De btw omzeild, dubieus of vestzak- broekzak?

 In een tijd dat gemeentebesturen het mes moeten zetten in allerlei uitgaven, lijkt de IJsland-AmerikaZwitserland-constructie -uit deze landen komen veel geleasde goederen— een welkom middel om de financiën enigszins in de hand te houden. Echter, niet iedereen was direct enthousiast. Sommigen opperden bedenkingen. Er werd immers gesproken over „de btw handig omzeilen". Als dat maar zuivere koffie is! Reden voor de kamerleden Vermeend (PvdA) en Vreugdenhil (CDA) om eind 1987 vragen te stellen over de nieuwe manier van leasen aan staatssecretaris Koning van financiën. Zijn antwoord? „Ik lig er niet wakker van". Hij kon dat zeggen met de hand op de wet. Een (Europese) richtlijn, die ook in Nederland geldt, biedt de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden te leasen zonder betal ling van btw;

Sinds de 'legalisering' door de staatssecretaris is het leasen van apparatuur bij bedrijven buiten de EG sterk toegenomen. Niet verwonderlijk, want de 'verdiensten' bedragen in veel gevallen enkele tonnen per investering. Waar gaat het precies om? Publiekrechtelijke organisaties zoals het Rijk, de provincie en de gemeente, moeten normaal gesproken over iedere . aanschaf die ze doen btw betalen. Overheidsinstanties kunnen die niet, zoals ondernemingen, terugvragen. De zaak verandert wanneer een niet-ondernemer, bij voorbeeld een gemeente, een produkt huurt van een ondernemer in een land buiten de EG. In dat geval is het btw-tarief van het desbetreffende land van toepassing. Nu kennen Zwitserland, IJsland en Amerika geen btw-heffing op verhuur aan buitenlanders. De huur c.q. lease is dus onbelast. Bovendien kan de buitenlandse verhuurder de Nederlandse btw op de aankoop van roerende goederen in Nederland terugvorderen.

Voorwaarde

Het voorgaande is vastgelegd in EG-richtlijnen die in de Nederlandse btw-wetgeving zijn opgenomen. „Het is dus niet zo dat een paar slimme mensen dit hebben bedacht", reageert R. Stel, bedrijfsjurist van het Rijksinkoopbureau in Zwolle. „Het is een volstrekt legale manier van leasen en geen belasting ontduiken, zoals wel wordt beweerd".

Stel benadrukt dat er voldaan moet worden aan een aantal voor waarden. „In de eerste plaats moet er .sprake zijn van een niet-ondernemer in de zin van de Wet op de omzetbelasting. Een gemeentelijk grond- of reinigingsbedrijf geldt als ondernemer en mag dus niet op deze manier leasen. Daarnaast moet het gaan om een operationele lease (reële huur). Er mag geen sprake zijn van eigendomsverkrijging. De huurder is alleen geïnteresseerd in het gebruik van de goederen. Als een gemeente bij mij komt om computers te leasen voor acht jaar, dan zeg ik: Dat is geen operationele lease. De economische levensduur van een computer is niet meer dan vier jaar. Als je de apparatuur dus langer wilt huren, wordt het een financieringsovereenkomst. Daar is deze constructie niet voor bedoeld".

Wat ook tot de voorwaarden behoort, maar in de praktijk soms moeilijk te controleren is, is de bepaling dat de verhuurder absoluut geen vestiging van welke aard dan ook in Nederland mag hebben. „Zelfs een brievenbus is al te veel", zegt Stel. Hij weet dat COS AG, een Zwitserse lease-maatschappij, aan deze voorwaarde voldoet. „Er zijn echter ook buitenlandse leasemaatschappijen die in Nederland gebruik maken van tussenpersonen om te bemiddelen. Gezien de wettelijke bepalingen zet ik daar vraagtekens bij".

Even wennen

Een van de eerste gemeenten die begon met het leasen via een omweg, is Amersfoort. Het pc-privéproject was de aanleiding. Daarna volgden al spoedig vuilnisbakken en onlangs containers voor een gecombineerd auto-treinsysteem dat afval vervoert. Bij de laatste investering ging het om een bedrag van maar liefst 1,3 miljoen gulden

W. Koole, directeur van de reinigings- en vervoersdienst Amersfoort, heeft zich eerst grondig in de lease-zaak verdiept alvorens er aan te beginnen. „Je hoort er natuurlijk van alles over. Dan ga je je afvragen: Mag het volgens de wet? Ik kon geen principiële bezwaren vinden. Het is in feite niets anders dan gebruik maken van verschil in btwtarieven. Ik denk dat- we er aan moeten wennen dat ook gemeenten zich zakelijker gaan opstellen".

Koole vindt het hele lease-gebeuren een kwestie van vestzak-broekzak. „Wat de overheid misloopt aan btw, bespaart de gemeente. Uiteindelijk komt de 'winst' ten goede aan de burger. Je probeert als gemeente een zo goed mogelijk pakket aan voorzieningen tegen een zo scherp mogelijke prijs aan te bieden". Een belangrijk bijkomend voordeel van de lease-constructie vindt Koole dat het uitgavenpatroon op de begroting mooi vlak wordt. „De pieken die je altijd had bij de aanschaf van dure apparatuur vervallen.

De gemeente Oss draait óók mee in het lease-circuit, al blijft het dan -voorlopig— beperkt tot computers. Th. van Orsouw, hoofd van de afdeling externe zaken, is er vrij nuchter over. „De morele kant van de zaak is hier uitgebreid besproken. De inspectiedienst Invoer en Accijnzen heeft zelfs nog een reparatiewetgeving voorgesteld, maar die is niet doorgegaan. Ik zie de lease-constructie als een tegenbeweging. De gemeenten zijn aan alle kanten gekort. Ze doen nu een zet terug".

Flexibiliteit

Directeur H. H. M. M. Pluijmakers van Econocom Nederland Groep BV —een onderneming die onder meer bemiddelt bij leasecontracten met de IJslandse maatschappij Ice-Lease- constateert dat gemeenten bezig zijn met een inhaalmanoeuvre op automatiseringsgebied. „Ze hebben te maken met dezelfde problemen als het bedrijfsleven. De capaciteit van de apparatuur moet bij voorbeeld regelmatig uitgebreid worden. Het is daarom in veel gevallen verstandiger om te leasen dan te kopen. Je hebt daardoor een grotere flexibiliteit".

Econocom Nederland BV heeft al ruim 40 gemeenten in Nederland via de speciale lease-constructie aan computerapparatuur geholpen. Pluijmakers maakt er geen actieve reclame voor bij gemeenten. „Onze commerciële mensen brengen het natuurlijk wel onder ogen van gemeentebesturen, maar het is een van de mogelijkheden. Ik denk dat zo'n 20 procent van onze omzet van gemeentelijke leasing via deze speciale manier binnenkomt". Econocom speelt in het hele lease-gebeuren slechts een commerciële rol. „Wij proberen Ice-Lease aan klanten te helpen. Het gaat daarbij niet donderdag 25 mei I alleen om het huren van comf ters. Je kunt rustig stellen dat alles leasen wat roerend is. Dus v vuilnisbakken tot niervergruizers

Onwetendheid
Dat het niet altijd om nieu bewijst de levendige internatiom handel in tweedehands apparatui Econocom Nederland BV is d; ook bij betrokken. „Een gebru systeem kan soms voor een anc bedrijf heel rendabel zijn", zf Pluijmakers. „Omdat de apparatt snel in waarde vermindert, hebb we nooit een grote voorraad. Sys men die vrijkomen, worden zo si mogelijk weer verhuurd". De l langrijkste reden om te leasen plaats van te kopen, is volgens directeur niet het geld. „De bels gingsmaatschappij Robeco bijvoorbeeld kan best zelf computerapparatuur kopen. Toch wordt er geleased omdat je daardoor veel flexibeler bent".

Van alle aanvragen die bij 1 Rijksinkoopbureau in Zwolle binnenkomen voor de speciale leaseconstructie, wordt zo'n 30 a 40 procent afgewezen. „Lease-maatschappijen maken soms gebruik van onwetendheid bij gemeenten zegt bedrijfsjurist R. Stel. „D wordt er een aanvraag ingedie die niet aan de voorwaarden voldoet. De lease-maatschappij loopt geen enkel risico, de gemeente wel. Als de aanvraag onterecht gehonoreerd wordt, moet men alsnog verschuldigde btw betalen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen