Argentijnen doen sprong terug
Inflatie in Zuidamerikaans land momenteel bijna 4000 procent
BUENOS AIRES - Argentinië had ooit een Eerste-Wereldlevensstandaard. Het land leende zelfs geld aan West-Europa voor de naoorlogse wederopbouw. Maar dat is een haast vergeten verleden. Terwijl Mexico werkt aan een betere toekomst, moéten de Argentijnen een stap of eigenlijk een sprong terugdoen.
Mexico verwacht dit jaar een inflatie van niet meer dan 15 procent. De buitenlandse schuld is ook niet langer een groot probleem. Het land moderniseert zich in sneltreinvaart en hoopt zich over enkele jaren aan te kunnen sluiten bij de Amerikaans-Canadese douane-unie. De president van Mexico, Carlos Salinas de Gortari, maakt er geen geheim van. Hij wil zijn land een plaats geven in de Eerste Wereld. Het regeringsbeleid is daarop gericht.
De inflatie in Argentinië bedraagt momenteel bijna 4000 procent. Aan het betalen van de schuldverplichtingen kan men niet eens denken. Het geld is gewoon op. Werkloosheid, iets dat de Argentijnen nooit eerder kenden, treft bijna een derde deel van de beroepsbevolking. Bedrijfssluitingen Zijn aan de orde van de dag.
Het is opmerkelijk dat Mexico en Argentinië een op het eerste gezicht vrijwel identiek Beleid voeren. Privatiseren en dereguleren zijn in beide landen hoeksteen van het beleid voor de economie. Alleen Mexico boekt succes en Argentinië zakt weg in een steeds dieper economisch moeras.
Puinhoop
President Carlos Menem van Argentinië trad vorig jaar juni aan voor een ambtstermijn van zes jaar. Hij erfde een puinhoop. Zijn voorganger Raül Alfonsin was een meester in het overleven van politieke crisis maar wist zich geen raad met economische vraagstukken.
Ook Carlos Menem zegt van economie niet veel te begrijpen maar ziet dat niet als een obstakel of als een probleem. „Regeren is een kwestie van taken delegeren. Met andere woorden: de kunst is het vinden en benoemen van bekwame medebestuurders", aldus Menem. De nieuwe Argentijnse president riep de hulp in van een aantal succesvolle zakenmensen en van gerenommeerde economen. Deze voorzagen hem van een beleid voor de economie waarbij het elimineren van begrotingstekorten en het stroomlijnen van het overheidsapparaat centraal stonden.
Voor de uitvoering van dit beleid ontbrak alleen nog maar de politieke moed. Maar Menem genoot het vertrouwen van de bevolking en kon zich dus wel enige risico's permiteren. Daags na zijn aantreden werd de economische koers van Argentinië met bijna 180 graden verlegd. De tot dan toe gesubsidieerde tarieven van overheidsdiensten schoten omhoog en er werd een onmiddellijk begin gemaakt met het privatiseren van staatsbedrijven, ongeacht hun financiële positie.
Wachtgeld
Tevens besloot de regering het mes te zetten in de bureaucratie. Ambtenaren werden op wachtgeld gezet. Regels werden geschrapt. De grenzen gingen open. Buitenlandse investeerders waren welkom, geen deur bleef voor hen gesloten. Alle protectionistische bepalingen verdwenen.
Al deze veranderingen zorgden voor groot enthousiasme niet alleen bij de bevolking -zij kreeg weer een sprankje hoop- maar ook bij Argentiniës kredietbanken. President Menem deed precies wat zij altijd geadviseerd hadden: het liberaliseren van de economie. Dat Argentinië zijn financiële verplichtingen niet nakwam- was opeens geen probleem meer. Het land zat immers op de goede weg.
Maar de euforische stemming was van erg korte duur. President Menem en zijn ministers hielden zichzelf voor de gek. Veel woorden maar relatief weinig daden. Een samenhangend beleid voor de economie is prachtig maar kan natuurlijk alleen het gewenste resultaat brengen wanneer het ook in de praktijk wordt gebracht en dat gebeurde niet. De privatisering van staatsbedrijven, met veel fanfare aangekondigd, stagneerde op het moment dat de ondernemingen onder de hamer zouden komen.
Bureaulade
Nog eventjes een klein momentje wachten graag. Het schrappen van restrictieve bepalingen klinkt aardig maar de pen ter hand nemen bleek moeilijker. Wat zou er gaan gebeuren? Een invasie van buitenlandse bedrijven misschien. Het verpatsen van de soevereiniteit. Wie weet, beter dus om niet al te hard van stapel te lopen.
Het reduceren van de overheidsuitgaven om zo het gapende begrotingstekort te dichten was een fabuleus plan totdat het begon door te dringen dat de overheid een aantal taken en verplichtingen niet langer op zich zou kunnen nemen. Dat ver-ö oorzaakt sociale pijn en is dus ongewenst. Dei plannen van Menem verdwenen stuk voor stuk in een ambtelijke bureaulade. Er is geen betere ma-| nier om iets te archiveren.
De buitenwacht kwam dat echter niet te weten" en verkeerde in de veronderstelling dat de president Menem hard bezig was met het saneren van" de economie. Maar in het diepste geheim werderil de staatsdrukkerijen gemobiliseerd om het nieuwe geld te drukken dat voor het handhaven van d^ overheidsuitgaven nodig was. Een reactie liet; daarom niet lang op zich wachten. De koers varf Argentiniës noodlijdende munt, de austral, kelder-? de op de vrije wisselmarkt.
Voor het lapje gehouden
De inflatie, even onder controle gebracht met; mooie woorden, accelereerde opnieuw. Al snelbleek waar de oorzaak lag van deze onverwachte inflatiespurt. President Menem moest Schoorvoetend toegeven dat hij de natie voor het lapje had^ gehouden. Het resultaat daarvan liet zich raden,' De president kan nu zeggen wat hij wil maar haas^ niemand gelooft hem. Dat gebrek aan vertrouwend ondermijnde begrijpelijkerwijs ook de zielige aus-" tral.
Zaken worden vandaag de dag alleen nog maar in Amerikaanse dollars gedaan. Sommige bedrij-; ven betalen hun employés zelfs met dollars om" stakingen te voorkomen. De regering van presi-ï dent Menem heeft haar greep op het economische! gebeuren verloren. Maar wellicht schuilt daarinjuist een oplossing voor Argentiniës vele problemen. De economie regelt zich op het momentzelf. De dollarinflatie is miniem en dat geeft mo-" netaire stabiliteit. Het bedrijfsleven probeert zichj via de dollar staande te houden. En dat lukt ooka steeds beter.
Het 'dollariseren' van de économie is natuurlijk" geen definitieve oplossing. Wel geeft de markt te kennen welke kant zij wil dat een regeringsbeleid. uitgaat. Het enige probleem is nu nog dat eenr; door president Menem uitgestippeld beleid bij' voorbaat tot mislukken is gedoemd. Het land' heeft een nieuwe regering nodig maar kan die pas's over 5,5 jaar krijgen. President Menem is pas aan zijn ambtstermijn begonnen. Vandaar dat het met Argentinië voorlopig nog bergafwaarts zal gaan. ' In elk geval totdat het dal bereikt is. Wat er dan f gebeuren zal? Niemand weet het. Veel goeds be- i looft het niet.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 maart 1990
Reformatorisch Dagblad | 34 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 maart 1990
Reformatorisch Dagblad | 34 Pagina's