Nog te veel ruimte voor bio-wapens'

De conventie over dit onderwerp, een produkt van de ontspanningspolitiek van de jaren zeventig tussen Oost en West, werd in 1972 ondertekend in Washington, Londen en Moskou en trad drie jaar later in werking. Inmiddels zijn 118 landen ondertekenaar van het akkoord, dat overigens niet voorziet in specifieke verificatiemaatregelen. Vertegenwoordigers van 39 staten die de conventie hebben ondertekend, zijn in Geneve aanwezig.

De Argentijn Roberto Barcïa, voorzitter van de conferentie, zei bij de opening dat er uitgebreidere maatregelen moeten worden getroffen, die het onderlinge vertrouwen tussen de ondertekenaars van het verdrag moeten vergroten. Daarbij zouden uitwisselingen van informatie en experts horen, zoals al afgesproken was op de laatste toetsingsconferentie in 1986. Sommige regeringen schatten dat slechts een derde van de ondertekenaars van de conventie in de laatste vijf jaar een bijdrage heeft geleverd aan vertrouwenwekkende maatregelen.

Vijftienhonderd wetenschappers uit 29 landen lichtten de conferentiegangers in over hun belofte geen bijdrage te zullen leveren aan de ontwikkeling van en het onderzoek naar chemische en biologische wapens. Onder de wetenschappers bevinden zich zeventien winnaars van de Nobelprijs en ruim 180 leden van de Nationale Akademie voor Wetenschappen in de Verenigde Staten.

Zwakke punt

Het ontbreken van een goed verificatiesysteem „is het zwakke punt van de conventie", merkte het hoofd van de Britse delegatie, Tessa Slesby, gisteren op. Daarom moet deze worden „aangescherpt", vindt zij. De bijeenkomst in Geneve, de GENEVE Masker op! Biologische wapendreiging? Foto EPA derde toetsingsconferentie sinds de conventie in 1975 van kracht werd, zou een groep van experts moeten laten onderzoeken of een effectief systeem van controle tot de mogelijkheden behoort, aldus Slesby.

De drie weken durende bijeenkomst wordt overschaduwd door berichten dat een dozijn staten, inclusief enkele ondertekenaars van de conventie, zoals Irak, de beschikking heeft over biologische wapens of in staat is die wapens te ontwikkelen. Volgens de Britse inlichtingendienst experimenteren ook landen als Libië, Noord- en ZuidKorea, Egypte, Israël en Syrië met de zogehete Bwapens.

Woordvoerders van verscheidene delegaties betwijfelden of de conferentie veel zal opleveren. Veel westerse landen zijn volgens hen verdeeld over de uitleg van het akkoord in de toekomst. Zij zeiden weinig hoop te hebben op een belangrijke overeenkomst over de meest essentiële onderdelen van de conventie: inspectie en verificatie.

Meer samenwerking

Diplomaten wezen erop dat sommige delegaties, zoals die van de Verenigde Staten, nauwelijks het nut inzien van aanscherping van de conventie, maar er de voorkeur aan geven de aandacht te richten op de toenemende samenwerking tegen de verspreiding van biologische wapens. De Verenigde Staten lijken weinig te zien in maatregelen voor naleving van de conventie. Onderzoek op het gebied van biologische oorlogsvoering zou gemakkelijk in het geheim kunnen gebeuren. Daarbij verwijzen Amerikaanse afgevaardigden naar Irak, dat een inspectieteam van de Verenigde Naties lange tijd verzuimde in te lichten over het onderzoek naar biologische wapens.

Bij de conventie van 1972 spraken de deelnemende landen af biologisch gif te vernietigen en geen biologische wapens te ontwikkelen, in voorraad te hebben of te verwerven. Maar het verdrag gaf geen uitgebreide definities uit welke stoffen biologische wapens mogen bestaan. Ook stond het landen die het verdrag hebben ondertekend toe niet gespecificeerde hoeveelheden in bezit te houden voor vredesdoeleinden. De Verenigde Staten en andere landen menen dat dit belangrijk is voor het onderzoek naar tegengif en vaccines om soldaten en burgers te beschermen in het geval van een potentiële bacteriologische aanval.

Critici van deze benadering voeren aan dat een dergelijk onderzoek wapentuig creëert en mogelijke tegenstanders kan 'aanmoedigen hetzelfde te doen. Een nieuwe biologische wapenwedloop is het gevolg.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen