Pest, syphilis en aids en de zeden van een volk

Reeds eerder schreef dr. Van den Berg boeken over metabletica. (De term is afgeleid van een Grieks woord dat veranderen betekent. Volgens de auteur zijn de genoemde besmettelijke ziekten het gevolg van de grote veranderingen in zeden en gewoonten van de volkeren. In zijn visie zijn pest, syphilis en aids geen ziekten waarvan de oorzaak primair van natuurwetenschappelijke aard is. De verklaring voor het optreden van deze pandemieën (wereldwijde epidemieën) moet gezocht worden in de culturele veranderingen die vooral in de laatste eeuwen in de westerse wereld plaatsvonden.

In dit boekje ligt het accent op aids. Over de metabletische oorzaken van pest en syphilis schreef dr. Van den Berg uitvoerig in "Het menselijk lichaam" (1959), waarnaar hij verwijst voor gedetailleerde uitleg.

Aids

Ik vind het hoofdstuk over aids het meest begrijpelijk. De conclusie vara de auteur dat „deze meest beschamende ziekte aller tijden" het gevolg is van het fanatieke westerse antiracisme, dat ontstond als reactie op Hitlers misdadige racisme, lijkt me te gewaagd, hoewel er zeker elementen in ziin redenering te vinden zijn die mij aanspreken.

Het hoofdstuk over de "slijmvliesziekte" syphilis is veel abstracter. De redeneertrant is een stuk ingewikkelder dan in het gedeelte over aids. Syphilis zou het gevolg zijn van het „niet respecteren van de grens tussen huid en slijmvlies", dat zijn concrete uitingsvorm krijgt in de vrije geslachtelijke omgang tussen man en vrouw.

De cultuur-historische verklaring van het optreden en verdwijnen van de pest blijft in dit boekje nogal duister. Dit heeft te maken met de beknoptheid van het desbetreffende hoofdstuk.

Bestudering van dit boekje kost de nodige energie. We zijn (te veel) gewend om in natuurwetenschappelijke termen te denken als het gaat over het ontstaan van ziekten. De les die de lezer uit dit boekje kan halen, is dat ziekten niet los gezien kunnen worden van hun cultuur-historische context.

N.a.v. "Pest, syphilis, aids", door dr. J. H. van den Berg; uitg. Callenbach, Nijkerk, 1992; 64 blz.; prijs 19,50 gulden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen