Rabbijn Schach hekelt lekenpartijen Israël

De verwachtingen van het optreden van rabbijn Schach waren hooggespannen, omdat een uitspraak werd verwacht over de steun van de religieuze partijen aan hetzij formateur Sjimon Peres van de Arbeiderspartij, hetzij de Likoed van de demissionaire premier, Jitschak Sjamir. In het basketball-stadion van Tel Aviv waren naast de 10.000 deelnemers aan het congres van de Degel Hatora (2 zetels in de Knesset) de Israëlische radio en televisie en talloze buitenlandse verslaggevers aanwezig.

Geen politiek steekspel

Peres kreeg vorige week de formatieopdracht van president Herzog nadat de coalitieregering onder Sjamir op 15 maart bij een vertrouwensstemming ten val was gekomen. Terwijl Peres tracht een meerderheid van de 120 Knesset-afgevaardigden achter zich te krijgen en van 60 afgevaardigden verzekerd lijkt, is Sjamir bezig steun te verwerven voor een coalitie onder zijn leiding.

De rabbijn, die ook oprichter is van de Shass-partij (vijf zetels), noemde in zijn 25 minuten durende rede Peres noch Sjamir. In plaats van over politiek sprak hij over het belang van het jood-zijn en het vasthouden aan joodse religieuze gebruiken.

De Arbeiderspartij verweet Schach dat zij een nieuwe samenleving wil vormen „die die de traditionele joodse waarden laat verdwijnen en de sabbat niet respecteert". Rabbijn Schach adviseerde zijn in zwarte lange jassen en met hoeden geklede gehoor „zich verre te houden van alle lekenpartijen". „Sommigen zijn iets beter, anderen een beetje minder goed, maar het zijn allen leken, zonder traditie of verleden", zei hij.

De avond, zo stelde hij, was een feest van de tora en het jodendom, en niet van „een politiek steekspel". Enkele minuten na het einde van Schachs toespraak interpreteerden functionarissen van zowel de Arbeiderspartij als het Likoed-blok voor radio en televisie de rede als een overwinning voor de eigen achterban. Volgens de Likoed was de boodschap van Degel Hatora duidelijk; er is een regering nodig onder leiding van Sjamir. Voor functionarissen van de Arbeiderspartij luidde de gevolgtrekking precies tegengesteld.

Voorkeur

Over het algemeen heerste gisteravond toch de idee dat de toespraak van rabbijn Schach, die in de Israëlische pers was aangekondigd als „heilige maandag", de kansen van Peres hiet heeft versterkt. Vrouwen, die onder de strikte joodse wetgeving moeten worden afgescheiden van mannen, waren niet tot de arena in Tel Aviv toegelaten en waren aangewezen op de televisie.

De Israëlische radio en televisie ondervroegen experts de verklaring van de rabbijn te interpreteren. Politici onder de aanhangers van Schach zeiden dat deze zijn steun voor Sjamir had herhaald, maar dat de geestelijk leider ook de mogelijkheid liet doorschemeren van een nieuwe „grote coalitie" van beide grootste partijen.

„Mijn inschatting is dat Schach overhelt naar de Likoed", zei rabbijn Avraham Ravitz van de Degel Hatora-partij. „Het waren meer dan aanwijzingen dat wij met de Likoed zouden moeten optrekken, maar ook dat Likoed grote inspanningen moet doen om een brede regering te vormen, de Arbeiderspartij uit te nodigen en samen te werken".

Ministers van de Likoed verklaarden dat uit de rede duidelijk een voorkeur voor Sjamir boven Peres sprak. Maar Arbeiderspartij-afgevaardigde Mosje Sjahal zei dat het nog te vroeg was om dat te stellen.

De bejaarde, een grijze baard dragende rabbijn leek zich niet op zijn gemak te voelen toen hij onder de grote belangstelling van de Israëlische en internationale media zijn toespraak begon. Liberale Israëliërs uitten hun teleurstelling dat één rabbijn en geestelijk leider van twee kleine groeperingen blijkbaar kan bepalen wie de komende Israëlische regeringsleider zal zijn en mogelijk ook het lot van de pogingen om te komen tot een vredesproces in het Midden-Oosten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen