.
De jonge Cornells Johannis groeit op in Noordeloos om vervolgens in Rotterdam te gaan studeren. Als arts vestigt hij zich in 1856 in zijn geboortedorp. Het jaar erop treedt hij in het huwelijk met Aartje van Wijngaarden uit het Brabantse Willemstad.
Ruim veertig jaar blijft C. J. van Beekum werkzaam als plattelandsmedicus. Eerst samen met zijn vader, na diens dood in 1876 alleen. Een niet geringe opgave, want zijn werkgebied omvat naast Noordeloos de dorpen Arkel, Brandwijk, Goudriaan, Hoogblokland. Hoornaar, Lexmond, Meerkerk, Nieuwland, Ottoland, Peursum en Schelluinen.. Pas later wordt de omvang van dit gebied wat beperkt doordat ook andere artsen er een praktijk beginnen.
Respect
Zijn patiënten en streekgenoten moeten veel eerbied hebben gehad voor de kolossale werkkracht en grote toewijding die dokter Van Beekum vanaf 1856 ten toon spreidt. „Dagelijks grote ritten makende, dikwijls langs ellendige wegen, bij goed en slecht weer, bij dag en bij nacht, diende hij de lijdende mensheid en genoot bij dezen een onbepaald vertrouwen", herinnert zich iemand in 1912. Van Beekum noemt hij „de ziel van Noordeloos en de gehele streek. Gewerkt heeft hij zolang het dag voor hem was, hetgeen zo ongeveer betekent dag en nacht, gedurende een mensenleeftijd".
Ook tijdens zijn leven (1830-1912) is Van Beekum al geliefd en geacht bij zijn medeburgers. „De trouwe hulp der kranken, de rijke troost der armen, de vriend van alle braven", wordt hij in 1881 genoemd .
Voor deze beminde man en zijn familie is maandag 2 juli 1888 een zwarte dag. Omstreeks half twee of twee uur 's middags breekt brand uit in het pand naast de Van Beekums. Een vierjarig kind dat met brandende stoppels in het achterhuis speelt is mogelijk de oorzaak van de vlammen.
Gedupeerd
Het vuur blijft niet beperkt tot het huis van Koek. Ook de aangrenzende percelen van J. Duym en Van Beekum vatten vlam. Zes of zeven brandspuiten uit de omtrek kunnen niet voorkomen dat het pand van Van Beekum in de as wordt gelegd en dat het woonhuis van Duym voor een groot gedeelte uitbrandt. Wel lukt het de brandweerlieden de tegenover gelegen nieuwgebouwde lagere school van de ondergang te redden.
Vooral dokter Van Beekum raakt behoorlijk gedupeerd door de brand. Zijn apotheek en zijn bibliotheek gaan verloren. Van de zijde van de inwoners van Noordeloos ondervindt het doktersechtpaar echter gelukkig veel hulp en belangstelling.
Reeds spoedig maakt de dorpsdokter plannen om weer onderdak te vinden. Een kleine maand na de brand, op zaterdag 4 augustus, vindt in herberg De Jong in Noordeloos de aanbesteding plaats voor de bouw van een herenhuis. Laagste inschrijver is Adrianus Kok uit Ammerstol met een bedrag van 10.696 gulden. Architect van het hoge, markante gebouw is G. Prins uit Culemborg.
Nieuw onderkomen
Zo verrijst uit de puinhopen van de oude dokterswoning een nieuw onderkomen, waar nog menige Noordelose arts zijn thuisbasis zal hebben. Van Beekum zelf blijft tot 1897 actief. In dat jaar doet hij de praktijk over aan zijn schoonzoon C. de Haan uit Schelluinen.
De Haan, die overigens niet in het doktershuis bij zijn schoonvader gaat wonen, vertrekt in 1911 naar Utrecht. De medische dienaars na hem nemen wel weer hun intrek in het statige herenhuis aan de Noordzijde: A. Jansen (1911-1924), A. A. Weenink (19241943) en U. R. Brandsma (19431976). Het pand wordt vanaf 1976 bewoond door dokter J. W. Kruithof.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 22 juni 1988
Reformatorisch Dagblad | 22 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van woensdag 22 juni 1988
Reformatorisch Dagblad | 22 Pagina's