Westduitse milieu-eisen zijn streng

Tegelijkertijd ziet het er naar uit dat het gros van de concurrenten in de rest van de Europese Gemeenschap nog jaren zal kunnen werken onder minder strenge milieunormen. Daardoor zal er ook na het magische eenwordingsjaar 1992 sprake zijn van een flinke handicap.

De Westduitse chemiebedrijven, verenigd in het Verband der Chemischen Industrie (VCI). laten het er niet bij zitten. Er is een intensieve lobby gaande bij de autoriteiten in Bonn en Brussel en daarnaast wordt er ijverig gewerkt aan een „dialoog met het publiek". Daarom huurde de VCI begin deze maand een luxe cruise-schip om dertig Europese journalisten een vierdaags reisje langs de Rijn te laten maken, voorafgaand aan de jaarlijkse vergadering van de Europese vereniging van chemie-organisaties (Cefic) in Berlijn. Hoofdthema's van de bezoeken aan bedrijven en discussies aan boord waren de milieu-inspanningen van de Duitse chemische industrie en haar kansen op de voor eind 1992 beoogde volledig vrije EG-markt.

Slippertjes

Het is een feit dat er in de Bondsrepubliek heel wat meer wordt gedaan om de aantasting van het milieu door de chemische industrie binnen de perken te houden dan in andere Europese landen. Nederland en Scandinavië uitgezonderd. Er zijn weliswaar regelmatig slippertjes, zoals de lozingen van het bestrijdingsmiddel bentazon door BASF, maar de kwaliteit van het Rijn-water is de afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd. Tot het eind van de jaren zestig was de Rijn voor de Duitse chemische industrie slechts een riool. De rivier doet natuurlijk nog steeds dienst als afvoerkanaal, maar het te lozen afvalwater ondergaat nu eerst een behandeling in biologische zuiveringsinstallaties. Hetzelfde geldt voor de gasemissies.

Uit vrije wil gebeurt dit natuurlijk niet. Er moet nu eenmaal worden voldaan aan de eisen van de overheid. Ondernemers in de Duitse chemie winden er geen doekjes om dat zij de regelgeving te streng en te bureaucratisch vinden. Tegelijkertijd wordt naar buiten toe nadrukkelijk gekoketteerd met de milieumaatregelen die op grond van de voorschriften zijn genomen. Zo wordt van de nood een deugd gemaakt.

Volgens VCI-directeur buitenlandse betrekkingen Albrechtskirchinger zijn sommige milieumaatregelen eerder gemotiveerd door een politieke dan door een ecologische noodzaak. Het milieu ligt in de Bondsrepubliek psychologisch en politiek nu eenmaal veel gevoeliger dan in een land als Frankrijk. De Duitser is zeer begaan met zijn "Wald". VCI-perschef Volker Kalisch meent dat daarnaast de typisch Duitse eigenschap meespeelt „voor alles bang te zijn en in alles te overdrijven". Daaraan is het naar zijn mening ook toe te schrijven dat de nucleaire industrie in de Bondsrepubliek een sombere toekomst heeft.

Forse kostenpost

De milieu-eisen vormen voor de Duitse chemische bedrijven een forse kostenpost. Zo zegt Hoechst dat gemiddeld ruim 17 procent van de produktiekosten voor rekening komt van milieumaatregelen. Daarbij zijn de kosten van de grondstoffen niet meegerekend. Andere Duitse bedrijven zitten vermoedelijk ongeveer op hetzelfde niveau, maar in de meeste andere Europese landen liggen deze kosten veel lager. De Duitse industrie ervaart dit als een vorm van concurrentievervalsing en wil daarom dat de milieunormen in de EG zo snel mogelijk worden geharmoniseerd. Over de haalbaarheid daarvan bestaan echter weinig illusies.

Bij de verwezenlijking van de volledig vrije interne markt eind 1992 zullen de milieu-eisen nog ver uiteenlopen. Volgens de directeur buitenlandse betrekkingen van Hoechst, Lutz Mann, zal er daarna nog jaren een zekere „tolerantie" zijn. De standpunten en belangen liggen eenvoudig te ver uiteen.

Zo vinden de Britten op grond van hun geografische positie dat zij zich op milieugebied wel wat meer kunnen permitteren dan anderen. We hebben veel water om ons heen en het is hier winderig, dus schadelijke stoffen worden flink verdund, zo luidt ongeveer de redenering. In dichtbevolkte landen met veel buren, zoals Nededand, België en West-Duitsland ligt dat natuuriijk anders. Dan zijn er ook nog de relatief arme EG-landen in het zuiden. In deze landen geniet economische ontwikkeling nog zo'n hoge prioriteit, dat milieubescherming veelal slechts als bijkomstigheid wordt opgevat.

Het lijkt onontkoombaar dat veel Europese concurrenten van de Westduitse chemische industrie zich op langere termijn zullen moeten aanpassen aan strengere milieu-eisen. Vanuit dat gezichtspunt zou de handicap van de Duitse industrie uiteindelijk wel eens een voordeel kunnen blijken. Waar de Duitsers al lang genoodzaakt zijn ondanks hoge milieukosten een behooriijk rendement te halen, zullen anderen te maken krijgen met nieuwe uitgavenposten. Perschef Heiner Springer van Bayer en zijn collega Kalisch van de VCI maken er geen geheim van dat de hoop daarop is gevestigd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen