Historie uit stad en streek

Uit het bovenstaande blijkt dat men in het huidige Groene Hart van Holland al vroeg bezig was met de waterbeheersing. Via de nieuw gegraven Alpherwetering en de reeds bestaande Waddinxveense Wetering werd het overtollige water afgevoerd. Deze laatst genoemde wetering bezat niet genoeg capaciteit om al het water af te voeren, zodat men de Alpherwetering achter het Weegje om naar de IJssel doortrok.

Zo is bekend dat de heren van Haastrecht al vroeg hun gezag uitoefenden over de gronden aan beide zijden van de IJssel. Daar ontstond rond 1175 een landbouw-kolonie op de kleigronden in de kronkels van dit riviertje. Hier komen we namen, zoals Grote- en Kleine Nes en het land van Thuyl tegen.

Veroveringen

De omgeving van de IJssel behoorde tot het Kapittel Sint Salvator, ook wel Oudmunster genoemd. Deze vereniging van hoog-geestelijken was in Utrecht gevestigd. Aan het hoofd stond een proost. De inkomsten hadden zij uit tienden en tijns die zij van de niet-vrije boeren trokken. Óp een hof, waar thans Gouda ligt, woonden omstreeks 1200 de heren Van der Goude. Zij leenden het gebied ten noorden van Gouda tot aan de Gouwe, ZuidWaddinxveen en de de kolonie langs de Gouwe van het kapittel Oud Munster.

De duinstreek van Holland was in die tijd in het bezit van de graven van Holland. Zij veroverden er met de regelmaat van de klok land bij, ten koste van de bezittingen van de bisschop. Het leen van de heren van Goude lieten zij echter met rust, inclusief Zuid-Waddinxveen (toen: Broek). Wel kwamen de vechtersbazen in Waddinxvene: wellicht genoemd naar een vroegere grote landeigenaar Wadde, wiens nakomelingen zich Wadding noemden. Vanwege het veen ontstond de naam Waddinxveen, dat zo een deel van het graafschap Holland werd.

 Het recht op belastingheffing verkocht Graaf Floris IV in 1233 aan Nicolaas Gnepwich, Herbert van Aalsmeer, Woubrecht en hun gezellen. Later werd dezelfde Nicolaas "Schout van Waddinxveen" genoemd en werd Waddinxveen een "ambacht", omdat zij door een ambtenaar bestuurd werd.

Namen

Waddinxveen strekte zich langs beide oevers van het riviertje de Gouwe uit. De noordelijke grens van het plaatsje werd gevormd door de Kerkweg of misschien, zoals anderen beweren, door de Jan Dorrekenskade. De Oostelijke grens lag ongeveer waar de rijksweg nu loopt. Dan was er nog de west- en de zuidgrens van Waddinxveen. Deze werd gevormd door de rivier de Piclede dat in de Wilde Veenen ontsprong. Het gebied van Waddinxveen werd daarnaast nog doormidden gesneden door het kronkelende riviertje de Gouwe. Door haar grote kronkels waren er schiereilandjes. Zo'n schiereiland noemde men een Nes. Thans vindt men in Boskoop en Waddinxveen nog de naam "De Nesse" die herinnert aan deze schiereilanden uit de twaalfde eeuw.

Ook andere straatnamen herinneren nog aan de tijd van het ambacht. Zo heette het middenstuk van het gebied Waddinxveen Pollen, Peulijen of Poelgen. In Waddinxveen is er vandaag de dag nog een straat die zo heet. Het noordelijk deel van het gebied van Waddinxveen heette "Snijdelwijk" of "Snodelwijk". Deze naam vinden we terug in Boskoop, waar de nieuwbouwwijk die naam draagt. Tenslotte is er nog de naam "Groenswaard". Deze naam wordt voor het eerst rond 1270 in de geschiedenis van Waddinxveen genoemd. Dit gebied lag zeer laag en kwam daarom als laatste van de omgeving in aanraking met de ploeg.

Levend

Waddinxveen kent nu weer de wijk Groenswaard, waarmee ook de historie van dat gebied levend blijft. In 1281 werd het grootste deel van Zuid-Waddinxveen samengesmolten met Waddinxveen tot één Ambacht. Noord- en Zuid-Waddinxveen waren 'eindelijk' één. Waddinxveen was Gouda niet voor, want dit stadje was negen jaren eerder ontstaan. Maar Waddinxveen heeft toch ook een oud verleden, waarvan de herinnering nog steeds levend gehouden wordt in straat- en wijknaamgeving.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen